Steeds meer gemeenten, zoals Amsterdam en Arnhem, staan handhavers toe om een hoofddoek te dragen. Demissionair minister Dilan Yeşilgöz is hier fel op tegen en gaat wettelijk afdwingen dat dit niet gebeurt. "We komen er op een andere manier niet uit."

Het is een hoog oplopend politiek conflict tussen gemeenten en het Rijk. Mogen lokale handhavers, boa's, tijdens hun werk wel of geen hoofddoek of keppeltje dragen? Inmiddels zijn er steeds meer gemeenten die dit toestaan, waaronder Amsterdam, Arnhem, Tilburg en Den Haag. Naar alle waarschijnlijkheid voegt Groningen zich vanavond ook bij dit rijtje.

Zwaar politiek geschut

De gemeenten gaan hiermee lijnrecht in tegen demissionair minister Dilan Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid. Die is hier namelijk fel op tegen. Na meerdere overleggen met gemeenten is de minister het zat en gaat ze zwaar politiek geschut inzetten om deze gemeenten terug te fluiten.

Aan EenVandaag vertelt de bewindsvrouw dat ze met een speciale ministeriële regeling komt om lokale overheden expliciet te verbieden om boa's met een hoofddoek of keppeltje toe te staan.

'Neutraliteit uitstralen'

Dat is een zeer ongebruikelijk hard middel om gemeenten terug te fluiten. "Het lijkt erop dat we er op een andere manier niet uitkomen", zegt Yeşilgöz. "Ik ga voor deze categorie handhavers een ministerieel besluit nemen."

Hiermee wil ze regelen dat boa's in elke gemeente er hetzelfde uitziet. "Ik vind dat de politie en boa's overal neutraliteit moeten uitstralen. Het heet ook niet voor niets een uniform. Daar horen geen religieuze uitingen bij."

'Scheiding tussen kerk en staat'

Volgens de bewindsvrouw heeft het niets te maken met het uitsluiten van mensen met een bepaalde religie. "Ik vind het heel erg kwalijk dat dit debat getrokken wordt in discriminatie, uitsluiting of zelfs vrouwonvriendelijkheid."

Ze vervolgt: "Vrouwen met een hoofddoek kunnen ook prima bij handhaving of de gemeente werken, alleen dan wel op een andere plek waar ze niet direct de orde op straat handhaven. Het gaat hier om de scheiding tussen kerk en staat, die is broodnodig en allesbehalve ouderwets."

Vrijheid van godsdienst

Burgemeester Ahmed Marcouch van Arnhem begrijpt weinig van het besluit van de demissionair minister. Arnhem was een van de eerste gemeenten waar besloten werd om boa's toe te staan om een hoofddoek of keppeltje te laten dragen. De burgemeester staat nog steeds volledig achter dit besluit.

"Ik wens de minister veel succes hier mee", zegt Marcouch. "Ik moet echt nog zien of dit besluit stand gaat houden. Juist van een minister van Justitie zou je toch mogen verwachten dat zij achting heeft voor de vrijheid van godsdienst. Die wordt deze vrouwen nu ontnomen."

'Verkeerd voorbeeld'

Marcouch vindt dat Yeşilgöz hiermee een verkeerd signaal afgeeft. "Het is zo ontzettend belangrijk dat mensen niet worden uitgesloten. Als de overheid dit niet toestaat, wat zeg je dan tegen al die andere werkgevers? Je geeft hiermee echt het verkeerde voorbeeld."

Hoewel de burgemeester zeer tegen de actie van de minister is, denkt hij dat het mogelijk wel gevolgen kan hebben voor zijn stad.

Brede steun in Kamer

"Dat moeten we zien, maar als die landelijke maatregel genomen gaat worden, ga ik wel kijken wat dat betekent voor het besluit dat we in Arnhem hebben genomen. Uiteindelijk ben ik ook een democraat."

Uit een rondgang van EenVandaag blijkt dat er wel brede steun in de Tweede Kamer is voor het besluit van de minister. Een meerderheid van PVV, VVD, NSC en BBB steunt de actie van Yeşilgöz om desnoods met dwang gemeenten weer in het gareel te krijgen.

Dit jaar vierde de koning zijn verjaardag in Doetinchem in de Achterhoek. Een streek waar 'lokaal, eerlijk en lekker eten' centraal straat, volgens de burgemeester. Stadsboerin Ellen Willems serveerde een Achterhoeks maal aan de koninklijke familie.

Met de dood van de door velen geliefde paus Franciscus kwam een einde aan een tijdperk. Wie volgt hem op en wat betekent die wisseling van de wacht voor de toekomst van de Katholieke Kerk? "De nieuwe paus mag zeker behoudender zijn."

Vandaag neemt de wereld afscheid van paus Franciscus. Met de uitvaart komt er niet alleen een einde aan zijn pontificaat van bijna 12 jaar, ook begint de zoektocht naar zijn opvolger.

'Kerk heeft diplomatieke paus nodig'

Franciscus heeft de Rooms-Katholieke Kerk veranderd. Hij brak met tradities en liet een laagdrempelige en menselijke kant van de kerk zien. Hij bleef bewust bij zijn eenvoudige levensstijl en pleitte voor meer rechtvaardigheid in de wereld. Voor het beschermen van aarde en klimaat. De vraag is nu of die koers wordt voortgezet.

Hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest verwacht inderdaad dat een nieuwe paus de naar buiten gerichte koers van Franciscus zal aanhouden: "De kerk kan niet om het charisma en om de richting heen, die hij is ingeslagen. We krijgen nu niet opeens een naar binnen gekeerde paus."

Grotere onrust in de wereld

Maar, vervolgt hij: "Gezien de veranderingen in de wereld, de grotere onrust, zou het goed zijn dat de nieuwe paus diplomatiek sterk is op politiek vlak."

"Een stuk diplomatieker dan Franciscus in ieder geval."

Niet iedereen blij met koers

Franciscus probeerde de kerk menselijker en toegankelijker te maken, maar dat leidde soms ook tot spanningen met conservatieve stromingen binnen de kerk.

Want niet iedereen binnen de Katholieke Kerk was blij met de koers van de overleden paus. Zijn open houding tegenover homoseksuelen en gescheiden gelovigen, en zijn plannen om het Vaticaan te hervormen, vielen in conservatieve kringen behoorlijk slecht.

'Nieuwe paus mag wat meer een theoloog zijn'

Veel jonge gelovigen staan achter vernieuwing, maar dat geldt niet voor iedereen: "De nieuwe paus mag van mij wel wat meer een theoloog worden, die de klassieke leer naar buiten brengt", zegt Nino Hoffmans, die samen met andere jonge katholieken naar de uitvaart kijkt. "Conservatiever? Nou, ik zou zeggen: zeker behoudender."

Medegelovige Chris van der Voort hoopt op een jonger iemand: "Een persoon die vol in het leven staat en kracht heeft om te strijden, want de nieuwe paus gaat geen makkelijke tijd tegemoet. Ik hoop dat het iemand is die op dezelfde lijn staat en het werk van Franciscus kan voortzetten. Liefde voor mensen, naastenliefde, dat is belangrijk in deze tijd."

'Sede Vacante'

Nu het Vaticaan officieel 'Sede Vacante' is, wat betekent dat de pauselijke zetel leeg is, bereiden de kardinalen zich voor op het conclaaf. De komende periode zullen zij achter gesloten deuren stemmen over wie de nieuwe leider van de Katholieke Kerk moet worden.

Wordt het iemand die de koers van Franciscus voortzet? Of kiest men voor een meer traditionele paus die de teugels weer strakker aantrekt? De gesprekken zijn in ieder geval al begonnen

'Er wordt al flink genetwerkt'

"Er zijn nu al veel van de 135 kardinalen in Rome, en de meesten blijven ook hangen om over de nieuwe Paus te praten", vertelt Paul van Geest.

"De vergaderingen zijn al begonnen, er wordt stevig genetwerkt. Zo'n conclaaf is best heel prozaïsch, er worden al veel verkennende gesprekken gevoerd en gekeken of men het eens kan worden over een kandidaat."