radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

In groep 8 al volop bezig met make-up en skincare: het gebeurt veel en is niet zonder gevaren

In groep 8 al volop bezig met make-up en skincare: het gebeurt veel en is niet zonder gevaren
Een jong meisje maakt zich op
Bron: Pexels/Karolina Grabowska

Concealer om je wallen te verbergen, blush voor kleur op je wangen en daar overheen een setting powder, zodat het beter blijft zitten. Het lijkt erop dat meiden op steeds jongere leeftijd make-up gebruiken. En dat kan schadelijk zijn.

"Wat zeg je nu, gebruik jij al concealer?" vraagt docent Ferry Wubs vol verbazing in een video op zijn Instagram-account, wanneer een van zijn leerlingen uit groep 8 vertelt over haar make-upgebruik. Het meisje krijgt veel bijval, ze is niet de enige in haar klas die zich uitgebreid opmaakt voordat ze de deur uitgaat.

Thuis eenvoudig nadoen

De reacties onder meester Ferry's post lopen uiteen, maar wat overeenkomt is herkenning - bij ouders en bij andere docenten. Ook zij zien dat hun kinderen en leerlingen veel aandacht besteden aan uiterlijke verzorging, of 'skincare'. De meningen erover verschillen. De een vindt het problematisch, de ander vindt dat de kinderen het vooral zelf moeten weten en dat een beetje experimenteren erbij hoort.

Ferry, die lesgeeft op basisschool Jeanne d'Arc in 't Harde en daar regelmatig komische video's over maakt voor Instagram en TikTok, heeft het gebruik van make-up onder zijn leerlingen zeker zien toenemen in de 10 jaar die hij lesgeeft. Er wordt flink geëxperimenteerd, vertelt hij. De beelden die ze tegenkomen op social media zijn zeker van invloed, daar is hij van overtuigd.

Bekijk ook

Grote vijver om uit te vissen

En vreemd is dat ook niet: je hoeft, vooral als meisje of vrouw, niet lang door je socialmediatijdlijn te scrollen om te zien hoe een influencer crèmes en make-up aanbrengt op haar gezicht. Vaak gebeurt dat stap voor stap, zodat het thuis voor de spiegel eenvoudig te kopiëren is.

In 2023 was ongeveer 57 procent van de wereldwijd bijna 1,5 miljard TikTok-gebruikers vrouw. Zo'n 32,5 procent van de gebruikers valt in de leeftijdscategorie van 10 tot 19 jaar, blijkt uit recent onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksbureau Comscore. Influencers en cosmeticamerken hebben dus een grote vijver om uit te vissen.

Social media

"Jongeren worden via social media volop geconfronteerd met cosmetische producten en adviezen", zegt onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie Jetske Ultee. "Het is logisch dat ze daardoor de behoefte krijgen om make-up te gebruiken en met hun huid bezig te zijn."

Dat heeft wat haar betreft overigens ook positieve kanten. "Ze kunnen op social media ook veel kennis opdoen over (de verzorging van) hun huid." Het lastige is wel dat lang niet altijd duidelijk is hoe betrouwbaar en onafhankelijk de informatie is die op social media wordt verspreid.

info

Onderzoek naar kindermake-up

Heeft jouw kind make-up op het verlanglijstje staan voor de feestdagen? Volgens de Consumentenbond, die onderzoek deed naar kindermake-up, doe je er goed aan alleen binnen Europese Unie geproduceerde producten te kopen. Producten van buiten de EU - die je online makkelijk kunt kopen - voldoen lang niet altijd aan de veiligheidsregels.

De Consumentenbod kocht elf verschillende make-upsets voor kinderen online en kwam erachter dat de meeste daarvan eigenlijk niet in Nederland verkocht mochten worden. Er ontbrak veel verplichte informatie of de informatie was in het Chinees. Ook zaten er veel spelfouten in de ingrediëntenlijsten en bevatten drie producten te veel lood en twee te veel antimoon.

Toename acne

Niet alleen social media zorgen voor het gebruik van make-up door jonge meiden. Ultee ziet dat pre-puberale acne - tussen de 7 en 10 jaar - toeneemt. "Dat kan de behoefte aan skincare aanwakkeren", denkt zij. "Maar helaas zijn de meeste middeltjes tegen puistjes die je bij de drogist kunt kopen allesbehalve mild."

"Reinigende scrubs, uitdrogende cleansers of zogenoemde 'spot treatments' bevatten vaak sterk irriterende ingrediënten die de klachten alleen maar verergeren." Toch raadt Ultee in het geval van acne wel een goede skincare aan, ook op jonge leeftijd. "Mits je de juiste producten gebruikt en geen producten die over de datum zijn."

Geparfumeerde producten

Het gebruik van crèmes en make-up kan schadelijk zijn, weet Ultee. "Veel huidproblemen ontstaan door het smeren van niet-milde en geparfumeerde producten. En daar worden kinderen helaas vaak al op jonge leeftijd - soms zelfs al als baby - aan blootgesteld."

Onder het mom van 'als je het dan toch doet...' raadt Ultee ouders aan om hun kind een goed verzorgingsritueel aan te leren. En dat moet vooral mild zijn.

Bekijk ook

Blijvende schade

Of de producten die jonge meiden gebruiken blijvende schade aan kunnen richten, hangt er vanaf hoe ermee wordt omgegaan en in welke hoeveelheid ze worden aangebracht, volgens Ultee.

"Als je je huid al vroeg aan veel en misschien zelfs irriterende producten blootstelt, dan wordt de kans groter dat je de huid stukmaakt en daarmee minder weerbaar voor vuil en bacteriën. Dat kan acne, irritatie of zelfs eczeemklachten veroorzaken", legt ze uit.

Gevoelig voor zonnebrand

Daarnaast zijn bepaalde producten simpelweg niet geschikt voor de jongere huid. "Denk dan bijvoorbeeld aan peelings met hoge concentraties fruitzuren, die de huid vatbaarder kunnen maken voor zonnebrand", vervolgt Ultee.

"Hoewel verbranding door de zon voor iedereen gevaren meebrengt, is het voor kinderen al helemaal belangrijk dat hun huid niet verbrandt, om huidschade in de toekomst te voorkomen." Daarover zou wat Ultee betreft meer voorlichting gegeven mogen worden.

Niet bang maken

Tegelijk wil Ultee waken voor 'bangmakerij', zo benadrukt ze. "Als jouw kind af en toe met make-up experimenteert of make-up draagt, en het er aan het einde van de dag ook weer netjes afhaalt, hoef je je echt geen zorgen te maken. Houd het gebruik en de hoeveelheid gewoon in de gaten."

"Als je te veel huidverzorging gebruikt, kun je je huidbarrière (de bovenste laag van je huid, red.) overbelasten. Dan wordt je huid niet mooier, maar ontstaat er vooral irritatie. Bij skincare geldt echt: hoe minder hoe beter."

'Verantwoordelijkheid bij ouders'

De makers van cosmetische producten hebben de verantwoordelijkheid om consumenten goed te informeren, maar ook voor ouders in een belangrijke taak weggelegd, vindt Ultee. "Een merk kan in haar adviezen heel duidelijk zijn, maar uiteindelijk moeten die dan thuis wel worden opgevolgd. Het is aan ouders dat te controleren en eventueel bij te sturen in welke producten er worden gekocht."

Aan ouders raadt ze aan: "Bespreek met je kinderen wat ze willen en stel grenzen in hoeveel ze gebruiken op een dag."

Bekijk ook

Tips voor ouders

Jetske Ultee heeft een aantal tips voor ouders van jonge make-upgebruikers:

  • Laat je kinderen een product dat ze willen gebruiken altijd eerst twee of drie keer testen aan de binnenkant van de arm. Zo ontdek je snel of er een allergische reactie kan optreden.
  • Gebruiken je kinderen af en toe make-up? Leer ze over het juist en mild reinigen van hun gezicht. Maak het net zo normaal voor ze als tandenpoetsen.
  • Datzelfde geldt voor het beschermen van de huid tegen de zon: maak ook daar een gewoonte van, maar dan wel met een niet-geparfumeerde variant.
  • Jongeren worden vaak verleid met aantrekkelijke cosmetische producten met de leukste kleurtjes en geurtjes. Dit soort ingrediënten kunnen de huid irriteren, maak kinderen daarvan bewust. Want ook daar kunnen (eventueel op termijn) huidreacties op volgen.

'Goed zoals je bent'

Groep 8-docent Ferry Wubs maakt zich niet zo'n zorgen over zijn make-upgebruikende leerlingen. "Experimenteren hoort erbij op deze leeftijd. Het hoort bij het ontdekken van je identiteit."

Over wie hij zich soms wel druk maakt, zijn de leerlingen die verder willen gaan dan make-up. Jonge meiden die fillers en botox willen gaan gebruiken, zodra dat mag. Om zo het - in hun ogen - ideaalbeeld dat ze online veel zien te bereiken. "Daar probeer ik het zoveel mogelijk met ze over te hebben." En hij blijft benadrukken: je bent goed zoals je bent, ook zonder make-up en zeker zonder cosmetische ingrepen.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minder zorgstudenten in het mbo, terwijl personeelstekort groeit: 'We moeten ons rot schrikken als samenleving'

Het aantal studenten op mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen. In de laatste 5 jaar ging het om een daling van 30 procent, terwijl er juist veel vraag is naar zorgpersoneel. De MBO Raad wil nu actie van het kabinet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn
Bron: Unsplash

Een groep astronomen trekt aan de bel, want de kans dat een asteroïde de aarde gaat raken wordt steeds groter. In 2 weken tijd steeg deze van 2,6 naar 3,1 procent. "Historisch, maar niet te vergelijken met de asteroïde die dinosaurus heeft uitgeroeid."

De asteroïde, die volgens NASA op 22 december 2032 de aarde zou kunnen raken, heeft zelfs al een naam: 2024 YR4. Hij heeft een geschatte doorsnee van tussen de 40 en 90 meter, en verplaatst zich met een snelheid van meer dan 10 kilometer per seconde. Mocht hij de aarde raken, dan krijgen we dus met een flinke klap te maken.

'Neem het met een korrel zout'

Zijn we over 7 jaar in gevaar? Als je het aan ruimtevaartspecialist Angelo Vermeulen vraagt, niet. "Je moet het met een grote korrel zout nemen", merkt hij op. "Het is een vrij relatief hoog cijfer. Maar de gemeenschap van astronomen wereldwijd maakt zich eigenlijk geen zorgen."

"Want wat er meestal gebeurt, is dat naarmate men meer en meer informatie te weten komt over de baan en de snelheid van de asteroïde, door meerdere metingen te doen, ze zich eigenlijk realiseren dat de kans kleiner wordt dat hij de aarde zou raken."

Bekijk ook

Nog geen 'doomsdag'

"Dit is dus zeker nog geen 'doomsday-scenario'", zegt Vermeulen. Op het moment van de eerste observatie is de asteroïde namelijk nog ver verwijderd van de aarde. Het is een klein object in de verre verte. Om hem te spotten hebben astronomen een sterke telescoop nodig.

"Dan probeer je zo goed mogelijk de baan en de snelheid op te meten", legt hij uit. "Het percentage gaat dan vaak schommelen, soms omhoog en dan soms weer omlaag. Wanneer hij dichterbij de aarde zit kunnen we hem veel makkelijker observeren en opmeten." Pas dan kunnen astronomen écht spreken over de kans op een inslag. "Maar in het verleden is eigenlijk altijd gebleken dat die kans dan 0 procent werd en dat het dan langs de aarde heen vliegt."

Meerdere asteroïden in zonnestel

Naast 2024 YR4 vliegen er meer dan een miljoen asteroïden door het zonnestel, weet Vermeulen. Tussen Mars en Jupiter zit een asteroïdengordel waar een groot deel van deze 'mini planeetjes' vliegen. "Die zitten daar eigenlijk vrij veilig, want ze draaien in een baan om de zon. Ze zijn geen bedreiging."

"Maar er zijn dus ook asteroïden die los door het zonnestelsel vliegen." En voor die losse - zoals 2024 YR4 - moeten we uitkijken. "Ze zouden mogelijk op de aarde kunnen neerstorten. En dat is in het verleden al gebeurd, er zijn genoeg voorbeelden. De bekendste is natuurlijk het uitsterven van de dinosauriërs, veroorzaakt is door zo'n inslag."

Bekijk ook

Zeer zeldzame gebeurtenis

Ook in de Amerikaanse staat Arizona sloeg zo'n 50.000 jaar geleden een asteroïde in. Onderzoekers schatten in dat deze een diameter van ongeveer 50 meter had en rond de 300.000 ton woog. "Je kan hem bezichtigen, een prachtige geologische formatie", noemt de ruimtevaartspecialist het.

De aarde blijft dus niet gespaard van zulke inslagen, vertelt Vermeulen. "Maar dat het zal gebeuren in een tijdbestek van een mensenleven is zeer zeldzaam."

DART

Ook vertelt de ruimtevaartspecials dat NASA technologie heeft ontwikkeld om de banen van asteroïden te wijzigen, zodat ze de aarde niet raken. "Tijdens die missie, genaamd DART, heeft men met een ruimte toestel van ongeveer 600 kilo recht op een asteroïde laten inslaan om te zien of we de baan van die asteroïde konden wijzigen."

"En dat is een groot succes geworden", gaat hij verder. De baan is zelfs veel meer veranderd dan gehoopt. "Dus we kunnen asteroïden wel van een baan doen afwijken. En als je dat op tijd doet, zelfs al is het een kleine wijziging, dan heeft het groot effect wanneer het in de buurt van de aarde komt."

Bekijk ook

Tsunami als gevolg

Maar stel het gebeurt wel, hoe zou dat er dan uit zien? "De gevolgen van zo'n inslag zijn niet te overzien", antwoordt Vermeulen. "Maar het zal minder apocalyptisch zijn dan wat je ziet in films."

En dat komt vooral doordat het grootste oppervlak van de aarde, ongeveer 70 procent, bedekt is met water. "In het Los Alamos National Laboratory heeft men een computersimulatie laten maken (van een asteroïde inslag, red.). En zo hebben ze ontdekt dat het best meevalt. Wat je krijgt is een tsunami, en het blijkt dat maar een fractie van de totale energie van die asteroïde omgezet wordt in golven. De golven zullen niet zo heel ver reizen. Dus we kunnen daar ook wel wat wat geruster over zijn."

Aardbevingen en klimaatverandering

Wel kan die eventuele inslag op 22 december 2032 voor seismisch effecten zorgen, zoals een aardbeving. "En in een gebied waar veel vulkanische activiteit is, kan het die activiteit gaan uitlokken. Want je krijgt bij een inslag sowieso een enorme schokgolf als een asteroïde in de atmosfeer ontploft of op aarde neerstort." Hij vergelijkt het met honderdmaal de kracht van een bom van Hiroshima.

"En als zo'n ding in de atmosfeer komt, genereert dat verder ook heel veel hitte waardoor het branden kan veroorzaken", gaat Vermeulen verder. "Dat is een effect dat lang na de inslag nog kan blijven doorwerken, het werpt allerlei stoffen in de atmosfeer op, die dan een deel van het zonlicht kunnen blokkeren en waardoor je het klimaat kan gaan verstoren."

Kans op een asteroïde inslag op aarde wordt steeds groter, maar volgens deze ruimtespecialist hoeven we niet bang te zijn

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant