Patiënten die besmet zijn met het coronavirus liggen soms weken op de intensive care. Dat betekent dat ze moeten revalideren als ze uit het ziekenhuis ontslagen worden. "Hoe sneller je daarmee begint, hoe beter de kans op volledig herstel."

"Mensen die langdurig op de ic hebben gelegen moeten een jaar rekenen op herstel", legt Marike van der Schaaf uit. Zij is onderzoeker revalidatiegeneeskunde en verbonden aan het Amsterdam UMC, locatie AMC en de Hogeschool van Amsterdam.

Ondervoed van de ic

"Op de ic beweeg je niet en word je in slaap gehouden", vertelt ze. "En als je spieren niet gebruikt worden ze slap. Het kan zijn dat je in 10 dagen 10 kilo spierkracht verliest." Bovendien ziet Van der Schaaf dat patiënten vaak ondervoed zijn als ze van de ic af komen. "Omdat je niet kan eten en via een sonde gevoed wordt, is het lastig om voldoende calorieën binnen te krijgen."

Het is dan ook belangrijk dat mensen snel weer goed gaan eten als ze naar huis gaan. "Een diëtiste kan daar goed bij helpen, zo is het bijvoorbeeld goed om veel eiwitten te eten. Hoe beter de conditie, hoe sneller het herstel."

Nauwelijks op hun benen kunnen staan

Mensen die ontslagen worden uit het ziekenhuis na een lang ziekbed moeten rekening houden met een intensieve revalidatie. "Sommige patiënten kunnen nauwelijks op hun benen staan, zij gaan dan naar een revalidatiecentrum voor complexere zorg. Andere patiënten kunnen thuis revalideren."

De eerste periode is er vooral op gericht om mensen weer op de been te krijgen door middel van fysiotherapie. "Het kan zijn dat patiënten weer alles opnieuw moeten leren. Hoe ouder ze zijn, hoe moeilijker dat is."

Nachtmerries, flashbacks en nare herinneringen

Patiënten die langdurig op de ic hebben gelegen, krijgen niet alleen te maken met fysieke klachten. "De spierzwakte zie je, maar andere klachten blijven vaak op de achtergrond. Ze kunnen last krijgen van nachtmerries, flashbacks en nare herinneringen."

Van der Schaaf vindt het belangrijk dat ook daar aandacht voor is. Sinds 2012 noemen artsen dat het Post Intensive Care Syndroom.

Video: Malou vertelt over haar herstel van het coronavirus

Levensbedreigend ziek en geen bekenden

Omdat het coronavirus heel besmettelijk is, mogen patiënten vaak geen bezoek ontvangen. "Dat is een hele beangstigde situatie, je bent levensbedreigend ziek en je ziet geen bekenden."

En een ziekenhuis is op dit moment geen ziekenhuis zodat we dat kennen, legt Van der Schaaf uit: "Mensen lopen in pakken met grote brillen, zelfs collega's herkennen elkaar alleen aan de naambordjes."

Genoeg capaciteit om mensen te helpen

Omdat er op dit moment veel coronapatiënten op de ic liggen, is de verwachting dat er straks een hoop mensen tegelijk moeten revalideren. "Ik weet zeker dat we dat aankunnen, de capaciteit hebben we wel. We hebben een ontzettend goed zorgnetwerk en genoeg capaciteit om mensen te begeleiden. Maar we moeten het wel goed coördineren."

Het is belangrijk om per patiënt goed te kijken wat er nodig is, benadrukt Van der Schaaf. "En dan gaat het dus niet alleen om de lichamelijke problemen, maar we moeten ook oog hebben voor de psychische gevolgen. Maar ik steek mijn hand ervoor in het vuur dat we dit aankunnen."

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met één druk op de knop, al jouw online gegevens in één keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."