radio LIVE
meer NPO start

Is TikTok-algoritme 'agressiever' dan dat van andere social media? 'Bepaalt helemaal wat jij te zien krijgt'

Is TikTok-algoritme 'agressiever' dan dat van andere social media? 'Bepaalt helemaal wat jij te zien krijgt'
De populaire videoapp TikTok op een smartphone
Bron: ANP

Is het TikTok-algoritme agressiever dan dat van andere social media? Volgens hoofdredacteur Pieter Klok van de Volkskrant wel. Dat is dan ook de reden dat zijn krant er niet op actief is. Experts geven hem deels gelijk. "Al is het verschil niet zo groot."

Wie aan TikTok denkt, denkt al snel aan algoritmes die er nóg meer dan andere social media op gericht zijn om gebruikers te laten zien wat ze willen zien. "Ze leiden je toch in een fuik, hoe je het ook wendt of keert", zei Volkskrant-hoofdredacteur Klok over de algoritmes.

Verschil tussen platformen

Specifiek over het TikTok-algoritme zei hij in het radioprogramma Spraakmakers dat het mechanisme daar nog sterker is dan bij andere social media.

Dat er een verschil is tussen het algoritme van TikTok en andere social media, zoals Facebook of Instagram, klopt. Dat zegt Albert Biondina, hij is afgestudeerd op algoritme-gedreven TikTok-journalistiek. "Het algoritme op TikTok bepaalt helemaal wat jij te zien krijgt."

Kanaal volgen, maar geen video's zien

Dat filteren gebeurt volgens hem ook op andere platformen, waar ook algoritmes bepalen wat je te zien krijgt. "Maar het verschil is dat je daar ook nog de content van de mensen die jij volgt ziet. Dat hoeft niet zo te zijn op TikTok."

Het gevolg is dat, ondanks dat je een bepaald journalistiek kanaal volgt, het niet zo hoeft te zijn dat je daar video's van te zien krijgt op TikTok. "De content die je ziet wordt bepaald door het algoritme, terwijl je op Instagram ook content ziet die je zelf hebt uitgekozen door mensen te volgen."

info

Wat is een algoritme?

Het algoritme is eigenlijk een reeks instructies, zegt hoofddocent Marjolein Fokkema van de Universiteit Leiden, gespecialiseerd in voorspellingsalgoritmes. "Een algoritme kan, als het een hele bak met data krijgt, daar zo goed mogelijk patronen uithalen." Daarmee weet het precies welke eigenschappen van een video goed werken onder dezelfde soort gebruikers. "Wat voor eigenschappen van video's doen het specifiek goed bij jou? Op basis van die informatie kan het algoritme steeds beter voorspellen of jij een bepaalde video leuk gaat vinden of niet."

Filterfunctie van algoritme

Toch is het te makkelijk om alleen maar negatief naar de algoritmes van social media te kijken. Het filteren heeft namelijk ook een functie, zegt AI-hoofddocent Cynthia Liem van de TU Delft. "Je kunt niet alle filmpjes op TikTok of alle muziek op Spotify gaan beluisteren. Het is nuttig dat er een selectie voor jou wordt gemaakt."

Wel is het zo dat, zoals algoritmes nu gebruikt worden, ze 'neigen de gebruiker achterover te laten leunen'. "Je krijgt wat je leuk vindt, dus je denkt zelf niet meer na om op zoek te gaan."

info

Podcast

De rubriek 'Feit of Fictie?' is ook te beluisteren als podcast.

'Klik een ander soort video aan'

Daarom is het belangrijk om je bewust te zijn van de gevaren van algoritmes. Je kunt bijvoorbeeld in een fuik belanden. Het gaat ook om de manier waarop je TikTok of Instagram gebruikt, zegt Liem. "Je kunt zelf besluiten om je anders op die platforms te gaan gedragen.''

"Klik bijvoorbeeld eens een ander soort video aan, het algoritme zal zich dan op den duur aanpassen", zegt ze. Op TikTok moet je daar zelf wellicht actiever mee aan de slag. Bovendien wijst ze erop dat er Europese wetgeving voor algoritmes is. TikTok-gebruikers hebben sinds vorig jaar de mogelijkheid om gepersonaliseerde video's uit te schakelen.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom ze in Frankrijk waarschuwen voor soja, maar in Nederland (nog) niet

Waarom ze in Frankrijk waarschuwen voor soja, maar in Nederland (nog) niet
Plantaardige producten, waaronder soja
Bron: ANP

Schoolkantines en bedrijfsrestaurants in Frankrijk zouden niet langer soja-producten moeten serveren. Dat is het advies van Anses, het Franse RIVM. Te veel soja zou een negatief effect kunnen hebben op de vruchtbaarheid.

Soja wordt veel gebruikt als plantaardig alternatief voor bijvoorbeeld vlees- of melkproducten.

Lager oestrogeen

Driekwart van de Franse kinderen tussen de 3 en 5 jaar, en bijna de helft van de volwassen Franse vrouwen die soja eten, krijgen volgens Anses te veel soja binnen. En dat kan slecht zijn voor de gezondheid, zegt de Franse organisatie, met name voor de vruchtbaarheid.

De boosdoeners in soja zijn isoflavonen. Universitair hoofddocent Katja Teerds legt uit hoe isoflavonen werken: "Ze binden aan de receptor voor oestrogeen, het vrouwelijk geslachtshormoon. Een piek in oestrogeen zorgt voor de eisprong." In theorie kunnen heel grote hoeveelheden isoflavonen dus zorgen voor een lager oestrogeen en daarmee de eisprong dwarszitten.

'Effect verwaarloosbaar'

"Maar onderzoek heeft aangetoond dat dit effect verwaarloosbaar is", gaat Teerds verder. Ook bij emeritus hoogleraar Voeding en Gezondheid Jaap Seidell zijn de risico's niet bekend. "In Azië wordt veel soja gegeten. Daar zijn ook veel onderzoeken gehouden, waaruit blijkt dat de menstruatiecyclus van vrouwen soms een dag langer wordt door hoge sojaconsumptie, maar negatieve effecten op de vruchtbaarheid zijn niet bekend."

Het Nederlandse adviesorgaan voor voeding is het Voedingscentrum. Zij hanteert alleen een advies voor zwangere vrouwen als het gaat om soja-inname. "Uit dierstudies blijkt dat het mogelijk effect heeft op de ontwikkeling van de geslachtsorganen bij het kindje als je heel veel isoflavonen binnenkrijgt tijdens de zwangerschap", vertelt gezondheidsexpert bij het Voedingscentrum Marije Verwijs.

Bekijk ook

Advies Voedingscentrum

"Wij adviseren daarom om tijdens de zwangerschap de soja-inname beperkt te houden, tot bijvoorbeeld vier glazen sojadrink per dag en daarnaast nog twee vleesvervangers op basis van soja per week", gaat ze verder. Overigens zitten in dierlijke producten ook isoflavonen. "In koemelk zelfs meer dan in sojamelk", zegt Teerds. "Dat komt omdat koeien soja door hun voeding krijgen."

Het voedingscentrum hoopt zich binnenkort samen met het RIVM en de Gezondheidsraad te kunnen buigen over het Franse rapport. "Indien nodig zullen we ons advies aanpassen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minister wil snel puntenrijbewijs voor alle automobilisten in Nederland: 'Drie keer de fout in, dan ben je 'm kwijt'

Minister wil snel puntenrijbewijs voor alle automobilisten in Nederland: 'Drie keer de fout in, dan ben je 'm kwijt'
Minister Madlener wil een puntenrijbewijs voor iedereen in Nederland
Bron: EenVandaag/Pexels

Nederland moet snel een puntenrijbewijs voor alle bestuurders invoeren. Dat zegt minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat tegen EenVandaag. "Ik denk aan een puntenrijbewijs voor iedereen, waarbij we de echte veelplegers hard kunnen aanpakken."

Minister Madlener van Infrastructuur en Waterschap wil snel werk maken van een puntenrijbewijs: "Als je dronken in je auto stapt of een zware verkeersovertreding begaat, dan is het 'three strikes and you're out', dan ben je je rijbewijs kwijt. Daar maak ik echt werk van."

Strafpunten voor verkeershufters

Heel veel landen om ons heen hebben al zo'n puntensysteem, onder meer Duitsland, Spanje, Groot-Brittanië, Frankrijk en Italië. In het ene land heeft elke chauffeur punten en kan deze kwijtraken. In het andere land verzamelen overtreders juist strafpunten en moeten ze bij een bepaalde hoeveelheid hun rijbewijs inleveren.

Zo kent men in Duitsland de beroemd-beruchte 'Punkte in Flensburg', punten dus die in deze Noord-Duitse stad worden bijgehouden, en die je liever niet wil verzamelen als bestuurder.

'Gevaarlijk rijgedrag verminderen'

Ook Nederland kent het principe al in de vorm van het zogeheten beginnersrijbewijs, in het leven geroepen om ongelukken en gevaarlijk rijgedrag door onervaren bestuurders te verminderen.

Het achterliggende idee is dat nieuwe of jonge automobilisten die meerdere keren ernstige verkeersovertredingen begaan, tijdelijk hun rijbewijs kwijtraken of een herexamen moeten doen. Ook voor bestuurders die twee keer in korte tijd met drank op zijn betrapt geldt zo'n systeem. De minister wil dit nu uitbreiden voor alle chauffeurs in Nederland. "We zijn aan het onderzoeken hoe andere landen het doen en hoe we dit kunnen incorporeren in ons systeem."

Bekijk ook

Bumperkleven met hoge snelheid

"Als je een aantal keren een ernstig verkeersdelict pleegt, dan is er voor jou geen plek op de weg", vindt Madlener. Ernstige verkeersdelicten, dat zijn onder meer: bumperkleven met hoge snelheid, grove snelheidsovertredingen en het veroorzaken van gevaar of hinder in het verkeer. Daarnaast zijn het veroorzaken van schade, een ongeluk met dodelijk gevolg of met zwaar letsel uiteraard ook ernstige verkeersdelicten.

Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen vindt het puntenrijbewijs een goed idee, maar plaatst ook kanttekeningen: "We weten uit het buitenland dat zo'n puntenrijbewijs effect heeft, maar de resultaten zijn niet altijd even duidelijk te becijferen."

Huidig systeem te weinig afschrikkend

Tertoolen ziet wel dat het systeem zoals het in Nederland gehandhaafd wordt onvoldoende afschrikkend is voor verkeershufters. "Je krijgt een boete voor een overtreding, die betaal je dan. Maar een volgende boete wordt niet hoger, het heeft geen optellend effect. En je mag daarna gewoon doorrijden, ook al ben je een enorme hufter in het verkeer."

De angst om je rijbewijs kwijt te raken is daarentegen veel groter, vertelt Tertoolen. "Want voor veel mensen is het superbelangrijk om te kunnen rijden. En de auto instappen zonder rijbewijs is gewoon een misdrijf."

Bekijk ook

Grote pakkans is cruciaal

Tertoolen denkt dat handhaving, en dus een grote pakkans, cruciaal is om een puntenrijbewijs effectief te maken. "Dat geldt eigenlijk voor iedere maatregel, je ziet het ook met appen op de fiets. Dat is verboden maar wordt niet gehandhaafd, dus dan doet iedereen het gewoon weer." Hij gaat verder: "Een ander groot probleem is dat boetes nu op kenteken staan, het is heel ingewikkeld om het persoonsgebonden te doen. Dus bij een puntensysteem zou je wel heel goed erover na moeten denken aan wie je de auto uitleent."

Verschillende sectororganisaties geven aan niet op de hoogte te zijn van concrete plannen van de minister. Net zoals Tertoolen verwachten ze dat er verregaande aanpassingen moeten worden gedaan voordat een puntenrijbewijs realiseerbaar is.

Minister wil snel puntenrijbewijs in Nederland

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant