Asielzoekers die transgender zijn, worden in Nederland niet genoeg beschermd. Daarnaast moeten ze betere zorg krijgen. Dat zegt voorzitter Sandro Kortekaas van LGBT Asylum Support. Hij wil met de staatssecretaris om tafel en stuurt hem morgen een brief.

Binnen 6 weken zijn er bij LGBT Asylum Support twee meldingen binnengekomen van zelfdoding. De organisatie staat onder andere transgender vluchtelingen in Nederland bij. Deze vluchtelingen willen in Nederland bijvoorbeeld verder met het slikken van hormonen of psychische hulp krijgen, maar dat gaat niet. Zij vragen de organisatie om hulp.

Hormonen slikken

Asielzoekers hebben maar beperkte toegang tot zorg en transgenderzorg valt daar in principe niet onder. Een transgender vluchteling kan naar een genderteam om zorg te krijgen, als die een verblijfsstatus heeft. Mensen voor wie transgenderzorg noodzakelijk is, moeten soms langer dan een jaar wachten tot zij op de wachtlijst mogen. Door al dat wachten wordt de behoefte aan psychische zorg ook groter.

"Als je aangeeft dat je transgender bent en hormonen slikt, moet er geen discussie ontstaan of jij daar wel of niet voor in aanmerking komt in Nederland", zegt voorzitter Sandro Kortekaas. "Deze mensen komen hier al met een rugzak vol problemen en trauma's."

Brief

Naast de zorg is de veiligheid van deze groep mensen in azc's in het geding. Kortekaas kent een voorbeeld van iemand die in Ter Apel verbleef, maar is gevlucht naar een gastopvang omdat het in de opvang in Ter Apel niet veilig was. Hij wil een gesprek met staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) en stuurt hem daarom morgen een brief.

"Deze mensen worden niet geaccepteerd in hun land van herkomst. In Nederland zeggen we dat we ze bescherming bieden. Dat betekent toeging tot medische zorg, maar ook een veilige leefomgeving", vindt hij.

Aparte opvang

In de opvang in Nederland voelen transgender asielzoekers zich bedreigd, zegt Kortekaas. "Er wordt dag en nacht op de deuren geklopt bij deze mensen. En als ze dan de politie bellen, zegt de politie: 'Los het zelf maar op'." Vorig jaar zijn er 500 meldingen gedaan van onveilige situaties, zegt hij.

Desnoods moet deze groep vluchtelingen in een eigen opvang worden geplaatst, vindt Kortekaas. "Als het niet in het azc kan of in een aparte lhbti+-unit, dan maar in een aparte opvang."

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."