Al jaren strijdt een klein aantal artsen tegen de tabaksindustrie, en de laatste tijd hebben zij de wind in de rug. Schoolpleinen, speeltuinen en pretparken worden rookvrij. Zo'n 40 organisaties steunden de aangifte van advocaat Ficq tegen de tabaksindustrie. Maar de de tabakslobby lijkt zich nog niet gewonnen te geven. Uit WOB-verzoeken blijkt dat ministeries en tabakslobbyisten contacten hebben die niet in de registers zijn genoteerd. Maar: volgens Arco Timmermans, bijzonder hoogleraar Public Affairs, begint de groeiende kracht van 'de maatschappelijke coalitie' een serieuze tegenmacht van de rooklobby te worden.
Hij verwacht dat deze maatschappelijke coalitie het op termijn gaat winnen van de tabakslobby. "Het proces tegen roken dat jaren geleden begonnen is, zal stappen verder gaan." De beweging tegen het roken is volgens Timmermans ook een lobby te noemen, maar met hele andere technieken. "De anti-rooklobby is gebaat bij media-aandacht. De yabakslobby opereert in stilte en heeft liever geen publiciteit."
Marcel Metze is onderzoeksjournalist. Hij verdiept zich in de handel en wandel van de tabakslobby. Metze verwijt de politiek niet genoeg maatregelen te nemen tegen tabak. "De meeste ontwikkelingen die er tegen roken ontstaan zijn, komen van onderaf en niet vanuit de politiek." Volgens Metze lukt het de tabakslobby vooral om maatregelen tegen te houden.
De lobby van Phillip Morris
Marcel Metze doet een methode van Phillip Morris uit de doeken. "Phillip Morris organiseerde afgelopen najaar een groot congres over smokkel. Het werd georganiseerd door het sprekersbureau van de Financial Times. Ook voor de pers was het evenement vrij toegankelijk." Maar ondertussen gebeurden er ook hele andere zaken. "Onder de vlag van praten over smokkel waren veel mensen bij elkaar, waarmee ook te lobbyen viel over de hoogte van accijns. Lage accijns", vertelt Metze.
Metze geeft aan dat een politicus moet gaan opstaan die vastbesloten en stevig de strijd aan gaat tegen roken, voordat er echt grote maatregelen genomen worden. Het feit dat de tabakslobby en overheden zich niet altijd aan de regels houden, vertraagt volgens Arco Timmermans het proces van verandering. "Het zal ervoor zorgen dat de maatschappelijke druk langer nodig heeft om het gewenste effect te bereiken."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.