Hoe werkt het Actieve Donor Registratie Systeem?

In Nederland kennen wij momenteel een nee-tenzij donorsysteem. Dat wil zeggen dat je na overlijden alleen orgaandonor kan zijn als je daar actief toestemming voor hebt gegeven. Deze toestemming geef je digitaal via donorregister.nl of schriftelijk met een donorformulier. In Europa is dit systeem ook van kracht in Engeland, Turkije, Duitsland en Ierland.

Het wetsvoorstel van D66: ja-tenzij donorsysteem

In een ja-tenzij donorsysteem moet er juist eerst actie ondernomen worden als je geen donor wilt zijn. Dit bezwaar moet digitaal of schriftelijk worden vastgelegd. In Europa hebben ook Spanje, Oostenrijk, België, Frankrijk, Italië en Zweden een ja-tenzij-systeem. Dit systeem wordt ook wel het ‘Actieve Donor Registratie systeem’ genoemd (ADR) en gaat ervan uit dat donor zijn de norm is. Als je geen actie onderneemt wordt 'geen bezwaar' in het Donorregister vastgelegd.

Het ADR-systeem zorgt ervoor dat alle niet-geregistreerde ingezetenen in Nederland van 18 jaar en ouder de vraag krijgen om zich alsnog te registreren. Mensen die na meerdere verzoeken niet binnen een bepaalde tijd reageren, worden daarna automatisch met 'geen bezwaar' in het Donorregister geregistreerd. Deze registratie kan, net als nu, op elk moment worden gewijzigd. Op deze wijze worden mensen gestimuleerd actief na te denken over hun keuze met betrekking tot orgaandonatie. Nabestaanden en medische professionals worden daardoor ontlast en weefsel-en orgaandonatie wordt bevorderd.

Het ADR-systeem stap voor stap

In een Actieve Donor Registratie systeem kun je dezelfde vier keuzes vastleggen als in het huidige toestemmingssysteem:

• ik geef toestemming,
• ik geef geen toestemming,
• mijn nabestaanden beslissen, of
• een specifiek persoon beslist.

Ook in dit systeem is registratie niet verplicht. Wel wordt vanaf het 18e levensjaar iedere Nederlandse ingezetene aangeschreven met een donorformulier. Indien je niet reageert op dit formulier, word je geregistreerd als persoon die geen bezwaar heeft tegen orgaandonatie. De betrokkene ontvangt hiervan een bevestiging. Een opsomming van de stappen:

1. Als je nu nog niet staat geregistreerd ontvang je nogmaals een registratieformulier.
2. Als je geen donor wil zijn, bepaalde organen of weefsels wil uitsluiten of je keuze wil nalaten aan een (specifieke) nabestaande, vul je alsnog het formulier in.
3. Wil je wel donor worden dan hoef je niet meer het formulier in te sturen
4. Je ontvangt een bevestiging na een bepaalde periode (wel en niet respondenten).
5. Na ontvangst van deze bevestiging heb je 6 weken de tijd om nogmaals te reageren en aan te geven wel/geen donor te willen worden.
6. Doe je dit niet, dan wordt de registratie actief.

Verschil 'Geen Bezwaar Systeem' en 'Actieve Donor Registratie'

Het Actieve Donor Registratie (ADR) systeem staat niet gelijk aan een Geen Bezwaar Systeem. In een Geen Bezwaar Systeem is iedereen ‘automatisch’ donor, tenzij diegene laat vastleggen geen donor te willen zijn. Er zijn twee keuzes: ja, ik word donor of nee, ik word geen donor. Als men niets doet wordt het ‘ja ik word donor’.

Het actief donorregistratiesysteem is in feite een gemengd systeem. Het biedt iedereen, laagdrempelig, de mogelijkheid zijn of haar keuze vast te leggen. Men wordt herhaaldelijk gevraagd de keuze actief vast te leggen, zoals in een toestemmingssysteem. Als er geen gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid om ‘nee’ te zeggen, wordt toestemming verondersteld, zoals in een geen-bezwaarsysteem.