De resultaten van de haringtest van het Algemeen Dagblad zijn onbetrouwbaar. Dat blijkt uit uitgebreid onderzoek van econoom Ben Vollaard, die verbonden is aan de Universiteit van Tilburg. Een panellid van de test heeft zakelijke belangen bij groothandel Atlantic. De haringboeren die aangesloten zijn bij deze leverancier scoren veel hoger in de test, vertelt Vollaard tegen EenVandaag: “Het gaat gemiddeld genomen om 3,6 punt extra op een schaal van 10. Vishandels met deze leverancier zijn dan ook zwaar oververtegenwoordigd in de top 10 van de AD haringtest 2016 en 2017.”

De twintig haringboeren die samenwerken met Atlantic scoren gemiddeld een 9,1. De overige haringboeren gemiddeld een 5,5. Het is onwaarschijnlijk dat vishandels met haring van Atlantic simpelweg betere haring serveren, zegt Vollaard: "Het verschil in score wordt niet verklaard door het gewicht, het vetpercentage en de microbiologische gesteldheid van de haring - de objectief meetbare onderdelen.” 

Hieronder gaan Ruben Messelink en Lammert de Bruin in gesprek met visboer Jo Hop, die door deze haringtest zijn goede naam verloor. Bovendien wordt hier de eerste reactie van het AD gegeven.

Cursussen

De hogere scores van haringboeren waaraan Atlantic levert, wekken extra argwaan doordat panellid Aad Taal werkzaam is bij deze firma. Op de website van Atlantic is te lezen dat deze keurmeester namens het bedrijf cursussen aanbiedt. Tijdens zo'n vier uur durende cursus, kunnen “desgewenst de resultaten van de AD Haringtest worden besproken.” Haringboeren die een cursus bij Taal gevolgd hebben kunnen het jaar erop gewoon weer mee kunnen doen aan de haringtest: "De verdenking is dat verkooppunten die voor Atlantic als leverancier kiezen en een cursus bij Atlantic volgen daarmee een hoge score op de test veiligstellen. Dit puntenvoordeel zou een vorm van klantenbinding zijn,” aldus Vollaard, die eerder al aantoonde dat haringboeren in de regio Den Haag/Rotterdam, waar Taal woont, worden bevoordeeld in de test.

Rechtszaak

Haringboer Jo Hop uit Doorn kreeg vorig jaar een nul in de test. Hij is ervan overtuigd dat de haringtest doorgestoken kaart is: “De hele viswereld weet het maar niemand durft het te roepen omdat je dan volgend jaar een nul krijgt.” Hij stapt naar de rechter: “Dit is pure laster. Mijn goede naam is moedwillig onderuit gehaald. In de test werd beweerd dat mijn haring bedorven was, maar uit laboratoriumonderzoek blijkt dat de microbiologische gesteldheid uitstekend was.” 

Ook Lon Oosterbroek uit Zoetermeer gaat juridische stappen ondernemen. Na een nul in de test is zijn klandizie flink teruggelopen: “De AD Haringtest moet stoppen. Dat is mijn prioriteit. Tientallen visboeren worden gedupeerd en lijden emotionele en financiële schade.” 

Reactie Algemeen Dagblad

De krant heeft inmiddels ook een schriftelijke reactie gegeven: "Het AD staat in voor de betrouwbaarheid van de alle bij de test betrokken keurmeesters. De keursmeesters opereren nooit alleen, maar zijn altijd met z’n drieën. De keurmeesters van AD weten niet wie leveranciers zijn van de haring die zij bij de winkels meenemen voor de test. (...) Vollaard hanteert bij zijn kritiek een model dat alle testonderdelen even zwaar meetelt, dat is echter niet hoe de AD-test werkt. Hij weegt ook kenmerken van geteste haring mee die bij de AD-test geen rol spelen in de beoordeling, zoals prijs, gewicht en vetpercentage. Daarom komt hij ook tot andere conclusies dan het AD. (...) Laat ons nog eens onderstrepen, zoals we ook bij eerdere kritiek van Ben Vollaard hebben gedaan: kom en test vooral eens mee! Hij is van harte uitgenodigd." De volledige reactie is hier te vinden.

Reactie Atlantic

Volgens leverancier Atlantic klopt er niets van het onderzoek: “Verschillende haringboeren waar wij aan leveren hebben het afgelopen jaar onvoldoendes gehaald.” Ze nemen het op voor Aad Taal: “Hij is fenomenaal. De enige haringkenner in Nederland. Er zijn ook veel meer haringbedrijven die hem inhuren."

Bekijk hieronder de reactie van AD-hoofdredacteur Hans Nijenhuis op de kritiek op de haringtest bij Radio EenVandaag:

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.