Hiep hiep, de Nederlandstalige versie van Wikipedia bestaat deze week 20 jaar. En in die tijd is er veel veranderd. Het maatschappelijk debat en diversiteit krijgen op het platform een steeds grotere rol. "Informatie moet er zijn voor iedereen."
Wanneer begon de 80-jarige oorlog? Wikipedia. Wat is de hoofdstad van Peru? Wikipedia. Al twee decennia lang houden vrijwilligers de website bij met informatie over de meest uiteenlopende zaken om zo jouw vragen te kunnen beantwoorden.
Maatschappelijk debat
Een van deze vrijwilligers is Laura Hendricx. In 2003 schreef ze haar eerste Wikipedia-artikel over ADHD. Sindsdien is ze verkocht. "Ik voeg informatie toe, corrigeer taalfouten en typfouten en probeer vandalisme snel terug te draaien. Zo zie je bijvoorbeeld kinderen die erachter komen dat ze artikelen op Wikipedia kunnen aanpassen, en dan in een artikel woorden als 'poep' en 'plas' toevoegen."
In de afgelopen 20 jaar heeft ze het platform met de maatschappij zien meeveranderen. Waar in de samenleving over wordt gesproken, is vaak ook onderdeel van discussie onder de Wikipedia-gemeenschap, legt Laura uit. Over de inhoud van het artikel wordt door schrijvers dan vaak druk overlegd. Bij elke pagina is hiervoor een aparte pagina waar zij met elkaar de discussie aan kunnen gaan.
Bekijk ook
Flinke discussie over de inhoud
Als je bijvoorbeeld op Wikipedia leest over de klimaatcrisis, of genderneutrale voornaamwoorden, kan het zo zijn dat er een flinke discussie is geweest over de inhoud op de pagina. "Het oplossen van controverses is het moeilijkste van schrijven voor Wikipedia, en daarmee eigenlijk ook het leukste", vertelt Laura.
Als voorbeeld noemt ze genderneutrale voornaamwoorden, waar ze zelf veel over schrijft. "Bekende mensen die het publiek laten weten dat ze zich identificeren als 'non-binair', laten dan vaak in het Engels weten dat de voornaamwoorden waarmee ze graag worden aangekondigd 'they' en 'them' zijn. Op de Nederlandstalige pagina over die persoon is dan niet bekend aan welke voornaamwoorden diegene in het Nederlands de voorkeur geeft. Onder ons als schrijvers zijn daar dan discussies over."
Over het platform Wikipedia:
- De eerste Engelstalige Wikipedia ging op 15 januari 2001 online. Binnen enkele maanden volgden andere taalversies, waaronder de Nederlandstalige Wikipedia op 19 juni 2001.
- Er zijn inmiddels meer dan 53 miljoen Wikipedia-artikelen in 300 talen.
- De Nederlandstalige Wikipedia heeft meer dan 2 miljoen artikelen; dagelijks komen er ongeveer 150 nieuwe artikelen bij.
- De Nederlandstalige Wikipedia telde in 2020 meer dan 200 miljoen paginabezoeken per maand.
- Er zijn zo'n 1200 actieve bijdragers aan de Nederlandstalige Wikipedia, de kern bestaat uit zo'n 250 zeer actieve gebruikers.
Verbeteren van diversiteit
"Wat die discussies betreft is Wikipedia eigenlijk niet anders dan de maatschappij zelf. Zoals je op familiefeestjes discussies kunt krijgen met je knorrige oom kun je ook op Wikipedia te maken krijgen met gebruikers die wat conservatiever zijn", vertelt Laura. "Soms voer ik een wijziging door die ik als een verbetering beschouw, maar wordt die snel weer teruggedraaid door iemand die alles liever bij het oude laat. Uiteindelijk komen we ook daar wel weer uit."
Ook ligt de focus de laatste jaren meer op het verbeteren van de diversiteit op het platform. Maar weinig vrouwen en mensen met een niet-westerse migratieachtergrond schrijven voor Wikipedia, legt Laura uit. Met als resultaat dat deze groepen zichzelf maar weinig terugzien in de artikelen op deze online encyclopedie. Projecten als Gendergap en Nederland in de Wereld proberen sinds een paar jaar meer diversiteit naar het platform te brengen.
'Informatie voor iedereen'
"Wikipedia is nu nog vooral een weergave van de interesses van witte mannen van boven de 40", vertelt Laura. "We willen de diversiteit van de schrijvers en onderwerpen vergroten. Als zij een goede vertegenwoordiging vormen van de samenleving, wordt Wikipedia ook meer en meer een afspiegeling van de onderwerpen die leven bij de hele bevolking."
Want betrouwbare informatie is volgens Laura essentieel om de wereld rechtvaardiger en gelijkwaardiger te maken. "Informatie moet er zijn voor iedereen, zonder stereotyperende en uitsluitende taal."
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.