Wasmachines, stofzuigers en telefoons, deze apparaten worden bij een mankement vaak weggegooid terwijl ze prima te repareren zijn. Het Europees Parlement wil daar verandering in. Dat ligt bij de consument, maar bedrijven moeten ook anders gaan ontwerpen.
Het Europees Parlement wil consumenten nu het recht op reparatie geven, zodat elektronische producten binnen een 'redelijke termijn' en voor een 'redelijke prijs' gerepareerd worden.
Bij het grofvuil
Het laten repareren van elektronica en huishoudelijke apparaten is nu ingewikkeld en lang niet altijd lonend. Daardoor belanden apparaten bij het grofvuil, die met een kleine ingreep nog best een tijdje mee hadden gekund, en dat leidt tot onnodig gebruik van grondstoffen en veel schade voor het milieu.
Benjamin Sprecher, industrieel ecoloog bij de TU Delft, juicht de nieuwe wetgeving daarom toe. Hij ziet dit als een potentiële doorbraak.
Nadenken over reparatie
Al is hij enthousiast, er zijn nog wel verbeterpunten. "De wet belooft mooie dingen, maar er zitten nog wel een aantal vage termen in." Zo vindt hij dat de genoemde 'redelijke prijs en termijn' concreter gedefinieerd had kunnen worden.
Daarbij vindt hij dat deze wet zou moeten gelden voor alle producten waar elektronica of batterijen inzitten. Nu is dat nog niet het geval. Toch is hij voorzichtig optimistisch: "Ik denk dat producenten meer gaan standaardiseren en meer nadenken over reparatie, als de wetgeving streng genoeg wordt geïnterpreteerd en gehandhaafd."
Bekijk ook
Aandacht tijdens designproces
De onderzoeker ervaarde laatst zelf dat er nog veel winst te behalen is. "Er is net een heel klein stukje plastic van mijn scheerapparaat afgebroken. Dat stukje plastic is maar een paar cent, maar dat kan je dan niet vervangen. Dus moet ik vanwege dat kleine stukje plastic mijn hele scheerapparaat vervangen. Dat is doodzonde."
Hij zegt namelijk dat winst wel vrij makkelijk te behalen is. "Soms is er een bewuste keuze bij producenten om iets niet repareerbaar te maken. Maar vaak ontwerpen ze er niet op, en hebben ze er niet over nagedacht. En als je er vooraf niet over na hebt gedacht, dan is repareren heel lastig. Maar met een beetje meer aandacht tijdens het designproces kan je al hele grote stappen zetten. Ik verwacht dat door dit soort wetgeving die stappen gezet zullen worden."
Rol van de consument
Producenten spelen een grote rol, maar Sprecher ziet dat ook de consument een belangrijke rol speelt. Veel mensen willen tenslotte nieuwe spullen en het nieuwste van het nieuwste, omdat ze denken dat die dan beter werken.
"Neem het voorbeeld van een nieuwe wasmachine die nieuwe functies heeft, zoals dat 'ie met het internet verbonden kan worden of dat 'ie via een app bedienbaar is. Maar vaak is het nieuwigheid om de nieuwigheid." Hij spreekt zelfs van 'nepinnovatie' die niet wezenlijk bijdraagt aan de prestaties van een apparaat. "Er is heel veel innovatie die nepinnovatie is, die er alleen maar is om mensen te verleiden iets nieuws te kopen."
Bekijk ook
Andere oplossingen
Sprecher zegt dat we onze grondstoffen veel efficiënter kunnen gebruiken en dat is nodig om onze enorme stroom aan afvalproducten binnen de perken te houden. Wetgeving moet helpen, maar er zijn ook bedrijven die zelf al veel meer inzetten op reparatie.
Verder wijst hij op een interessante ontwikkeling in Frankrijk. "Daar heb je een reparatie-index. Als consument kun je daar dus bewust een product kopen dat makkelijker repareerbaar is. Dat is ook een stap in de goede richting."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.