Is de groeiende Hazimi-beweging het nieuwe IS? 'Ze zijn nog een stuk extremer'

Er werd al voor gewaarschuwd net na de val van het Kalifaat. IS zal niet verdwijnen en zelfs in extremere vorm terugkeren. Die extremere opvolger van IS lijkt te zijn gevonden, de Hazimi-beweging is in opmars. Ook in Nederland.

NRC Handelsblad berichtte vanmorgen over de beweging, naar aanleiding van een rapport van Onderzoeksbureau NTA, zij waarschuwen voor terreurbeweging Hazimi in Nederland. Volgens de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid bestond de beweging in 2017 uit enkele tientallen personen. Volgens NTA zouden dit er inmiddels een kleine honderd zijn. Een Marokkaanse-Nederlander, genaamd 'Abu Asim' zou een van de kopstukken van het Hazimi netwerk zijn. Na een eerdere politie-inval zou hij inmiddels op vrije voeten rondlopen.

Lastig om de omvang in te schatten

Hans Jaap Melissen was als oorlogscorrespondent geregeld in het Kalifaat of in de buurt van het Kalifaat en legde ook contact met IS-strijders. De beweging is voor hem dan ook niet nieuw. Volgens hem is het heel moeilijk inschatten hoe groot de steun voor deze extremere IS nu daadwerkelijk is.

"Ik vind dat lastig, want zijn dat ook mensen die op social media zitten en een bericht liken, wanneer ben je een daadwerkelijke aanhanger? Je krijgt niet ineens een lidmaatschap-pasje."

Nederlandse IS-strijders

Maar oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen ook kritisch op de berichtgeving over de populariteit van de groepering. Mogelijk wordt die overdreven om verdeeldheid te zaaien onder de nog strijdende groeperingen.

Hij geeft de acht Nederlandse IS-strijders die toen het Kalifaat ten einde kwam werden geëxecuteerd als voorbeeld. "Nu is het verhaal ineens dat ze het Kalifaat niet zwaar genoeg vonden. Maar ik weet nog heel erg goed dat destijds het verhaal was dat ze IS en het kalifaat juist té zwaar vonden."

Lees ook

• 

  IS is het kalifaat kwijt maar niet verslagen: 'De kans op IS 2.0 is groot'

  • 08-05-2019

Nog strenger kalifaat

Wel weet Melissen dat het probleem van een extremere variant op IS al langer speelt. "Dat had je al tijdens het Kalifaat, sommige mensen vonden het te ver gaan, maar anderen wilden juist een nóg strenger Kalifaat. Er waren ook toen al religieuze discussies in de top van IS over de koers van de terreurgroep. Er waren clubjes binnen IS die vonden dat IS niet ver genoeg ging."

En nu is dus de Hazimi-beweging in het nieuws. De naam verwijst naar de Saoedische imam Ahmad al-Hazimi die opkwam tijdens de Arabische Lente in 2011. Hij hield vooral in Tunesië veel lezingen. In feite komt het erop neer dat alles dat niet extreem conservatief is, geen 'echte' gelovige is, volgens Al-Hazimi.

'De enige ware moslim'

"De enige ware extremistische moslim is volgens hen de moslim die alleen maar voor het pure zuivere gaat, en alles wat maar een beetje net daarnaast zit verkettert. Daarmee wordt ook de mogelijkheid geboden dat iedereen die afwijkt van het 'zuivere' geloof gedood mag worden", omschrijft Melissen de gedachtegang van de Hazimi-beweging.

"Je moet hopen dat de NCTV goed kijkt naar de figuren die nu in Nederland zijn en hun oren naar zo'n beweging laten hangen. En ook al is het Kalifaat nu opgeruimd, er is dus nog een tak die een gat in de markt ziet: 'wij kunnen jullie een nog extremer Kalifaat bieden in de toekomst.' Dit zijn mensen waarvan je moet hopen dat die dus echt goed in de picture zijn van de veiligheidsdiensten."