Jongens en mannen ook slachtoffer van seksueel misbruik

Als we denken aan een verkrachting denken we bijna altijd aan een vrouwelijk slachtoffer en een mannelijke dader. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Ook mannen worden misbruikt. Soms door een andere man, maar ook door vrouwen.

Jongens en mannen schamen zich heel erg om hiermee naar buiten te komen. Meer nog dan vrouwen. En bovendien zien ze het vaak zelf ook niet als misbruik.

Want kan een man wel tegen zijn zin seks hebben met een vrouw? Het antwoord daarop is: ja! Volgens Iva Bicanic, klinisch psycholoog en hoofd van Centrum Seksueel Geweld, kunnen vrouwen, jongens en mannen zeker dwingen tot seks. "Degene die penetreert kan ook slachtoffer zijn. Vaak krijgen jongens en mannen in een stressvolle situatie een erectie, dat betekent niet dat ze seksueel opgewonden zijn of dat ze instemmen met de seks. En omdat ze een erectie krijgen of klaarkomen denken ze achteraf vaak zelf ook dat ze het lekker vonden. Daarom is de schaamte zo groot."

'Lucky Boy'

Als maatschappij gaan we er vaak van uit dat mannen en jongens altijd wel zin hebben in seks. En als een vrouw toenadering zoekt tot een jongen of man die daar niet van is gediend denken we bovendien dat de man beter in staat is daar een einde aan te maken omdat hij fysiek sterker is.

Wanneer een jongen bekent dat hij gedwongen is tot seks door een vrouw wordt dit door de omgeving vaak niet serieus genomen. Iva Bicanic: "Er wordt dan al snel gezegd: 'joh, wees blij dat je seks hebt gehad!' Dat noemen we het Lucky boy fenomeen."

Seks met moeder

Ook bij incest denken we vaker aan een vrouwelijk slachtoffer. Maar ook dat is weleens anders. Jeroen (52) heeft een heel nare jeugd gehad. In het gezin waar hij opgroeide was veel geweld. Zijn ouders dronken allebei te veel. Hij werd geslagen, vernederd en ook door zijn moeder seksueel misbruikt. Hij heeft dat altijd heel diep weggestopt.

Tot het niet meer ging in zijn leven. Pas na jaren therapie is hij in staat te praten over de seks waartoe zijn moeder hem dwong. "Het gebeurde toen ik rond de 10/12 jaar was, altijd om mij te straffen. Dat zei ze, en zo voelde het ook. We waren dan allebei naakt, op haar bed of in de douche. Ik moest haar bevredigen met mijn hand en zij deed het bij mij oraal. Als ik dan een erectie of een orgasme kreeg zei ze: 'Zie je wel dat je het lekker vindt, viezerik!'" Jeroen heeft daardoor eigenlijk nooit echt meer van seks kunnen genieten.

Groot taboe

"Ik heb nooit meegemaakt dat een man zei: 'ik ben misbruikt door een vrouw', maar ik heb heel veel meegemaakt dat tijdens de therapie bleek dat iemand als jongen misbruikt was door een vrouw." Maarten Ghysels, psychiater en lichamelijk therapeut, heeft in Nederland jarenlang een praktijk gehad voor lichaamsgerichte psychotherapie.

Volgens hem komt misbruik van jongens en mannen veel vaker voor dan we denken. "Als we horen van een meisje van 15 dat seks heeft gehad met een man van in de dertig vinden we dat misbruik. Als het andersom is denken we daar heel anders over. Jongens worden dan meegenomen in de volwassen seksuele beleving van een vrouw terwijl ze daar nog lang niet aan toe zijn. Ze kunnen daardoor echt beschadigd raken en daar op latere leeftijd veel last van krijgen."

Onderzoeken

Onderzoekers gaan ervan uit dat bij kindermisbruik in maar 7 procent van de gevallen de dader een vrouw is. Maar volgens Ghysels zegt dat niet alles.

"Toen ik werd opgeleid als psychiater leerden we dat incest bij vrouwen bijna niet voorkwam, een verwaarloosbaar aantal. De wetenschappers gingen er toen vanuit dat vrouwen die zeiden dat ze zich dat konden herinneren het hadden verzonnen. Nu weten we wel beter. Ik denk dat het waarschijnlijk is dat dit bij misbruik van mannen hetzelfde gaat gebeuren."

Lees hier het artikel van Iva Bicanic over jongens en mannen als slachtoffer van seksueel geweld.