radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Hoe extreemrechtse Trump-aanhangers de macht grepen in dit gebied in Californië: 'Ik ga je neerknallen!'

Hoe extreemrechtse Trump-aanhangers de macht grepen in dit gebied in Californië: 'Ik ga je neerknallen!'
Oud-verkiezingsfunctionaris Cathy Darling is door ultraconservatieve Republikeinen weggepest
Bron: EenVandaag

In een dunbevolkt gebied in Californië heeft extreemrechts de macht gegrepen. Binnen een paar jaar kwamen leden er op alle belangrijke posities, van de sheriff tot het provinciebestuur. "Iedereen die ze niet bevalt, wordt overboord gegooid."

In Shasta County is het al lange tijd onrustig. Dat heeft alles te maken met een bonte coalitie van extreemrechtse militieleden, complotdenkers en een groep fanatieke aanhangers van Donald Trump. Ze bedreigen en intimideren iedereen die het niet met ze eens is. Op die manier hebben ze al tientallen belangrijke posten in handen gekregen. EenVandaag bezocht het gebied.

Journalisten bedreigd

Als de journalisten van EenVandaag aanbellen bij Carlos Zapata, een van de leiders van de beweging, gaat het meteen mis. "Je komt hier en bedreigt mijn familie en kinderen?" Hem kalmeren lukt niet. "Ik ga je neerknallen!", roept hij in plaats daarvan. De toon is gezet. We lopen met onze handen in de lucht weg voordat het verder escaleert.

Het gebeurt vaker dat journalisten en inwoners van het gebied bedreigd worden, vertelt journalist Doni Chamberlain. "Shasta County is als een mooi paasei. De buitenkant is prachtig versierd, maar vanbinnen is het verrot." Chamberlain is al meer dan 30 jaar journalist en een van de weinigen die openlijk durft te praten over wat er gebeurt in haar gebied.

Bekijk ook

Nauwe samenwerking met Trump

Chamberlain vertelt dat het gebied wordt bestuurd door ultraconservatieven. "Iedereen die ze niet bevalt, wordt overboord gegooid." De documentaire 'Red White and Blueprint' laat zien hoe de beweging te werk gaat. En hoe die met intimidatie en terreur de macht grijpt in het gebied. Zapata is een van de hoofdrolspelers. Hij heeft het in de documentaire over een oorlog die gewonnen moet worden.

De situatie in Shasta County is tekenend voor wat er breder in de Verenigde Staten speelt, met de presidentsverkiezingen over 4 weken. Zo schreven vertrouwelingen van Trump een plan waarin staat dat 50.000 ambtenaren vervangen moeten worden door ultraconservatieve Republikeinen. Hoewel Trump afstand nam van dit zogenoemde 'Project 2025', werkt hij wel nauw samen met de mensen achter dit plan.

Bedreiging en geweld

In Shasta County is het al gelukt om alle belangrijke posten in handen te krijgen. "Eerst waren ze vooral luid", zegt Chamberlain over de beweging. Vervolgens begon de groep extreme vormen aan te nemen. Zo vertelt de journalist dat ze verschenen bij openbare vergaderingen van het bestuur in Shasta County.

Daar begonnen de bedreigingen en terreur en gingen mensen met elkaar op de vuist. "Gewone mensen trokken zich daardoor terug, waarna het bestuur positie voor positie is overgenomen door extremisten."

Gekneusde arm en hersenschudding

Ook Chamberlain zelf werd niet gespaard. Zo kwam ze na een confrontatie in een gevecht terecht. Ze werd geduwd, in elkaar geslagen en liep een gekneusde arm, hersenschudding en whiplash op.

De politie deed volgens Chamberlain niets. Ook de oude sheriff is inmiddels vervangen door een extremist die loyaal is aan de groep die nu de macht heeft in het gebied.

Doni Chamberlain nadat ze in elkaar geslagen is
Bron: EenVandaag
Journalist Doni Chamberlain nadat ze in elkaar geslagen was

Gedwongen terugtreden

Een belangrijke post, die nu in handen is van iemand die de verkiezingsuitslag ontkent, was vroeger van Cathy Darling. Zij was jarenlang verantwoordelijk voor het tellen van de stemmen in Shasta County, maar stopte uiteindelijk na aanhoudende bedreigingen.

"Ik probeerde het stemrecht van de kiezers te beschermen, maar uiteindelijk moest ik een stap terug doen", vertelt Darling geëmotioneerd. "Het voelt alsof ze eindeloze energie hebben om aan te vallen." Haar vervanger is een rechtsextremist die gelooft dat Trump 4 jaar geleden eigenlijk de verkiezingen gewonnen heeft. Ze maakt zich ernstige zorgen over de staat van de democratie in Shasta County. "Als je verkiezingen wilt ondermijnen, dan is dit hoe je dat doet."

Denkbeelden opleggen

De eigenaar van de lokale wapenwinkel, Patrick Jones, is inmiddels voorzitter van het bestuur van Shasta County. "Ik geef het niet graag toe maar ik ben een van de grondleggers van het plan." Hij is met financiële hulp verkozen en heeft daarna gezorgd dat de directeur van de lokale GGD, de sheriff en de directeur van het ambtelijk apparaat zijn weggestuurd. "En we zijn nog lang niet klaar. We zijn nog steeds mensen aan het vervangen."

Jones vindt het niet meer dan logisch dat ze de macht hebben gegrepen in het gebied. Volgens hem is het democratie, maar journalist Chamberlain denkt daar anders over. "Ze denken dat ze met bruut geweld de macht kunnen overnemen en proberen iedereen hun denkbeelden op te leggen."

Hoe extreemrechtse Trump-aanhangers de macht grepen in dit gebied in Californië

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Omsingeling als 'militaire oefening': waarom China juist nu druk op Taiwan opvoert

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Wat 'eenheid van kabinetsbeleid' is en waarom politiek Den Haag dat zo belangrijk vindt

Wat 'eenheid van kabinetsbeleid' is en waarom politiek Den Haag dat zo belangrijk vindt
Asielminister Marjolein Faber en premier Dick Schoof bij het Kamerdebat over de lintjesaffaire
Bron: ANP

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

Bekijk ook

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Bekijk ook

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."

Wat 'eenheid van kabinetsbeleid' is en waarom politiek Den Haag dat zo belangrijk vindt

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant