Hoe de Uithoflijn in Utrecht een koppijndossier werd

De eerste trams zouden inmiddels moeten rijden over de Uithoflijn in Utrecht, maar dat doen ze niet. Wat op het eerste oog een simpel project leek, werd een koppijndossier. De verantwoordelijke bestuurders moeten zich deze week in Utrecht verantwoorden.

De nieuwe tramlijn loopt tussen het centrum van de stad en de Uithof, waar onder meer de campus van de Universiteit Utrecht is. Er was geen tunnel nodig, geen huis stond in de weg, het traject loopt vooral langs bestaande wegen. Een op het oog simpele tramlijn die miljoenen euro's duurder uitpakt.

Ergens later dit jaar moet de eerste tram alsnog rijden is de bedoeling. Waarom duurt de aanleg zo lang? En minstens zo belangrijk: waarom dreigt de tramlijn per aangelegde meter duurder uit te vallen dan de Amsterdamse Noord-Zuid lijn? Een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen van de afgelopen 8 jaar.

2011

De eerste voorbereidingen voor de aanleg gaan van start. De discussie over het traject (dwars door de stad of niet) loopt dan al jaren in Utrecht.

2012

Gemeente en Bestuursregio Utrecht geven groen licht voor de definitieve aanleg. De tram moet gaan rijden in januari 2018, de geplande kosten zijn dan al 321 miljoen euro.

2014

De Koninklijke BAM Groep krijgt de opdracht de bovenleiding en haltes aan te leggen.

Bron: EenVandaag

2016

De provincie schuift aan nadat het regionale samenwerkingsverband van negen gemeenten stopt.

De eerste trams, gebouwd in Spanje, staan al te wachten. Ze moeten straks dagelijks tienduizenden reizigers naar de Uithof vervoeren. Tot op de dag van vandaag gaat dat via volgepakte bussen dwars door de stad.

2017

Managers van provincie en gemeente buigen zich over de opvallende financiële gaten in het budget. Er blijkt geen geld gereserveerd te zijn voor de extra kosten die nodig blijken. De gemeenteraad en leden van de provinciale staten krijgen voor het eerst lucht van de problemen.

2018

Gemeente en provincie ruziën over de financiële tekorten. Verantwoordelijk gedeputeerde Van Beek (VVD) stapt op, nadat ze eerder besloot de oplopende tekorten van het project niet openbaar te maken.

In maart onthult NRC Handelsblad dat de provincie iemand inhuurde om het project vlot te trekken die kort daarvoor voor bouwbedrijf BAM werkte. De man had daar de projectdirecteur en zijn tweede man ontslagen, die BAM aan de strenge contracten wilden houden.

In december publiceert de Utrechtse Rekenkamer een vernietigend rapport over de tramlijn. "De aansturing van het project was ronduit chaotisch", zeggen de onderzoekers.

2019

Uitgestelde opening van de Uithoflijn. Mogelijk deze zomer, waarschijnlijk pas eind dit jaar. In een spoeddebat vragen de oppositiepartijen in de Provinciale Staten om een nieuw onderzoek naar de financiën.

Ze willen dat aannemer BAM geen geld meer krijgt zolang niet duidelijk is waar ze de extra kosten aan besteed hebben. Ook de Utrechtse gemeenteraad debatteert deze week over de tram.

De Provincie Utrecht krijgt geen bijdrage met van het Rijk voor de Uithoflijn, zolang de jaarrekening over 2017 niet is opgemaakt. Begin 2019 wordt de opening van de Uithoflijn uitgesteld.

4 februari moet tijdens een spoeddebat in Provinciale Staten blijken of er nog meer koppen gaan rollen, de Utrechtse gemeenteraad debatteert later deze week over de Uithoflijn.