Kleine kastjes, gevuld met gratis boeken: je vindt ze tegenwoordig zowat in elke gemeente. De minibieb geeft een buurt sfeer en vergroot het gevoel van geborgenheid, zo lijkt het. En daarom zijn ze sinds de coronacrisis enorm in populariteit toegenomen.
Docent Nederlands Jacques Zuiderwijk beheert drie van de 53 minibiebs in zijn woonplaats Leidschendam. Onlangs adopteerde hij een vierde, die na het overlijden van de eigenaar in verval was geraakt. "Dat kon ik niet aanzien."
Aantal boeken verdriedubbeld
Sinds de komst van COVID-19 heeft Jacques drie keer zoveel boeken om zich over te bekommeren. "Vóór de coronacrisis kwamen er ongeveer honderd boeken per maand binnen. Tijdens de eerste golf ontving ik er wel driehonderd." Dat had ermee te maken dat veel mensen hun huizen gingen opruimen, denkt hij. Elke dag loopt Jacques een rondje langs zijn minibiebs. "Dat is zeker in coronatijd een belangrijk onderdeel van de dag, het geeft structuur." Hij ziet dat zijn biebs hetzelfde effect hebben op de gebruikers ervan. "Ze zijn voor sommige mensen echt een dagelijks uitje geworden."
De docent Nederlands houdt nauwkeurig bij welke boeken worden gedoneerd. "Niet alles vindt hij even geschikt. Een Bijbel haal ik eruit. Door de boeken te stempelen, probeer ik te voorkomen dat ze op Marktplaats terechtkomen." Het principe is 'neem een boek, geef een boek', maar Jacques vindt het geen probleem als mensen soms alleen komen om iets te nemen. "Als de minibiebs bijdragen aan een wereld waarin meer wordt gelezen, dan is dat winst."
Lees ook
Sociale functie
Minibiebs hebben een belangrijke sociale functie, ziet ook Regina Berends van Altijdwerkplaats. Haar 'boombiebs' - minibiebs in boomstammen - leveren een sprookjesachtig plaatje op. Haar minibieb in het Naarderbos is gemaakt van restanten van bomen, geoogst uit een natuurproject uit de directe omgeving. Bovenop ligt een vogelnest. "Prachtig om te zien hoe mensen reageren als ze de deur ontdekken en de boeken zien."
Regina merkt dat haar minibiebs mensen bij elkaar brengen. "Ze vormen een fantasierijk middelpunt in de wijk. Een minibieb is geen plek waar je gaat kibbelen, er ontstaan juist sociale keuvelmomentjes waar velen van ons naar snakken in deze rare tijd."
Boeken die anders verdwijnen
Ook schrijver Marjolijn de Cocq laat zich graag betoveren door de mini-biebs in haar buurt. "Als ik naar de minibieb loop, voel ik altijd een tinteling: wat zou er vandaag staan? Van een collega kreeg ik laatst een mooie uitgave cadeau van Remco Campert. Gescoord in de minibieb. Wat ik vrijwel altijd aantref is een exemplaar van oude bestsellers als Het Diner van Herman Koch. Zo'n boek dat iedereen las toen het uitkwam. Elke keer als ik Het Diner in een minibieb tegenkom, maak ik er een foto van. Ik heb inmiddels een hele verzameling."
Doordat de wereld sinds de coronacrisis voor veel mensen ineens veel kleiner is geworden, hebben we meer aandacht gekregen voor onze eigen buurt, merkt Marjolijn. "We ontspullen en we klussen. We proberen ons 'thuis' en de omgeving waarin we wonen meer vorm en inhoud te geven. Dat doen sommige mensen met een minibieb. De beheerders zijn een soort 'boekenhoeders' die zich bekommeren om boeken die anders verdwijnen. Daarbij helpen ze ook nog eens mensen met weinig geld gratis aan goede boeken. Ik vind het heel mooi dat mensen bereid zijn om daar tijd en liefde in te steken. De wereld van de minibieb is een hele lieve."
Eerste minibieb in 2010
De eerste officiële minibieb werd opgericht in 2010 door de Amerikaan Tod Bol uit Hudson, Wisconsin. Hij noemde dit eerbetoon aan zijn overleden moeder Little Free Library. Inmiddels zijn er bij Little Free Library 110.000 geregistreerde minibiebs.
Volgens onderzoek van de RUG telde Nederland in februari 2020 1500 geregistreerde minibiebs met gemiddeld vijftig boeken. Minibieb.nl telde in mei 2020 1800 geregistreerden. Op Facebook is een actieve groep minibiebbeheerders met 1300 leden. Hoeveel mensen in Nederland een niet-geregistreerde minibieb in hun tuin hebben, wordt niet bijgehouden. Iedereen is vrij om een kastje met boeken in de tuin neer te zetten.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.