In Ruinerwold in Drenthe zou een man met 5, inmiddels meerderjarige, kinderen 9 jaar afgesloten van de buitenwereld hebben geleefd. Het gezin is naar een rustige plek gebracht en een Oostenrijkse klusjesman is aangehouden. Wat weten we tot nu toe?

Journalist Stefan Keukenkamp van dagblad de Stentor houdt zich bezig met dit verhaal. Vanuit De Kastelein in Ruinerwold, waar het verhaal zondagavond begon, geeft hij een update van wat we tot nu toe weten over het gezin.

De oudste zoon met het Instagram-account

Het laatste nieuws, van gisteravond, is dat de oudste zoon van het gezin regelmatig op social media dingen heeft gepost. Hij is 25 jaar. Uit die uitlatingen op social media blijkt dat het gezin in de buurt van Ruinerwold heeft gewoond. In Meppel, Zwartsluis en in Hasselt.

De zoon heeft een Instagram-account en er kan volgens Keukenkamp haast geen twijfel over bestaan, of hij dit wel echt is. "Ik kan me niet voorstellen dat hij dit niet zou zijn, omdat de details zo veelvuldig worden gedeeld door hem", zegt Keukenkamp. Eerder werd door de media naar buiten gebracht dat het gezin compleet afgesloten was van de buitenwereld.

De Oostenrijkse klusjesman

De klusjesman is 58 jaar oud. Hij schijnt sinds het begin van deze eeuw in Nederland te wonen. "Volgens mensen die hem kennen uit zijn bedrijfjes in Meppel schijnt het echt een vakman te zijn. Hij kon toveren met hout, als ik even citeer. Maar hij schijnt wel heel teruggetrokken te zijn. Hij kluste daar en hij huurde het pand, maar niemand had door dat daar ook een heel gezin zat", zegt Keukenkamp.

Uit de social media-berichten van de zoon zou blijken dat deze zoon ook werkte in bedrijfjes van de aangehouden klusjesman. "Hij deed wat rondom de huisstijl en rondom het logo van Josef B. dus er was ook een soort zakelijke relatie."

De boerderij

Om de boerderij staat een groot hek. "Volgens buurtbewoners werd het hek ook steeds groter en groter, naarmate het gezin daar langer woonde", duidt Keukenkamp. Het gezin woonde er 9 jaar.

Buurtbewoners dachten dat alleen klusjesman daar woonde, die ze zo nu en dan zagen. Ze hadden geen enkel idee dat daar een compleet gezin woonde. "Ik hoorde dat de politie daar af en toe door de jaren heen aan het hek is geweest en de klusjesman wimpelde dat eigenlijk altijd af."

De andere kinderen, de moeder

"We weten eigenlijk heel weinig over die andere kinderen", vertelt Keukenkamp. De kinderen waren echt compleet onder de radar, nu blijk dat geen van de kinderen ingeschreven stond.

Er ging een verhaal rond dat de moeder van het gezin begraven zou liggen op het eigen terrein, maar journalist Keukenkamp veegt dat van tafel. "Daar is geen enkel bewijs voor. Dat lijkt absoluut niet waar." De moeder is volgens hem al in 2004 overleden.

De kroeg De Kastelein

Het was afgelopen week hoogstwaarschijnlijk niet de eerste keer dat de oudste zoon zich meldde in de kroeg De Kastelein. "Hij zou daar de afgelopen anderhalve week vaker zijn gezien, daar praatte hij met kroeggangers en met de kroegbaas", duidt Keukenkamp.

"Afgelopen weekend heeft hij wat meer verteld en toen is de politie ingeschakeld." De kroegeigenaar moet volgens Keukenkamp met zijn mond vol tanden hebben gestaan. "Je moet je voorstellen: er staat daar iemand die zegt ik heb geen id-kaart, ik ben nooit naar school geweest. Toen hij een paar keer terugkwam dacht de kroegbaas: dit is helemaal niet pluis."

Het kabinet wil bezuinigen op brandweerzorg. En dat is onverantwoordelijk, waarschuwt de vakvereniging voor brandweervrijwilligers. Door klimaatverandering is de kans op oncontroleerbare branden groot. Oud-brandweerman Peter Stals maakte zo'n brand mee.

Na de kinderen treedt er nu een nieuwe groep slachtoffers van misbruik in de Katholieke Kerk naar voren: volwassen zusters en paters die in kloosters zijn misbruikt. Zuster Anne is een van hen: "De pater zei dat dit tussen ons moest blijven."

Ze had er 'lang aan getwijfeld', maar uiteindelijk koos ze er vol overgave voor om haar leven te wijden aan het geloof. Vol verwachting trad de Vlaamse Anne - toen halverwege de 20 - toe tot een slotklooster, vlakbij de Nederlandse grens. Anne: "Het was een lange zoektocht, maar uiteindelijk vond ik dat ik mezelf de kans moest gunnen om gelukkig te worden. Daarom heb ik het uiteindelijk gedaan."

Dictatoriaal bewind

Als jonge zuster liep ze al snel op tegen de hiërarchische structuren binnen het klooster. Dat merkte ze aan hoe de moeder overste, die aan het hoofd van het vrouwenklooster stond, zich opstelde. "Ik stond echt onderaan de ladder. De overste was zeer streng en voerde een dictatoriaal bewind. Haar wil was wet."

Wanneer het misbruik begon, weet Anne nog precies. Ze maakte een zware periode in haar persoonlijke leven door. Haar neefje moest een ingrijpende operatie ondergaan, waardoor hij nooit meer zou kunnen lopen. Dit zorgde voor veel verdriet bij Anne.

'Ik zat verstijfd op zijn schoot'

Het was in deze zware tijd dat een Vlaamse pater, die wist wat Anne doormaakte, haar bij hem riep voor een 'begeleidingsgesprek'. Eenmaal binnen, ging het gesprek al snel een totaal andere kant op, vertelt Anne. "Hij stond plots op, nam me op zijn schoot en begon mijn armen en benen te strelen. Ik zat verstijfd op zijn schoot. Wist niet wat me overkwam, wist me hier totaal geen raad mee."

Totaal verbouwereerd en in shock, 'bevroor' Anne volledig. Maar dat weerhield de pater er niet van door te gaan met zijn seksuele handelingen. Anne: "Hij schakelde over naar het strelen van mijn heupen en borsten, en begon plots hevig te hijgen en te schokken met zijn lichaam. Daarna stond hij op, kuste me op de mond en zei me dat dit tussen ons moest blijven."

Gechanteerd door de pater

6 jaar lang ging het misbruik door. Al die tijd durfde ze er met niemand over te praten. Uit angst en schaamte. "Er wordt mij altijd de vraag gesteld: 'Waarom blijf je naar zo'n man toe gaan?' Maar ik was heel erg bang voor hem. Bovendien kon ik hem moeilijk ontwijken, omdat hij mij chanteerde. Er was altijd de angst dat het misbruik naar buiten zou komen. Want dan wist ik één ding zeker: ik zou als schuldige worden aangewezen."

Daarnaast speelde ook de afhankelijkheidsrelatie, die Anne met de pater had, een rol. "Hij was de enige die mij spirituele voeding gaf. Dus er was dat vreselijke misbruik, maar er waren ook gesprekken tussen ons, waaraan ik me kon optrekken. Het is de hand die slaat, maar ook voedt. Net zoals bij een hond, die gaat ook altijd terug naar zijn baasje."

Pesten en intimideren

Naast het misbruik van de pater, had Anne ook heel veel last van het schrikbewind dat de overste voerde in het klooster. Toen de overste het idee kreeg dat Anne een bedreiging vormde voor haar positie, volgde een periode van pure haat en pesterijen aan haar adres.

"Het pesten en intimideren nam toen afschuwelijke vormen aan. Ze zette anderen tegen mij op. Ik raakte volstrekt geïsoleerd. Er werd op een gegeven moment zelfs gezegd dat het jammer was, dat er geen concentratiekampen meer bestonden. Dan hadden zij mij kunnen vergassen. Zo ver ging het."

Naar de hoogste geestelijke

Pas jaren later, toen ze was uitgetreden en een leven had opgebouwd buiten het klooster, durfde Anne het misbruik en het schrikbewind in het klooster aan te kaarten. Ze deed dat uiteindelijk zelfs bij de hoogste geestelijke in België: kardinaal Daneels. Zijn reactie was een enorme teleurstelling.

"Hij liet mij weten dat hij 'het gebeuren betreurde en voor mij zou bidden'." Een typerend antwoord en volgens Anne exemplarisch voor hoe de Katholieke Kerk met slachtoffers van misbruik omgaat. "Deze reactie heb ik zo vaak gekregen, dat ze voor mij gingen bidden. Ik zeg weleens: 'Als ik voor ieder gebed een euro had gekregen, dan was ik nu heel erg rijk geweest'."

13 jaar lang procederen

In 2003 startte Anne een gerechtelijke procedure tegen de Katholieke Kerk, nadat ze jarenlang geen erkenning voor haar leed had gekregen binnen de kerkorganisatie.

Die juridische strijd zou uiteindelijk maar liefst 13 jaar duren. Uiteindelijk leidde dit tot toekenning van een bedrag aan schadevergoeding. Iets waar het Anne overigens nooit om te doen was. "Ik heb een groot bedrag aan schadevergoeding gekregen. Maar als je dit aftrekt van alle juridische kosten die ik heb moeten maken, en het bedrag dat ik aan therapie kwijt ben, blijft er weinig over."

Veel meer slachtoffers

De reden dat Anne, na al die jaren van zwijgen, nu naar buiten treedt is helder: ze wil een stem zijn. Voor al die slachtoffers die tot op de dag vandaag niet naar buiten durven met hun verhaal. En dat zijn er een hoop, weet Anne. Ze heeft sterke aanwijzingen dat zij niet het enige slachtoffer was van haar misbruiker.

"Als je op bezoek ging bij de pater, was er een soort wachtkamertje. Ik heb daar ook vrouwen naar buiten zien komen, van wie het haar en de kleding helemaal in de war was. En als ik dan bij de pater naar binnen ging, kwam hij met een schone zakdoek aan. Dat was voor mij een teken. Want als hij klaarkwam deed hij dat altijd in een zakdoek."

Nieuw leven buiten klooster

Lang is Anne op zoek geweest naar erkenning voor alles wat haar is aangedaan in het klooster. Maar uiteindelijk heeft ze zich erbij neergelegd. "Officieel heb ik nooit erkenning gekregen voor het misbruik dat mij is aangedaan. Maar door hier maar naar te blijven zoeken, hield deze man - mijn misbruiker - een soort van macht over mij. Dat wilde ik op een gegeven moment niet meer."

"Dus heb ik mijzelf erkenning gegeven. Door te zeggen dat ik niet schuldig was. Ik ben uit de slachtofferrol gestapt. En heb ik uiteindelijk een heel rijk leven kunnen opbouwen. Buiten het klooster."