Hoogste baas OM in brief: 'Geen concrete aanwijzingen dat familie kroongetuige gevaar liep'

Het Openbaar Ministerie had voor de moord op de broer van kroongetuige Nabil B. 'geen concrete aanwijzingen' dat zijn familie gevaar liep. Dat staat in een brief aan de familieleden. Die zijn woedend: "De overheid heeft gefaald."

Het College van procureurs-generaal schrijft in de brief dat de overheid de familie niet in gevaar heeft gebracht door hen geen adequate bescherming te bieden: "Ten tijde van de totstandkoming van de afspraak met Nabil B. beschikte het OM niet over concrete aanwijzingen dat zijn gezin of andere familieleden daadwerkelijk en onmiddellijk gevaar liepen."

Uniek in misdaadgeschiedenis

4 jaar geleden, op 29 maart 2018, werd voor het eerst in de Nederlandse misdaadgeschiedenis een familielid van een kroongetuige vermoord: Reduan, de onschuldige broer van Nabil B. 6 dagen eerder werd de deal met de kroongetuige op een zitting door het OM bekendgemaakt.

De politie vermoedt dat drugsbaron Ridouan Taghi de opdracht gaf voor de moord op Reduan, uit wraak voor het verraad van Nabil B. Zo'n liquidatie van een familielid was de grootste angst van de familie van B. De gevolgen van de moord zijn nog steeds enorm, zeggen zij. "Bij de overheid staan wij steevast voor een dichte deur."

Moord zeer pijnlijk dossier voor OM

De liquidatie van Reduan B. is een zeer pijnlijk dossier voor politie en OM. Omdat zowel familieleden als Nabil B. zelf in de maanden voor de liquidatie al lieten weten een dergelijke wraakactie zeer waarschijnlijk te vinden. "Ik heb het Openbaar Ministerie keihard gewaarschuwd. Mijn familie is kanonnenvoer", zo verklaarde de kroongetuige hier later over.

Tijdens bijeenkomsten met politie en OM waarschuwden ook familieleden van Nabil B. vaak voor een liquidatie, zo schrijft de familie in een gezamenlijke verklaring. "Niet alleen de kroongetuige heeft de overheid gewezen op het gevaar, ook wij als familie hebben de betrokken personen bij politie en justitie bij herhaling gewezen op het feit dat wij ernstig gevaar liepen."

Bron: EenVandaag

Opname Derk Wiersum

Deze aankondigingen van gewelddadige acties werden onlangs nog eens bevestigd door advocaat Derk Wiersum. In een gesprek dat werd opgenomen 4 maanden voor hij zelf werd vermoord, onthuld door EenVandaag. Wiersum zegt daarin: "De familie wil die deal niet en in dat gesprek maken zij duidelijk hoe gevaarlijk Taghi is, hoeveel slagkracht Taghi heeft, dat Taghi levensgevaarlijk is."

"En zij hebben daar wel gesproken, ook over het feit dat Taghi als hij niet bij Nabil zou kunnen komen, hij ook wel iemand in de naaste omgeving van Nabil zou pakken", zei Wiersum. 3 dagen na het naar buiten brengen van die uitspraken van Derk Wiersum, kreeg de familie van de kroongetuige de brief van het College van procureurs-generaal.

'Overheid heeft gefaald'

"Naar het oordeel van het College levert het maken van een afspraak met Nabil B. geen onrechtmatig handelen door de staat op", lezen zij daarin. Familieleden zijn verbijsterd, teleurgesteld en boos over de brief, laten zij nu weten in een verklaring.

"Zeker bij het gebruik van kroongetuigen dient de overheid altijd oog te houden voor de veiligheid van anderen. Er moet adequate bescherming geboden worden als onschuldige burgers gevaar lopen. De overheid heeft hierin bij ons gefaald."

Verder kijken dan opsporing

De familie benadrukt de aanpak van zware criminaliteit belangrijk te vinden. "De overheid heeft dan echter wel de plicht om verder te kijken dan enkel en alleen het opsporingsbelang."

Naast de expliciete waarschuwingen, beschikte politie en OM over meer informatie over een mogelijke wraakactie. In de maanden voor de moord op Reduan, ontsleutelde de recherche namelijk een explosief PGP-bericht met een dreigement van Ridouan Taghi aan het adres van Nabil B.: "Ik ga iedereen van hem laten slapen als hij mijn naam heeft genoemd."

'Politie en OM negeerden signalen'

De familie is teleurgesteld dat deze onderschepte berichten niet serieus zijn genomen. "Politie en justitie hebben deze signalen volledig genegeerd, met als ultiem gevolg dat onze Reduan kort na de bekendmaking van de kroongetuigedeal is vermoord. Onze angst werd bewaarheid."

Dat ook de politie wel degelijk zag dat er gevaar dreigde, blijkt uit correspondentie die de familie vrijgeeft. Want nog geen week voor de moord op Reduan kreeg een familielid van Nabil het volgende bericht van het OM, toen hij een afspraak wilde maken met politiemensen: "De politie vindt het een veiligheidsrisico om met jou in gesprek te gaan (...). Zij willen geen enkel risico lopen, zijn bang dat ze uit hun schoenen worden geschoten."

'Je hoopt dat het nooit meer zo gaat'

Hoogleraar strafrecht Sven Brinkhoff vindt dat de familie beter beveiligd had moeten worden. "Met de kennis van nu hoop je dat het nooit meer zo gaat", vertelt hij.

"Je moet juist wel de kring rond de kroongetuige veilig houden. In deze zaak is dat niet afdoende gebeurd. Terwijl de familie wel aan de bel trok: 'Wij zijn niet veilig genoeg'. Dat laatste is ook uitgekomen."

College ontkent verkeerde inschatting

In een interview met landelijke kranten erkenden politie en OM begin 2019 nog dat de inschatting van de dreiging voor de familie van de kroongetuige fout is geweest.

Maar de hoogste bazen van het OM schrijven nu dus dat het OM de familie niet in gevaar heeft gebracht. Toch brachten de zaaksofficieren in de Marengo-zaak de deal met Nabil B. in maart 2018 opeens naar buiten in de zaak tegen medeverdachte Mohamed Razzouki.

Nieuwe opname

Dit terwijl de kroongetuige juist zei dat hij een afspraak had met het OM dat zijn zeer belastende verklaringen pas na de arrestatie van kopstukken Ridouan Taghi en Saïd Razzouki bekend zouden worden gemaakt.

In een nieuwe opname zei zijn advocaat Derk Wiersum daar begin 2019 het volgende over. "Strategisch is het een volstrekt onjuiste keuze geweest om de deal naar buiten te brengen."

'Enorm belangrijk'

"En om dan te denken dat je met een publiciteitsoffensief de wereld van Taghi zodanig kan verkleinen, dat je hem ergens uit kunt roken en dat je hem gaat pakken", ging Wiersum verder.

"Uiteindelijk hebben de zaaksofficieren de keuze gemaakt op welk moment die deal naar buiten komt. Los even van de deal, dat is enorm belangrijk geweest bij de moord op Reduan."

MarengoLeaks

Naast EenVandaag publiceert ook mediaplatform MarengoLeaks een aantal nieuwe fragmenten uit datzelfde gesprek van Derk Wiersum, opgenomen begin 2019.

In de brief aan de familie laat het College van procureurs-generaa nog maar eens weten waarom de explosieve biecht destijds werd ingebracht in de zaak tegen Mohamed Razzouki: "Deze voeging van processtukken werd noodzakelijk geacht met het oog op het laten voortduren van de voorlopige hechtenis van deze voor het Marengo-strafproces belangrijke medeverdachte."

'Zijn wij nog wel veilig?'

Nog steeds zijn de gevolgen van de moord op Reduan enorm groot voor de familie van Nabil B. "Tot op de dag van vandaag moeten wij niet alleen leven met het onnodige verlies van onze broer en zoon, maar moeten wij ook leven met de consequenties die deze nalatigheden hebben gehad voor onze veiligheid en de onzekerheden die daarmee gepaard gaan", schrijft de familie.

"Zijn wij nog wel veilig? Kunnen wij met ons gezin wel blijven waar wij nu verblijven? Zouden onze kinderen in de toekomst wel een normaal leven kunnen leiden?"

In de steek gelaten

Familieleden hebben een zeer moeizame verstandhouding met politie en OM. "Ondertussen staan wij bij de overheid steevast voor een dichte deur. Niet alleen weigert de overheid de gemaakte fouten toe te geven - of laat staan op te lossen - maar zelfs ieder verzoek om daarover in gesprek te gaan wordt afgewezen."

De broers en zussen van de kroongetuige voelen zich door de overheid niet serieus genomen. "Wij worden simpelweg genegeerd, in de steek gelaten. Als deze houding zo blijft, dan voorzien wij dat wij ook nog tot in de verre toekomst met deze consequenties moeten leven. Waarmee een gegeven is dat er voor ons en voor onze kinderen geen leefbare toekomst is."

Vaker bedreigingen

In reactie op de verwijten van de familie, zegt het OM: "Het OM meent dat voorafgaand aan de moord op de broer van de kroongetuige op basis van de op dat moment beschikbare informatie en kennis weliswaar een dreiging was maar dat die niet dermate concreet, onmiddellijk, voorspelbaar en reëel was dat een eventuele liquidatie daadwerkelijk voorhanden zou zijn."

"Daarbij moet in ogenschouw worden genomen dat binnen het criminele milieu vaker ernstige (en intimiderende) bedreigingen worden geuit maar dat die voorheen niet eerder hadden geleid tot een aanslag op een (niet direct betrokken) familielid van een kroongetuige."

Lering uit trekken

Verder zegt het OM: "Dat dat achteraf een onjuiste beoordeling bleek te zijn en dat de wel genomen maatregelen niet afdoende bleken, is een bijzonder droeve constatering met verstrekkende gevolgen voor de familie."

"Het voorgaande neemt niet weg dat politie en justitie hun uiterste best doen om lering te trekken uit deze uitzonderlijke zaak en om deze verharding binnen het criminele milieu en de daarmee gepaard gaande adequate beveiligingsmaatregelen - het hoofd te kunnen bieden."