radio LIVE
meer NPO start

Kernenergie om klimaatdoelen te halen? Steeds meer mensen zijn er klaar voor

Kernenergie om klimaatdoelen te halen? Steeds meer mensen zijn er klaar voor
Bron: ANP

Nederland lijkt klaar voor de inzet van meer kernenergie. Zes van de tien deelnemers aan het grote klimaatonderzoek van EenVandaag zijn voor. Volgens velen is het de enige manier om de klimaatdoelen te halen. Ook politiek liggen er nu mogelijkheden.

Het onderzoek werd gehouden ter gelegenheid van de klimaattop in Glasgow. Ook Nederland staat voor de uitdaging om klimaatdoelen voor 2030 en 2050 te halen. Steeds vaker gaan stemmen op om kernenergie hiervoor in te zetten, want alleen met zon- en windenergie zou het niet lukken.

Draagvlak kernenergie gestegen

Het draagvlak voor kernenergie blijkt te zijn gestegen. De afgelopen jaren lag het rond de 50 procent. Nu is 60 procent van de ondervraagden voorstander van het opwekken van kernenergie in Nederland. Zij zien het als een 'schone' brandstof, omdat bij de opwekking weinig CO2 vrijkomt. Bovendien is kernenergie niet afhankelijk van het weer, zoals wind- en zonne-energie.

Drie van de tien (29 procent) zijn tegen de inzet van kernenergie. Zij wijzen vooral op de risico's. Ze vinden het een slechte zaak om radioactief afval langdurig op te slaan en zijn bang voor ongelukken.

Wat vinden mensen van het opwekken van kernenergie in Nederland?

Bekijk ook

Kiezers coalitiepartijen positief

Nu er meer voor- dan tegenstanders zijn lijkt de inzet van meer kernenergie in Nederland ook politiek een haalbare zaak. Want als het aan de kiezers van het huidige -en mogelijk ook het volgende- kabinet ligt, zijn er mogelijkheden. De achterbannen van VVD en CDA zijn overtuigd voorstander: bij beide partijen is 79 procent voor.

Maar ook kiezers van D66 en de ChristenUnie zijn niet afwijzend. Bij de D66-stemmers is 51 procent voor, en 31 procent tegen. De CU-kiezers zijn wat meer verdeeld, maar ook hier is de grootste groep voor (48 procent voor, 36 procent tegen). Deze kiezers geven kernenergie het voordeel van de twijfel als zo klimaatdoelen gehaald kunnen worden.

Mening over kernenergie per kiezersgroep.
info

Kerncentrales in Nederland

In Nederland is nu één actieve kerncentrale, die in Borssele. Deze levert ongeveer 4 procent van de energie in Nederland. Het bouwen van een eventuele tweede kerncentrale duurt minimaal 10 jaar en kost al snel 10 miljard euro of meer.

Bekijk ook

Lage verwachtingen van klimaattop

Driekwart van de ondervraagden (76 procent) vindt het belangrijk dat er op de klimaattop in Glasgow afspraken worden gemaakt om de opwarming van de aarde te beperken. Volgens hen zijn de gevolgen van klimaatverandering voor de volgende generatie groot en is het de hoogste tijd om keuzes te maken. Één op de vijf (22 procent) ziet het belang van de top niet. Volgens hen zijn klimaatveranderingen van alle tijden en hoeven we daar ook niets aan te doen. 'Klimaatlarie' noemt een deelnemer het.

Hoewel de meesten belang hechten aan de top is de verwachting dat deze iets concreets gaat opleveren laag. Zeven van de tien (70 procent) verwachten geen duidelijke afspraken. Slechts 22 procent denkt dat de top wel gaat slagen.

Voor de 26ste keer wordt er een klimaattop georganiseerd, nu in het Schotse Glasgow. Maar heeft dat wel zin als het klimaatprobleem na 25 eerdere bijeenkomsten groter lijkt dan ooit? Verslaggever Bart Hettema legt uit waarom de Glasgow-top tóch nodig is.

'Kabinet durft geen keuzes te maken'

Sceptisch zijn de ondervraagden ook over de Nederlandse inzet. De Europese Unie heeft als doel gesteld om in 2030 55 procent minder CO2 uit te stoten dan in 1990. Slechts 14 procent verwacht dat Nederland dat gaat halen, 78 procent ziet het somber in.

Dat komt omdat de Nederlandse regering volgens hen geen concrete plannen maakt en geen echte keuzes durft te maken uit angst om bedrijven en burgers tegen zich in het harnas te jagen. Veel deelnemers wijten dit aan de VVD en premier Mark Rutte; die zijn volgens hen de remmende factor omdat ze het klimaat niet belangrijk genoeg zouden vinden.

Bedrijven aanpakken en subsidies voor burgers

Het volgende kabinet moet zijn verantwoordelijkheid nemen en duidelijke keuzes maken, zeggen veel ondervraagden. Zelf hebben ze daar wel wat suggesties voor. Iemand schrijft: "Niet lullen, maar actie. Minder vliegen, beter OV. Bedrijven met de meeste uitstoot hard aanpakken." Een ander zegt: "Geef burgers goede subsidies voor isolatie en zonnepanelen. Dan kan iedereen meedoen."

Ook vaart maken met meer duurzame energie én kernenergie wordt vaak genoemd: "Ga nou eens met kernenergie aan de gang. We zijn alweer veel te laat! Als we nu alleen maar roepen duurt het nog 10 jaar. We hadden allang kunnen beginnen."

Joyce Boverhuis presenteert de uitslagen van het klimaatonderzoek
info

Over het onderzoek

Het onderzoek (pdf) is gehouden van 28 oktober tot 2 november 2021. Aan het onderzoek deden 24.640 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Buigt lokale politiek in Berlicum voor boze inwoners die tegen azc zijn? 'Protest voelde intimiderend voor raadsleden'

In Berlicum werd afgelopen maand verhit gesproken over een mogelijk azc, met een intimiderend protest tijdens een raadsvergadering als kookpunt. Het plan lijkt hierna in de koelkast gezet: is de gemeenteraad gezwicht voor geweld? "Het is heel complex."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Overgebleven' stroom van trams en metro's ergens anders gebruiken om elektriciteitsnet te ontlasten? 'Deel van oplossing'

'Overgebleven' stroom van trams en metro's ergens anders gebruiken om elektriciteitsnet te ontlasten? 'Deel van oplossing'
Een metro-toestel van vervoersbedrijf RET
Bron: ANP

Om het overvolle stroomnetwerk te ontlasten, wordt gezocht naar creatieve oplossingen. Minister Sophie Hermans en staatssecretaris Chris Jansen sluiten vandaag een 'netcongestiedeal' met de ov-sector om netcongestie tegen te gaan.

Elektrische auto's, zonnepanelen, warmtepompen: ons stroomnetwerk is overvol. Netcongestie wordt dat genoemd.

File op het net

"We kunnen spreken van file op het elektriciteitsnet", zegt energieanalist Sanne de Boer van de Rabobank. "Vergelijk het met de de snelweg. Als iedereen tegelijk wil invoegen, dan kan dat niet."

"Hetzelfde gebeurt op het stroomnet. De afgelopen jaren heeft iedereen meer elektriciteit verbruikt, en vaker op hetzelfde moment. Dat past niet."

Deal met de ov-sector

Om deze zogenoemde netcongestie te bestrijden, is de komende 15 jaar een investering van 195 miljard euro nodig, volgens het Rijk. In de tussentijd wordt er gezocht naar creatieve oplossingen.

Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei en staatssecretaris Chris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu sluiten daarom vandaag een 'netcongestiedeal' met de openbaar vervoerssector. Het idee is dat het openbaar vervoer gaat helpen om de druk op het elektriciteitsnet te verminderen.

Bekijk ook

Efficiënter gebruikmaken van infrastructuur

"Op deze manier kunnen we efficiënter gebruikmaken van de infrastructuur die er al is", legt De Boer uit. "Openbare vervoersbedrijven maken gebruik van hun eigen elektriciteitsnetten. Op sommige momenten zijn die kabels hard nodig, bijvoorbeeld in de ochtend- en avondspits", legt ze uit.

"Maar wanneer er minder openbaar vervoer rijdt, kunnen de kabels gebruikt worden om auto's of elektrische bussen op te laden. Hier hoef je dus geen extra kabels voor in de grond te leggen."

Idee op een bierviltje

Het Rotterdamse ov-bedrijf RET is al volop bezig met duurzaam gebruik van energie. "Naast het delen van ons stroomnet, hebben we nu ook een batterij in de buurt van de Erasmusbrug geplaatst", vertelt technicus Leo Vliegenthart van de RET.

"5 jaar geleden heb ik het idee op een bierviltje geschreven. Het woord 'netcongestie' bestond toen nog niet eens."

Bekijk ook

Batterij die werkt als powerbank

"Op het moment dat er een tram voorbij rijdt, en die remt, dan levert die tram energie terug aan de batterij. De batterij wordt op deze manier continu opgeladen en werkt kostenefficiënt", legt Vliegenthart uit. "De batterij fungeert als powerbank."

De opgeslagen stroom kan weer gebruikt worden om andere voertuigen op te laden. "Op deze manier proberen wij de 'file' op het stroomnet te omzeilen en dragen wij 20 tot 25 procent bij aan de laadsector van Rotterdam."

Alleen geschikt voor kleine hoeveelheden

Maar ondanks de voordelen van zo'n batterij blijft energieanalist De Boer sceptisch. "Batterijen zijn zeker functioneel", zegt ze. "Maar ze nemen ook veel ruimte in."

"Bovendien zijn batterijen alleen geschikt om kleine hoeveelheden energie voor korte tijd op te slaan", vervolgt ze. "Helaas kunnen we de overtollige zonnestroom van de zomer niet bewaren tot aan de winter."

Bekijk ook

Klein deel van de oplossing

Volgens De Boer is het getekende convenant tussen het Rijk en de ov-sector niet de hele oplossing voor netcongestie. "We moeten niet verwachten dat we hierdoor uit de problemen zijn. Het is ook nodig om de netten te verzwaren, maar dit kost veel tijd en geld."

"Slimmer gebruikmaken van de infrastructuur die we hebben, is een 'no-brainer'. Maar het blijft een klein deel van de oplossing."

'Overgebleven' stroom van trams en metro's ergens anders gebruiken om elektriciteitsnet te ontlasten? 'Deel van oplossing'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant