Het is nog vaak taboe om het te hebben over menstruatie. Dat is al helemaal het geval als vrouwen ervoor kiezen om geen tampons of maandverband te dragen: de zogenoemde 'freebleeders'. Vorige week vertelde Iris Verstappen in een reportage van Editie NL waarom ze haar menstruatiebloed vrij laat stromen. Dat deed ze onder meer om gezondheidsredenen: "Omdat veel menstruatieproducten schadelijke middelen bevatten." Zijn chemicaliën in tampons en maandverband inderdaad slecht voor je gezondheid?

Paula Kragten, oprichter van online menstruatiemagazine Period!, legt uit welke chemicaliën er in maandverband en tampons kunnen zitten: "Een van de dingen waar kritiek op is, is dat er in maandverband en tampons, plastic en kunstof kan zitten. Rayon, een bijproduct van houtzaagsel en houtpulp, zorgt bijvoorbeeld voor de absorberende kracht in de menstruatieproducten. Katoen lijkt dan automatisch een veiligere keus, maar het is een van de meest bespoten, niet-voedings gewassen op aarde. Dan kan je bijvoorbeeld beter kiezen voor biologisch gecertificeerde katoen."

Ook de kleur van de meeste tampons is niet natuurlijk: "Die spierwitte kleur van een tampon of maandverband, kwam vroeger omdat het werd gebleekt met chloor." Dat is tegenwoordig niet meer zo, vertelt Kragten. "Ook de gevestigde merken bleken tegenwoordig - dat klinkt ook heel eng - met waterstofperoxide. Dat is eigenlijk gewoon zuurstofwater."

Is maandverband schadelijk? Ruben Messelink zoekt het uit in 'Feit of Fictie'

Kort door de bocht

Je zou je dus af kunnen vragen of al die chemische stoffen schadelijk zijn voor je gezondheid. Hoewel daar wel misschien aanleiding voor is, is er nauwelijks uitgebreid wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten die tampons hebben op het vrouwelijk lichaam. Er kan daarom ook geen directe link gelegd worden met, zoals sommigen beweren, bepaalde soorten kanker. 

Ook Paula Kragten vindt het té kort door de bocht om te zeggen dat tampons en maandverbaand een gevaar zijn voor je gezondheid. "Het is misschien wel handig om kritisch te kijken naar de producten die je gebruikt. Is het een bewuste keuze of is het omdat je het al jaren gebruikt en niets anders kent?" Kragten ziet ook dat veel vrouwen hun producten verkeerd gebruiken. "Het tijdig verwisselen van een maandverband of tampon is heel belangrijk, en zo ook het vermijden van superabsorberende producten. Heel veel van het 'wel of niet gevaarlijk', zit in het eigen consumentengedrag." 

Tamponziekte

Dat chemicaliën in tampons of maandverband schadelijk zijn, is dus nooit wetenschappelijk bewezen. Wel kan je het toxischeshocksyndroom (TSS) oplopen, door het te lang dragen van een tampon. Recent onderzoek door de universiteit van Lyon wijst uit dat ook bij het dragen van biologische katoenen tampons én menstruatiecups er kans is op TSS.

Voor vrouwen die toch overtuigd zijn van een negatieve werking van tampons en maandverband, is er gelukkig veel keus. Zo is er bijvoorbeeld het biologisch afbreekbare katoenen maandverband van YONI en kun je menstruatiecups gebruiken als je liever helemaal geen maandverband of tampon in wil.     

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.