Het is een totaal surrealistisch beeld wat ik zie als ik om kwart over 12 op Koninginnedag Apeldoorn binnenrij. Talloze mensen in feestelijke oranje kleding die met bedrukte gezichten verslagen langs de kant van de weg zitten. Politiemensen die wegen afzetten, maar niet goed lijken te weten waarom. Muziekkorpsen die met teneergeslagen hoofden afdruipen. Onwillekeurig moet ik denken aan de televisiebeelden vlak na de aanslagen van 11 september in New York. Maar dit is Apeldoorn op 30 april, Koninginnedag. Het ongeloof op de gezichten van de mensen is echter hetzelfde.

Als ik bij het kruispunt aankom waar zich het drama heeft voltrokken staan er nog mensen die getuige waren van wat er gebeurde. Alsof ze de plek niet los kunnen laten. Achter provisorisch opgetrokken schermen worden nog steeds mensen gereanimeerd. Er staat een tiental ambulances, waarvan 1 met de deur open. Er wordt juist een slachtoffer naar binnen gedragen. Mijn collega Simone Timmer staat aan de andere kant van het kruispunt. Ik kan haar telefonisch niet bereiken, want het hele telefoonnetwerk ligt plat in Apeldoorn. Zij is de hele week al de burgemeester van Apeldoorn aan het volgen in al zijn voorbereidingen voor deze dag. Dit stond echter niet in de draaiboeken.

Ik spreek met ooggetuigen. Ze dachten nog een fractie van een seconde aan een act, iets met kanonnen en poppen die door de lucht vlogen. Maar al snel zagen ze dat het mensen waren, meters de lucht ingeslingerd. Het gebeurde allemaal in een paar seconden, met veel lawaai en geschreeuw. Daarna grote stilte om langzaam in te kunnen laten dalen wat er was gebeurd. Later die dag kom ik een fotograaf tegen van persbureau Meter. Hij kijkt in een hoekje van het hotel waar de pers zich verzamelt naar de foto's die hij heeft gemaakt. Voor het eerst zie ik het bloed. De lichamen op straat. Een kind met bebloed hoofd op de armen van zijn wegrennende vader. Ze kijken recht in de camera. De fotograaf kijkt ernaar alsof hij amper kan geloven dat hij zelf de foto's heeft genomen. Hij is niet de enige die zichtbaar aangedaan is. Even verderop bij de satellietwagens van de omroepen zie ik collega's huilen. Ze stonden vooraan toen de auto op de mensen inreed. En ook journalisten zien zoiets niet iedere dag, een camera schermt niet je emoties af.

De volgende dag ben ik terug in Apeldoorn. De sfeer is er nog steeds één van ongeloof en verdriet. Bij het kruispunt van het drama wordt het steeds drukker. Mensen komen terug alsof ze willen controleren of ze het niet allemaal hebben gedroomd. Er zijn mensen met bloemen. Eén vrouw met een bosje bloemen in haar hand wordt het allemaal wat teveel, ze valt luid snikkend in de armen van haar man. Er staan vrienden van de dansgroepleden uit Almere, waarvan 1 lid bij het drama is overleden en anderen in het ziekenhuis liggen. Ook bij de kerk is het druk. De mensen willen op de één of andere manier hun medeleven uiten aan de nabestaanden van de zeven doden, door een kaarsje aan te steken, door hun naam in een boek te schrijven. Als ik 's avonds Apeldoorn uitrij zie ik een man op een oranje hoogwerker vlaggetjes weghalen. Even verderop wordt de kermis afgebroken. Het lijken op dit moment haast overbodige handelingen. Want iedereen hier kan het voelen: in Apeldoorn viert men even geen feest.

De Amerikaanse president Donald Trump mag voorlopig doorgaan met het uitzetten van migranten. Dat heeft het Hooggerechtshof, tot de grote verbazing van velen, gisteren besloten. Hoe kreeg hij dit voor elkaar? "Hij is duidelijk over de schreef gegaan."

De aandelen in Europa laten een voorzichtig herstel zien. Toch zijn er zorgen, vooral over de pensioenen en de woningmarkt, blijkt ook uit vragen in de chat. Hoofdeconoom Bert Colijn van de ING beantwoordt de meest gestelde vragen.

De onrust op de beurs van de afgelopen dagen, die veroorzaakt wordt door de importheffingen van president Donald Trump, leidt ook tot veel onrust bij de kijkers in de chat. Deze vijf vragen worden het meest gesteld:

1. Gaan de huizenprijzen dalen? En wat zijn de gevolgen voor starters op de woningmarkt?

Voor een daling van de huizenprijzen is op dit moment geen duidelijke aanleiding, begint Colijn. "De beursdalingen lijken misschien op eerdere crises, zoals tijdens corona, maar dat hoeft niet automatisch tot een daling van huizenprijzen te leiden. De financiële positie van veel Nederlandse huiseigenaren is nog steeds goed. Daarnaast daalt de rente licht, wat juist een aanzuigende werking op de huizenmarkt kan hebben", legt hij uit.

Die lagere rente is goed nieuws voor starters op de woningmarkt. "Dat maakt huizen in principe iets betaalbaarder voor starters, dus dat is positief. Mochten de huizenprijzen alsnog dalen, dan kan dat ook gunstig zijn voor starters."

"Maar er is nu nog geen reden om te zeggen: 'ga snel kijken' of juist 'wacht af'", gaat hij verder. "De economische impact van deze situatie lijkt vooralsnog beperkt: hooguit een lichte rem op de groei, geen recessie. Dus wat er gaat gebeuren, hangt sterk af van het vertrouwen in de markt. Als we vertrouwen blijven houden, dan is er niet zoveel aan de hand. Maar als mensen massaal het vertrouwen verliezen, kan dat wél effect hebben op bijvoorbeeld de woningmarkt, ook al zijn de economische 'fundamentals' nog in orde."

2. Is dit te vergelijken met 2008 en de val van Lehman Brothers?

"Nee, dit is geen systeemcrisis zoals toen", zegt de hoofdeconoom stellig. "In 2008 implodeerde het wereldwijde financiële systeem. Nu zien we vooral zorgen rondom handel en geopolitiek, met effecten op prijzen en vertrouwen."

"De beursdaling lijkt op die tijd, maar de onderliggende situatie is heel anders. Dit is een crisis die eigenlijk voornamelijk gaat over een sterke verhoging van prijzen in de Verenigde Staten en een reactie daarop. Dus het gaat nu niet over instortende banken of faillissementen, maar over handelspolitiek en prijsdruk."

3. Dan het nieuwe pensioenstelsel, moeten we dat nog wel willen nu de beurs daalt?

"Ja, er is geen reden om daar nu op terug te komen. Het nieuwe stelsel bevat juist schokdempers voor momenten zoals deze. Pensioenfondsen zijn beter beschermd tegen tijdelijke schommelingen, en de dekkingsgraden zijn de afgelopen tijd juist gestegen", legt Colijn uit.

4. Wat is de invloed op onze pensioenen, op korte en lange termijn?

"Op korte termijn is een beursdaling vervelend, omdat pensioenfondsen daarin beleggen. Maar veel fondsen hebben hun renterisico goed afgedekt. Ze kunnen dus tegen een stootje."

Hij gaat verder: "Op de lange termijn blijft het belangrijk om mee te bewegen met economische ontwikkelingen, en daar is het nieuwe stelsel op ingericht. Pensioenen kunnen dalen, maar er zijn schokdempers ingebouwd precies voor momenten zoals deze."

5. Gaat de handelsoorlog zorgen voor hogere prijzen? En stijgen pensioenen dan mee?

"Dat is nog helemaal niet zeker", weet de hoofdeconoom. "In de VS zijn forse importheffingen aangekondigd, maar in Europa blijven de maatregelen vooralsnog beperkt. Daardoor zou het zelfs kunnen dat prijzen hier minder snel stijgen. En dus is het ook niet zeker dat pensioenen meestijgen, want dat hangt af van de inflatie en de beleggingsresultaten", sluit hij af.