Hoe voorkom je sterfgevallen door gamen en challenges?

Veronika Balk (58) verloor vorig jaar mei haar enige kind Emin (20) nadat hij zich, oververmoeid vanwege zijn gameverslaving, online had laten verleiden tot een levensgevaarlijk experiment. Vandaag publiceerde de Volkskrant ook het verhaal van de 16-jarige Tim, die vorige maand overleed bij een online wurgchallenge. Wat maakt die challenges zo verleidelijk voor jongeren? En hoe te voorkomen dat ze zorgen voor meer sterfgevallen?

Online challenges, waarin jongeren elkaar via sociale media uitdagen om een uitdaging aan te gaan bestaan al langer. Een bekende variant is de cinnamon challenge waar de deelnemer een eetlepel kaneel moet doorslikken. Het gevolg: hoesten, stikken en snel water drinken. Inmiddels circuleren er tienduizenden van dat soort filmpjes op internet. Ook deze op het oog onschuldige challenge is niet altijd zonder gevolgen: in 2015 raakte de toen 13-jarige Germain Kukkupessy vijf dagen in coma na een cinnamon challenge. De kaneel kwam in zijn longen terecht waardoor hij geen lucht meer kreeg.

Challenges

De laatste tijd wordt ook gewaarschuwd voor de Blue Whale challenge. In 50 dagen krijgt de deelnemer allerlei uitdagingen, en uiteindelijk eindigt het spel met het plegen van zelfmoord op de 50e dag. En er is dus de wurg-challenge: voor de camera zorgen dat je geen lucht krijgt totdat je ‘out’ gaat. Door het zuurstoftekort wordt een roes opgewekt die sommigen fijn vinden.

Concentreren op wat games en challenges doen

Volgens Justine Pardoen van Bureau Jeugd en Media, zit ‘m daar nu net het gevaar: "In overmatig gamen zit dezelfde verlokking, jongeren beschrijven het vaak als een ‘flow’ een ‘state of mind’ waar ze in terecht komen als ze aan het gamen zijn, en dat vinden ze prettig. Daarom gaan ze daar steeds opnieuw naar terug, en dat zorgt voor problemen.”

Volgens Pardoen is het belangrijk dat ouders zich in de communicatie met hun kinderen niet meer op concentreren hoeveel uren hun kinderen achter de computer besteden, maar meer op wat het gamen of de challenges met ze doet. “Door deze focus op het aantal uren hebben ouders een achterstand opgelopen. Het moet gaan over: is een kind bezig te vluchten uit de realiteit, is het een vorm van zelfmedicatie? Om ouders te helpen om te gaan met dit soort online challenges heeft Pardoen een blog geschreven.

Denktank om ongelukken te voorkomen

Veronika Balk is ervan overtuigd dat als haar zoon Emin niet zo oververmoeid was geweest door zijn gameverslaving waarvoor hij soms nachten doorhaalde, hij nu nog zou leven. Ze wil andere ouders waarschuwen voor de gevolgen van extreem gamen. Ook de ouders van Tim overwegen een denktank op te richten om ongelukken zoals bij hun zoon, in de toekomst te voorkomen.

In de televisie-uitzending van EenVandaag vanavond een interview met Veronika Balk, en gameverslavingsdeskundige Jeroen Lemmens van de Universiteit van Amsterdam. In de studio spreken we met Justine Pardoen over de oorzaken van deze fenomenen, en wat ouders en andere betrokkenen ertegen kunnen doen.