Hoe is het nu met gevluchte Oekraïners in Nederland? Sommigen gingen terug, anderen proberen hier nieuw leven op te bouwen

Sinds het begin van de oorlog bijna 2 jaar geleden meldden meer dan 100.000 Oekraïners zich als vluchteling in Nederland. Hoe is het nu met deze mensen? De een probeert hier een leven op te bouwen. De ander ging na een tijdje toch terug naar Oekraïne.

Drie Oekraïense gezinnen vertellen over hun aankomst in Utrechtse Woudenberg en wat er daarna gebeurde.

Sascha en Nadiia proberen hier een nieuw leven op te bouwen

Bron: EenVandaag

Vrachtwagenchauffeur Sascha was op het moment dat de oorlog uitbrak in Nederland. Met hulp uit Woudenberg kon hij zijn vrouw Nadiia en hun zoons Roman en Yaroslav ophalen. Zij waren toen net in Polen aangekomen. "We dachten dat de oorlog maar zo'n 2 of 3 maanden zou duren", vertelt Nadiia. Het gezin woont nu via de gemeente in een huisje op een vakantiepark.

"In het begin was het moeilijk, maar nu zijn we eraan gewend", vertelt Sascha. "We willen hier een leven opbouwen, opnieuw beginnen." Hij werkt nog steeds als vrachtwagenchauffeur, maar maakt minder lange ritten. "We zijn vaker samen thuis. Toen ik nog in Oekraïne werkte zat ik veel op de weg in Europa."

Zorgen om kinderen

De kinderen hebben inmiddels ook hun draai gevonden, merkt Sascha. "In het begin vonden ze het heel moeilijk, maar nu maken ze nieuwe vrienden. Ze ontmoeten hier ook veel kinderen uit Oekraïne." Nadiia is in verwachting van hun derde kind en hun jongste zoon Yaroslav gaat naar een Nederlandse basisschool. "Het is moeilijk nu het gezin groter wordt, we zouden meer stabiliteit willen hebben."

Ook over hun oudste zoon Roman maken ze zich zorgen, vertelt Sascha. Want nu hij 17 is, zou hij zich officieel moeten melden bij het Oekraïense leger. "Iedereen wordt nu het leger in gestuurd, zelfs kinderen van 17 en 18 jaar. Ze willen dat iedereen terugkeert."

Beschimpt

Nu de oorlog bijna 2 jaar duurt, ontstaat er een tweedeling, ziet Sascha. Tussen de mensen die weggingen en de mensen die bleven, vertelt hij. "Kennissen van ons woonden hier zo'n 1,5 jaar en gingen toen terug naar Oekraïne. Ze worden daar uitgejouwd en beschimpt omdat ze gevlucht waren, en hun land 'in de steek hadden gelaten'."

Sascha vertelt dat ze proberen om van dag tot dag te leven, omdat de situatie zo onzeker is. "We hopen dat de oorlog snel voorbij is. Maar als je er logisch naar kijkt, dan zal het niet snel eindigen", zegt hij. "We zouden graag terug willen naar Oekraïne, want het is ons land, ons thuis. Maar we weten niet of het kan. We hopen erop, maar proberen tegelijk hier een nieuwe toekomst op te bouwen."

Ludmilla leeft voor haar gevoel tussen Oekraïne en Nederland in

Bron: EenVandaag

"Er klonk een luchtalarm en we gingen schuilen in de kelder van een ziekenhuis", herinnert Ludmilla zich het uitbreken van de oorlog. "Ik besloot om niet te wachten tot het erger werd." Ze vluchtte met haar moeder Galina en zoon Vlad en kwam terecht bij een gastgezin in Woudenberg. "We werden goed ontvangen maar waren bang. We wisten niet wat we moesten doen en spraken de taal niet."

Ludmilla's moeder Galina besloot al vrij snel om terug te gaan naar Oekraïne. "Ze was bang dat haar huis geplunderd zou worden en kon niet wennen aan het leven hier. Ze maakte zich zorgen over haar kippen", vertelt Ludmilla.

'Ik huil dag en nacht'

Zelf vond ze al snel werk in Nederland, eerst bij een slachthuis en later als schoonmaker in een hotel. "Maar dan zat Vlad de hele dag thuis, terwijl hij eigenlijk naar school moest", vertelt Ludmilla. "Hij was de hele dag verdrietig en wilde niet naar buiten." Uiteindelijk besloot ze dat het beter was dat ook haar zoon terug zou gaan naar Oekraïne, zodat hij daar zijn middelbare school kon afmaken.

"Ik vind het heel moeilijk dat hij weg is. Ik huil dag en nacht." Toch is teruggaan naar Oekraïne voor haar geen optie, vertelt ze. "Ik had een eigen bloemenzaak en verdiende goed, maar door de oorlog was ik in één klap alles kwijt." Haar zakenpartner gaf alle bedrijfswagens aan het leger en meldde zich aan om te gaan vechten. "De situatie is nu heel onzeker dus je kunt niks opbouwen."

Oorlogsmoe

Ook haar broer meldde zich vlak na het uitbreken van de oorlog bij het leger. "Hij was nooit in dienst geweest, wist niet hoe hij z'n wapen moest vasthouden. Na 2 weken training werd hij naar het front gestuurd", zegt ze. "In mei is hij gesneuveld." Haar broer liet drie kinderen achter.

Ludmilla hoopt dat Vlad na zijn middelbare school weer naar Nederland komt. "Ik wil hem ophalen voordat hij 18 wordt, want daarna kan het niet meer", vertelt ze. "Wat als mijn enige zoon ten strijde zou trekken? God verhoede dat hij daar geraakt zou worden." Ze vertelt dat meer mensen inmiddels oorlogsmoe zijn. "Er zijn al zoveel mensen gestorven, iedereen wacht op onderhandelingen."

Zoryana keerde terug naar Oekraïne

Bron: EenVandaag

"Veel Oekraïners geloofden niet dat de oorlog echt zou uitbreken. Het was heel onwerkelijk toen het begon", vertelt Zoryana. "Niemand wist wat ze moesten doen. Ik rende naar de winkel om water te kopen. Maar er was al bijna geen water meer, omdat iedereen probeerde voorraden in te slaan."

Ze besloot in eerste instantie te blijven. "Toen de invasie begon probeerden miljoenen Oekraïners te vluchten naar Europa. Veel van hen kwamen eerst naar Lviv, waar ik woonde. Ik wilde deze mensen helpen en was heel blij dat ik sommigen een plek kon geven in mijn appartement", zegt ze. Toen de stroom vluchtelingen afnam besloot ze toch te vluchten, naar een kennis in Nederland.

'Pijn in mijn hart'

"Het was heel vredig bij Ben en Marika, mijn gastgezin", vertelt Zoryana. "Maar ondanks dat het heel mooi was en de Nederlanders heel vriendelijk waren, had ik diep in mijn hart veel pijn en verdriet voor mijn volk en mijn land. Ik wilde en moest terug om te helpen."

Ze werkt nu als officemanager en doet veel vrijwilligerswerk, onder meer bij een gaarkeuken waar maaltijden voor de soldaten gemaakt worden. Hoewel dit voor haar een goede keuze was, begrijpt ze dat niet iedereen teruggaat. "Iedereen maakt z'n eigen keuzes en elke keuze is goed, of mensen nu blijven of weggaan."

'Moed erin houden'

Hoewel het dagelijks leven enigszins is hersteld in Lviv, is de oorlog nooit ver weg. "Op 15 februari was er nog een raketaanval in de ochtend. Daarbij is gelukkig niemand overleden", vertelt Zoryana. "We proberen vol te houden. Als we toegeven aan alle pijn en het verdriet en gaan zitten huilen, dan zullen we nooit winnen."

Het wordt wel steeds moeilijker. "In het begin zat iedereen vol adrenaline, het was een noodsituatie en iedereen hielp elkaar. Maar na 2 jaar willen mensen natuurlijk ook doorgaan met hun leven. Veel mensen zijn moe, er is geen hoop en geen vrede." Toch geeft ze niet op. "We moeten de moed erin houden. We blijven ons best doen om dichter bij de overwinning te komen."