meer NPO start

'Komst azc's zorgt voor onrust maar niet voor meer criminaliteit'

De kans om slachtoffer te worden van een strafbaar feit is met de komst van asielzoekerscentra niet aantoonbaar groter geworden. Tot die conclusie komt het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC) donderdag. De komst van een opvanglocatie voor asielzoekers zorgt er niet voor dat de veiligheid in een buurt achteruit gaat.

Geen azc! Weg ermee!” In Purmerend staan voor- en tegenstanders lijnrecht tegenover elkaar. De sfeer is grimmig, verwijten vliegen over en weer. “Denk aan de toekomst van Purmerend. Zeg nee!”  Purmerend is één van de eerste gemeenten waar in 2016 grote protesten ontstaan door de komst van een asielzoekerscentrum. De raadsvergadering wordt afgebroken omdat burgers stampij maken in de raadszaal. Er volgt een inspraakavond. De sfeer blijft negatief, maar er ontstaan geen nieuwe incidenten. Uiteindelijk stemt de raad toch tégen de komst van een opvanglocatie voor asielzoekers.

Van dode varkens tot protesten: komst azc’s zorgt voor onrust

Bedreigde wethouders in Enschede, dode varkens in het Brabantse Heesch en een gespannen situatie in Oranje: de komst van een asielzoekerscentrum zorgt regelmatig voor veel onrust. Buurtbewoners vrezen dat een azc leidt tot meer criminaliteit. Ten onrechte, concludeert het WODC nu. Hoewel het aandeel personen met politiecontacten onder de asielzoekers wat hoger is dan gemiddeld onder de reguliere bevolking, heeft de aanwezigheid van een azc geen statistisch significant effect op de buurtveiligheid.

De opvanglocaties voor asielzoekers liggen in Nederland verspreid over Nederland. Volgens het COA, dat verantwoordelijk is voor de opvang van asielzoekers, zijn er in ongeveer een kwart van de Nederlandse gemeenten een COA-asielopvang gevestigd. In sommige gemeenten zijn meerdere opvanglocaties, bijvoorbeeld een azc en een procesopvanglocatie. Van alle asielzoekers worden mensen uit Syrië en Eritrea het minst verdacht van criminaliteit.

Geen verblijfsvergunning? Kans is groter om de fout in te gaan

Vooral de groepen uit betrekkelijk veilige landen die weinig kans hebben op een verblijfsvergunning belanden op het foute pad. In 2015 werd tussen de 2,5 en 3,7 procent van de asielmigranten verdacht van criminaliteit, tegen 1,2 procent van de reguliere bevolking.

Het onderzoeksinstituut van het Ministerie van Justitie en Veiligheid maakte gebruik van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat koppelde gegevens over plaatsen delict, aangiften en processen-verbaal aan alle Nederlandse buurten. Ook de adressen van de azc’s werden meegenomen.

Kritiek op onafhankelijkheid WODC

In december kreeg de onafhankelijkheid van het WODC nog forse kritiek te verduren. Uit een uitgebreid onderzoek van Nieuwsuur bleek dat de politiek jarenlang onderzoeken beïnvloedde om uitkomsten te krijgen die het gelijk van ministers en topambtenaren zou moeten bewijzen. Belangrijke besluiten, zoals over het coffeeshopbeleid in Nederland, bleken beïnvloed door politieke sturing op onderzoeken van het WODC. Directe bemoeienis van de minister of beleidsmedewerkers is echter uit den boze.

Nieuwsuur sprak onder meer met een klokkenluider die werkzaam was bij het WODC. Ze werd niet serieus genomen door het ministerie, waarna zij besloot met haar verhaal naar buiten te treden. Er zijn vooralsnog geen feiten die erop wijzen dat het WODC in het huidige azc-rapport is beïnvloed door het ministerie. 

Lees hier het volledige rapport van het WODC:

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Er worden meer Palestijnen dan Israëliërs vrijgelaten, hoe komt dat? 'Israël doet alles om ze terug te krijgen'

De eerste fase van het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas is bijna voltooid. De afgelopen maand ruilden de twee partijen gevangenen en gijzelaars uit. Maar tot nu toe komen hierbij meer Palestijnen dan Israëliërs vrij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid
Bron: ANP

Drie buitenlandse islamitische predikers die een inreisverbod kregen, zijn dit weekend toch welkom op de Ramadan Expo. De rechtbank in Den Haag heeft het besluit om de drie te weren, teruggedraaid. Ministers Faber en Van Weel zijn hier niet blij mee.

Het gaat om predikers Ali Hammuda, Mohamed Hijab en Abu Bakr Zoud. De drie staan dit weekend - tot groot ongenoegen van asielminister Marjolein Faber en de minister van Justitie en Veiligheid, David van Weel - op de sprekerslijst van de Ramadan Expo. Een groot islamitisch evenement in Utrecht.

Inreisverbod teruggedraaid

Faber (PVV) en Van Weel (VVD) wilden een inreisverbod voor de omstreden predikers vanwege 'verwerpelijke uitspraken in het verleden over onder meer vrouwen en homo's'. Ze zouden 'haatpredikers' zijn.

Maar afgelopen donderdag bleek dat de rechter vond dat de ministers onvoldoende duidelijk hebben gemaakt waarom de sprekers toegang moet worden geweigerd. Het inreisverbod werd daarom, twee dagen voor het evenement, teruggedraaid.

Bekijk ook

Ministers waren niet duidelijk

Deze beslissing werd niet genomen omdat de rechter ervan overtuigd is dat de drie mannen geen haatpredikers zouden zijn, maar omdat de ministers onvoldoende kunnen onderbouwen waarom toegang moet worden geweigerd.

"Dus misschien zijn het haatpredikers, misschien zijn het zeer radicale types, maar daar ging de uitspraak niet over", legt Maurits Berger uit. Hij is arabist en hoogleraar Islam en het Westen, aan de universiteit Leiden. "De ministers hadden duidelijker moet zijn over waarom een inreisverbod nodig is."

'Voor het eerst zo'n rechtszaak'

Het verzoek om een verbod voor islam-predikers is niks nieuws. Opeenvolgende kabinetten doen dat al zo'n 30 jaar, weet de hoogleraar. Maar deze keer heeft de stichting die de Ramadan Expo organiseert het inreisverbod voorgelegd aan de rechter. En dat is nieuw.

"Voor zover ik weet is dit voor het eerst, dat een moslimorganisatie een rechtszaak heeft aangespannen tegen deze beslissing. En de rechter heeft ze in het gelijk gesteld."

Onder een vergrootglas

De vraag is of we ons in Nederland net zo druk maken bij een orthodox christelijk of joods evenement. "Nee", zegt de hoogleraar. "Dat ligt anders. Omdat dat op de een of andere manier bekend of vertrouwd voelt. Een islamitisch event ligt snel onder het vergrootglas."

"Als moslims orthodox zijn worden ze vrij snel bestempeld als radicaal. De gedachte is dat een radicale moslim kan afglijden naar extremisme. Iemand die bommen kan gaan gooien." Daar zijn mensen bang voor. "Maar inmiddels is uit onderzoek wel duidelijk dat die glijdende schaal er niet is", vertelt Berger.

Waarom het inreisverbod voor islamitische predikers werd teruggedraaid

Geen theologische elite in Nederland

De drie islamitische predikers, die nu dus wel welkom zijn in Nederland, komen uit Engeland en Australië. Waarom is het nodig om sprekers uit het buitenland te halen als het zoveel 'juridisch gedoe' veroorzaakt? "Omdat Nederland nog weinig theologisch geschoolde islamistische deskundigen heeft", antwoordt de hoogleraar.

"We hebben het nu over de tweede en derde generatie moslims. De eerste generatie waren gastarbeiders, daar zat geen theologische elite bij", zegt Berger. "Deze huidige generatie is veel religieuzer. Jongeren van nu vinden geen antwoorden in Nederland en nodigen daarom sprekers uit de VS, Engeland en Australië uit. Daar zijn in een vroeg stadium al hoger opgeleiden naar toe gegaan, inclusief theologen. Hier kwamen vooral mensen met weinig opleiding."

Nederlandse imams

Inmiddels zijn er wel Nederlandse jonge imams die de maatschappij goed kennen en verbonden zijn met de samenleving. "Theologisch zijn ze goed onderlegd. Ze hebben hun opleiding in het buitenland gehad bij gerenommeerde islamitische instellingen", weet Berger. Maar de organisatie achter Ramadan Expo noemt zich orthodox en nodigt dus vooral orthodoxe types uit.

"Er zijn zeker ook liberale stromingen in de islam. Bij alle religies zitten mensen in elkaars vaarwater en zijn ze het oneens", vertelt Berger hierover. "Dan beginnen ze een eigen kerk of synagoge. Bij moslims zie je dat ook. In die zin zijn ze perfect geïntegreerd in Nederland. Er is veel verschil van mening."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant