Kan Forum voor Democratie verder zonder Thierry Baudet? 5 vragen aan Joost Vullings

Hoe moet het verder met de politieke partij Forum voor Democratie nu Thierry Baudet zich heeft teruggetrokken als lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen?

Vorige week raakte JFVD, de jongerenvereniging van FVD, in opspraak vanwege racistische en antisemitische appjes. En dat was niet voor het eerst. Voor FVD-kopstukken als Annabel Nanninga was het een reden om te eisen dat de jongerenvereniging zou saneren. Dat Thierry Baudet daar anders over denkt, leidde tot een conflict met als uitkomst dat hij gisteren zijn vertrek als lijsttrekker van de partij aankondigde. Hoe nu verder? We vroegen het politiek commentator Joost Vullings.

1. Was deze stap van Baudet te verwachten?

"Het is voor het eerst sinds het vertrek van Henk Otten dat FVD-prominenten als Eerste Kamerlid Annabel Nanninga zich via de media uitspreken tegen Baudet. Maar het schuurt al langer binnen de partij. Dat Baudet het zo ontzettend goed kan vinden met Freek Jansen, bestuursvoorzitter van JFVD en kandidaat Tweede Kamerlid, valt bij veel partijleden niet goed. Jansen staat erom bekend dat hij extreme denkbeelden heeft. Daar wil niet iedereen zich mee associëren.

En als het dan zover komt dat partijleden appjes gaan lekken naar de media, weet je dat het goed mis is. Dat Baudet zelf besliste om te vertrekken, verrast me. Meestal gebeurt zoiets onder druk van andere leden, maar dat lijkt niet het geval. Het is natuurlijk wel bekend dat hij het werk in de Tweede Kamer niet bepaald leuk vindt. Wellicht heeft hij er gewoon geen zin meer in, nu FVD al maanden slecht gaat in de peilingen."

2. Gaat hij echt weg, of is dit een tactiek?

"Het is nog maar de vraag of hij echt weg gaat. Er is een kans dat Baudet als lijstduwer via voorkeurstemmen alsnog leider van de partij wordt. Of dit een tactiek is, zoals sommigen beweren, durf ik niet te zeggen. Baudet is een onvoorspelbaar politicus, hij is emotioneel en grillig. Het kan nog alle kanten op."

3. Wie moet deze crisis oplossen?

"Tot voor kort was Baudet de voorzitter van het partijbestuur. Dat betekent dat hij de crisis die hij zelf veroorzaakte zelf ook had moeten oplossen. Maar vandaag is duidelijk geworden dat Baudet ook opstapt als partijvoorzitter. Vicevoorzitter Lennart van der Linden neemt die taak over en moet de crisis managen. Het eerste wat het partijbestuur van FVD nu te doen staat is een vacature uitschrijven voor een nieuwe lijsttrekker en een nieuwe kandidatenlijst opstellen. Freek Jansen, die op nummer 7 stond op de lijst, heeft zijn positie ook opgegeven."

4. Wie neemt straks de leiding?

"Ook dat is nog spannend. Eerste Kamerlid Nicki Pouw-Verweij stond gisteren de pers te woord. Dat kan erop wijzen dat zij informeel de leiding op zich neemt, totdat er een nieuwe leider is gekozen. De twee prominenten van wie ik me het meeste kan voorstellen dat ze zich opwerpen als kandidaten zijn Eerste Kamerlid Annabel Nanninga en Joost Eerdmans, hij staat vierde op de kandidatenlijst. Zij hebben de meeste bekendheid bij het publiek. En het meeste politiek talent, vermoed ik. Of ze het willen, is nog niet bekend. Hoe aantrekkelijk is het om een partij te gaan leiden waarvan nog niet duidelijk is of de geestelijk vader zich ermee blijft bemoeien?"

5. Kan FVD wel verder zonder Baudet?

"Hij is een charismatische leider die de partij groot heeft gemaakt. Dan moet je iemand vinden die de kiezers een goed alternatief vinden. En dat is nog niet zo makkelijk."