Een paar weken geleden zie ik dat de grote bouwbedrijven die veroordeeld zijn in de grootste fraudezaak ooit, de bouwfraude, een schikking hebben getroffen met het Openbaar Ministerie. ‘t Zou me niet verbazen als de boetes betaald zijn met een fractie van de winst die de bouwers maakten door verboden onderlinge prijsafspraken. Het lijkt de afronding van een zaak die eind 2001 door klokkenluider Ad Bos op de kaart werd gezet in het televisieprogramma Zembla. Maar hoe zou het eigenlijk zijn met Ad Bos? Zou de man rijkelijk beloond zijn voor bewezen diensten, inmiddels een mooi landhuis bezitten op ’n tropisch eiland en uiteraard geridderd zijn tot Ridder Grootkruis in de Orde van Oranje-Nassau?
Na enig speurwerk achterhaal ik het mobiele nummer van de vrouw van Ad Bos. Ik laat een bericht achter op haar voicemail met het verzoek mij terug te bellen. Een paar dagen later probeer ik het nog maar eens en ik krijg mevrouw Bos aan de lijn. Ik luister naar de achtergrondgeluiden, misschien dat ik de tropische vogels al kan horen. Maar er klinkt slechts een zacht gebrom op de achtergrond. Zal wel van de airconditioning zijn, denk ik. Ad Bos is er niet als ik bel maar hij komt ’t aanstaande weekend thuis. Heerlijk, is vast een paar dagen zeilen op een prachtige zeiljacht of misschien golfen met nieuw verworven vrinden in de Orde van Oranje-Nassau. Ik vraag of hij me terug kan bellen, wil graag horen hoe het gaat.
Het is maandag als ik Ad Bos zelf spreek. Hij wil wel meewerken aan een reportage. Op mijn vraag of we misschien ergens af kunnen spreken in zijn ongetwijfeld prachtige Nederlandse villa antwoordt Bos dat hij ook naar Hilversum toe kan komen, met huis en al… Pardon? Met huis en al? Eh ja, zegt Bos, met m’n camper! M’n mond valt open van verbazing als Ad Bos vertelt dat hij noodgedwongen in een camper woont. De klokkenluider van de grootste fraude ooit, die de Nederlandse belastingbetaler waarschijnlijk vele tientallen miljoenen euro’s heeft bespaard, woont op vijftien vierkante meter in een camper. Vijftien vierkante meter, da’s de helft van m’n woonkamer, in oude bouwmaten ongeveer één vierkante roede.
Oud-voorzitter van de Parlementaire Commissie Bouwnijverheid, Marijke Vos, wil wel commentaar geven op de situatie van Bos. Ze vindt het te triest voor woorden. Vos wil een klokkenluiderfonds, waardoor klokkenluiders na het melden van misstanden niet in de financiële problemen komen. Ze hoeven er niet beter van te worden maar zeker ook niet slechter. SP, GroenLinks en de PvdA zijn voor zo'n regeling. PVV en Christenunie geven niet thuis en ook de VVD laat niets meer van zich horen. De partij die me nog wel terugbelt is het CDA, in de persoon van Joop Atsma. De partij van normen en waarden is tegen een klokkenluiderfonds. Er is volgens Atsma al genoeg bescherming voor klokkenluiders. Die bescherming moet dan wel van het bedrijfsleven zelf komen. Verder zou de rechtsbescherming van klokkenluiders inmiddels zo goed geregeld zijn dat een klokkenluiderfonds niet hoeft. En die Bos, aldus Atsma, heeft zelf ook niet echt schone handen.
Maar schoon of niet, hoe eerlijk is het dat de maatschappij een miljoenenvoordeel heeft en dat de klokkenluider op straat staat? Want die rechtsbescherming houdt meestal op bij de rechter, die in 99 van de 100 gevallen bepaalt dat de arbeidsverhoudingen verstoord zijn en daardoor het arbeidscontract verbroken mag worden. Nog een paar maanden salaris mee en zoek het maar uit. De rechter gaat niet inhoudelijk in op het klokgelui alhoewel het soms reden is iets meer geld mee te geven aan de klokkenluider. Maar niet voor Bos. Nog net voor de uitzending lees ik dat bouwondernemer Koop, de voormalig werkgever van Bos, 'n miljoenenclaim overweegt als hij volledig wordt vrijgesproken. Twintig van de eenentwintig beschuldigingen zijn al van tafel aldus zijn advocaat bij RTV Noord. Fijn dat alles toch nog goed komt, helaas niet voor klokkenluiders.
Mocht u zelf de klok willen luiden dan kunt u mij altijd een e-mail sturen.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.