Hoe ruzie over ingevroren sperma overleden toppaard Totilas uit de hand liep

Wie heeft de verkooprechten van het sperma van Totilas? De oude en de huidige eigenaar van het wereldberoemde dressuurpaard worden het er niet over eens. Deze week diende de zaak voor de rechter.

In het kort geding oordeelde de Duitse rechter dat alleen Paul Schockemöhle, die de in 2020 overleden hengst 11 jaar geleden kocht, het zaad van Totilas mag verkopen. De oude eigenaar, Kees Visser, die ook nog ingevroren zaad van de tophengst bezit, legt zich daar niet bij neer en gaat in hoger beroep.

Foutje

"Zelfs de slimste fokker maakt weleens een foutje", zegt paardensportjournalist Jacob Melissen, die al tientallen jaren in het vak zit. Hij verwijst daarmee naar de Duitse paardenfokker Schockemöhle. Tijdens de verkoop is er namelijk niks op papier gezet over het sperma dat voormalig eigenaar Kees Visser nog in de diepvries had.

Toen Visser dat sperma dit jaar ineens ook ging verkopen, was Schockemöhle onaangenaam verrast. Ongewenste concurrentie, vond hij het. Er kwam ruzie en vervolgens een gang naar de rechter, die nu dus in het voordeel van Schockemöhle heeft beslist.

'Het klopte helemaal'

Het exacte verkoopbedrag is niet bekend, maar er werd destijds gezegd dat Schockemöhle 11 jaar geleden tenminste 10 miljoen euro voor het dressuurpaard heeft betaald. En dat begrijpt paardensportjournalist Melissen wel. "Totilas was met afstand de meest legendarische dressuurhengst ooit."

Kracht, gratie, charme, schwung, elasticiteit, Totilas had het volgens Melissen allemaal. Het meest gedenkwaardig vindt hij het Europees Kampioenschap in Windsor in 2009. "Hij gleed door de baan, het klopte helemaal." Een jaar later pakte Totilas, opnieuw met ruiter Edward Gal op z'n rug, drie keer goud tijdens het wereldkampioenschappen in Kentucky. Nog nooit liep een paard zo goed.

Bron: EenVandaag

Succesvol als vader

Het dressuurpaard was succesvol tijdens wedstrijden, maar ook in zijn voortplanting: zijn kinderen hebben dezelfde, misschien zelfs betere kwaliteiten, vertelt Melissen. "Vier van zijn kinderen zijn toppaarden, die staan aan de vooravond van een glansrijke carrière."

Eind vorig jaar overleed de succesvolle hengst en besloot de oude eigenaar Kees Visser een deel van Totilas' sperma, dat hij invroor voordat hij het dier verkocht, te verkopen. En dat is tegen de afspraak, vindt Schockemöhle, en hij besloot een rechtszaak tegen Visser aan te spannen. Hij vindt namelijk dat hij het exclusieve recht heeft op de fokrechten van Totilas. Visser zou het zaad alleen voor privédoeleinden mogen gebruiken.

Niks op papier

Maar paardensportjournalist Melissen betwijfelt of Schockemöhle ook in hoger beroep gelijk krijgt bij de rechter. Er is volgens hem niets op papier gezet over het zaad dat Visser al had ingevroren.

"Vergelijk het met een appelboomgaard: als je de appels die je daarvan oogst opbergt in je kelder en de boomgaard vervolgens verkoopt, zijn die opgeborgen appels dan ook ineens van de koper van de boomgaard? Volgens mij niet."

Ook weinig zaad is goud waard

Waarom Visser nu, 10 jaar na de verkoop van Totilas, ineens op de markt komt met het zaad? Dat heeft met de nieuwste technische ontwikkelingen te maken, zegt Melissen. "Wanneer een hengst 50 jaar geleden zijn zaad loosde, ging dat direct de merrie in. Maar in de loop der tijd raakte kunstmatige inseminatie in zwang." Schockemöhle maakt ook gebruik van deze techniek.

Maar Visser gebruikt een nieuwere bevruchtingstechniek: ICSI. Daarmee kan met heel weinig sperma een eitje worden bevrucht. Melissen: "Stel dat Visser nog tweehonderd porties in de diepvries heeft, dan kan hij daar met kunstmatige inseminatie tweehonderd merries mee bevruchten en met de ICSI-techniek misschien wel 20.000."

Zak met goud

Kees Visser zit dankzij de nieuwe techniek volgens velen op een zak met goud. Maar daar heeft Melissen wel een kanttekening bij.

"Nu is Totilas nog hot, hij heeft jaren geleden een nieuwe kwaliteitstrend gezet. Maar alles ontwikkelt zich door. Over 10 tot 15 jaar zijn er weer veel betere hengsten, dan wil niemand meer het sperma van Totilas."