'Ik hield jarenlang verborgen dat ik niet kon lezen'
Een leven lang wist ze het verborgen te houden. Zelfs haar beste vriendinnen wisten niet dat ze niet kon lezen en schrijven. Maar nu ze heeft leren lezen is het leven van Ria van Ras (64) opnieuw begonnen. Begin deze maand werd ze uitgeroepen tot Taalheld van Brabant van 2017 vanwege haar inzet voor andere laaggeletterden.
Absentiebriefjes voor haar kinderen schrijven kon ze niet. In het restaurant een gerecht uitkiezen van de menukaart kon ze niet. En zo liep Van Ras wel tegen meer problemen aan. Maar niemand mocht het weten: "ik schaamde me ontzettend."
Veertig jaar lang
"Alleen mijn zussen wisten het," vertelt Van Ras. "Maar o wee als ze het door zouden vertellen, dan zwaait er wat!" Haar vriendinnen wisten van niets, en dat heeft ze veertig jaar lang volgehouden. "In het restaurant nam ik gewoon hetzelfde wat mijn vriendinnen namen."
In die tijd voelde Van Ras zich eenzaam. "Ik dacht dat ik de enige was in heel Europa met dit probleem. Die schaamte was nergens voor nodig: ze was verre van de enige met dit probleem in Nederland. Er zijn in ons land 2,5 miljoen laaggeletterden.
Stem kwijt
De omslag kwam toen Van Ras op een dag naar de huisarts ging. "Door emotionele omstandigheden was ik zes maanden lang mijn stem kwijtgeraakt. De huisarts zei, schrijf het maar op." Toen viel ze door de mand. De huisarts raadde haar aan terug naar school te gaan, en dat deed ze. "Het was eng in het begin, maar nu weet ik: leren is leuk. En lezen blijk ik ook leuk te vinden!"
In EenVandaag vertelt Ria van Ras openhartig over wat ze jarenlang voor anderen geheim hield.