Helft ggz-patiënten heeft last van slechtere zorg tijdens tweede lockdown

Bij de helft van de patiënten in de geestelijke gezondheidszorg heeft de tweede lockdown negatieve gevolgen voor de zorg die ze nodig hebben. 70 procent zegt nu meer klachten te hebben. Dat blijkt uit onderzoek van belangenvereniging MIND.

Na een lastige eerste lockdown, komen patiënten tijdens de tweede lockdown opnieuw in de knel doordat hun zorg (23 procent) helemaal is stopgezet, of fysieke afspraken worden omgezet naar beeldbellen (37 procent). Nog eens 10 procent staat al maanden op een wachtlijst. Afgelopen december riep staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) nog op om behandelingen zoveel mogelijk face-to-face voort te zetten.

Opnieuw halvering ggz

De situatie zoals die nu is, is vergelijkbaar met die in de eerste lockdown vorig jaar. Met als verschil dat er toen nog geen coronarichtlijnen bestonden voor veilige zorg, vertelt voorlichter Marielle van den Berg van MIND platform, dat in februari en maart van dit jaar 1.000 ggz-patiënten bevroeg. Tijdens de eerste lockdown viel 60 procent van de ggz weg. Van den Berg vermoedt dat ziekte, quarantaine, angst voor het toen nog onbekende virus een rol speelden.

In juni 2020 was de geestelijke gezondheidszorg weer helemaal opgestart. Maar sinds de tweede lockdown is deze zorg dus opnieuw gehalveerd. En dat terwijl face-to-facecontact sinds de start van de coronacrisis mogelijk is geweest en inmiddels expliciet in de richtlijnen staat vermeld.

Eenzaamheid, angst en stress

Daarnaast ervaart ook 70 procent van de ggz-patiënten een verergering van klachten sinds de tweede lockdown. Door de beperking van sociale contacten is vooral de eenzaamheid toegenomen onder deze groep mensen. Ook ervaren ze meer angst en stress.

Van alle maatregelen zijn ggz-patiënten het meest negatief over de maatregel van maximaal één persoon per dag op bezoek. Daarbij komt dat een ruime meerderheid van de mensen in het onderzoek last heeft van de maatregelen in het onderwijs: stress thuis, leerachterstanden en zorgen om de ontwikkeling van kinderen leveren klachten op, net als de mondkapjesplicht.

Wachtlijsten niet nieuw

Dat er wachtlijsten zijn in de geestelijke gezondheidszorg is niet nieuw. Vooral mensen met 'zwaardere' psychische klachten moeten vaak lang wachten voor ze terecht kunnen.

Corona doet er een schepje bovenop, doordat patiënten langer in behandeling blijven, zegt Van den Berg. "Ze durven hun therapie niet los te laten." De instroom bij ggz-instellingen is het laatste kwartaal hoger, ziet de voorlichter. "Mensen zitten aan hun tax."

Geen fysieke afspraken

Maria* weet hier alles van, zij heeft Complexe PTSS. Haar EMDR- en lichaamstherapie staat stil, omdat fysieke afspraken bij haar aanbieder niet mogelijk zijn. Dezelfde therapie via beeldbellen is een te groot risico, vertelt ze.

"Er komt teveel los en er is geen nazorg. Bovendien zijn de kinderen thuis, omdat ze niet naar school kunnen. Ik heb angsten en herbelevingen, maar die moet ik nu onderdrukken. Ik kan er niets mee, mijn enige houvast is medicatie."

Kind van de rekening

Maria's behandeling staat nu een jaar stil en ze voelt de spanning toenemen. "Ik wil mijn trauma verwerken en mijn kwaliteit van leven verbeteren, dat lukt zo niet." En dat terwijl ze voor corona op de goede weg was.

"Straks moet ik weer helemaal opnieuw beginnen. Ik wil de hulpverlening niet aanvallen, maar ik voel me wel een kind van de rekening, omdat zij hun werk niet goed kunnen doen."

* Deze naam is gefingeerd, de echte naam is bekend bij de redactie.