Van haar 9de tot haar 17de leefde Hannelore in een sekte onder leiding van Sipke Vrieswijk, 'De Profeet'. Ze vertelt haar verhaal. "Ik hoop dat mensen hierdoor zullen ontdekken dat het nog altijd gewoon om ons heen gebeurt."

Op de omslag van het boek over haar, geschreven door Frank Krake, kijkt een 7-jarig meisje met onderzoekende ogen de camera in. Hannelore glimlacht. "Ja, dat ben ik." Ze vertelt over hoe ze, slechts twee jaar ouder dan op de foto, in het klooster van de sekte kwam te wonen. "We gingen gewoon naar een samenkomst, maar we zijn nooit meer naar huis gegaan. Mijn vriendinnen, onze hond, we hebben geen afscheid kunnen nemen."

Profeet van God

Sekteleider Sipke Vrieswijk verkondigde dat hij een profeet van God was. Toen de opa van Hannelore hier tegenin ging, riep Vrieswijk de hele gemeente op om te bidden voor zijn spoedige dood. "Drie dagen later overleed opa in een volle kerk", vertelt ze. Deze gebeurtenis roept de jaren daarna grote angst op bij Hannelore en haar gezin. Haar moeder gaat met Hannelore en haar zusje in het klooster wonen 'om even tot rust te komen', maar vertrekt er pas weer na acht jaar.

Bron: privéfoto Hannelore

Die eerste jaren waren 'eigenlijk best gezellig', vertelt Hannelore, 'als een grote logeerpartij'. Maar de omstandigheden in het klooster veranderden. "Eerst aten we met mijn moeder, later mocht dat niet meer. Mijn zusje werd weggestuurd. Toen kwam het moment dat ik niet meer bij mijn moeder in het hoofdgebouw mocht wonen. Het werd steeds gemener en negatiever, maar toen kon ik al niet meer terug."

Kindermisbruik onderdeel van het dagelijks leven

Ook kreeg Hannelore te maken met misbruik door de sekteleider. "Ik was 11 jaar. Het misbruik was eigenlijk hetzelfde als alle andere dingen die ik gewoon deed. Ik had geen keus. De volwassenen volgden Vrieswijk en ik volgde de volwassenen."

Ze kreeg te horen dat ze een bruid van Christus was en dat de verkrachtingen een manier waren om haar liefde voor God te tonen. "Het was gewoon onderdeel van het dagelijks leven, maar wel iets heiligs en bijzonders waar je niet over mocht spreken." Ze voegt toe: "We waren gewend om zo min mogelijk met elkaar te spreken, want alles wat je zei kon tegen je gebruikt worden."

Bron: Frank Krake

Gevangenis met een open deur

Frank Krake deed voor het schrijven van het boek over Hannelore intensief onderzoek naar sektes. Hij noemt haar verhaal een typisch voorbeeld van het leven in een sekte. "Sekteleiders weten dat ze meer macht en invloed hebben als ze een gezin kunnen ontwrichten." Ernstig telt hij op zijn vingers: "Auto, huis, spaarrekening, alles raak je kwijt. Uiteindelijk beland je op een punt dat je niet meer terug kunt."

"Je hebt ook niet het idee dat je naar de politie zou kunnen gaan", zegt Hannelore. "De sleutelring hangt wel naast de deur, maar je gaat die deur niet door, uit angst. Je hebt ook geen paspoort en je weet waar niet je heen moet, want de wereld is gevaarlijk. Een gevangenis met een open deur."

Wennen aan het gewone leven

Hannelore werd bevrijd toen ze 17 jaar was en ging bij haar oom en tante wonen, waar ze lang moest wennen aan het gewone leven. "Er was onderlinge liefde en gezelligheid en dat kende ik helemaal niet meer. Een apfelstrudel in de oven op zondagmiddag, met slagroom en een kop koffie, dat was voor mij heel bijzonder. En weer op je fiets kunnen stappen, ik had al zo'n tien jaar niet gefietst."

Vandaag de dag is Hannelore weer gelukkig. Voor schrijver Frank is dit een illustratie van het feit dat hulp voor sekteslachtoffers essentieel is. "Je zult altijd een rugzak hebben, maar ik denk dat Hannelore een voorbeeld is van hoe je het wel een plek kunt geven en toch gelukkig kan worden." Hannelore vindt het belangrijk om bewustheid te creëren voor andere sekteslachtoffers. "Ik hoop dat mensen hierdoor zullen ontdekken dat het nog altijd gewoon om ons heen gebeurt."

Inwoners van Hellevoetsluis en omgeving ruiken al 1,5 jaar lang wiet als ze de deur uitlopen, of de ramen open hebben. Dat komt door een fabriek voor staatswiet. Ze zijn het zat, maar er lijkt geen verandering in te komen.

Voor het experiment met staatswiet staat in Hellevoetsluis een legale wietfabriek. Een nare bijkomstigheid: een heftige wietgeur. Inwoners trekken al tijden aan de bel, maar tot nu toe met weinig resultaat. "Wij zijn gewoon slachtoffer van een experiment."

'Hoesten, hoofdpijn, prikkende ogen'

Staat de wind goed, dan kunnen Hellevoetsluisers Cora van Mook en Nettie van der Sar even rustig door de neus ademen. Maar dat is de rest van de tijd wel anders. En staat de wind gunstig voor hen, 'dan zijn er ongetwijfeld andere mensen in de omgeving die last ervaren', vertellen ze.

Al 1,5 jaar hebben ze te maken met de stank, en dat heeft invloed. "'s Nachts als je je raam open hebt, dan heb je een hele droge keel en hoest je raar, je ogen kunnen prikken. Er zijn ook mensen die er echt migraineaanvallen van hebben", vertelt Cora. "Het lijkt op de geur die je weleens op straat ruikt maar dan een stuk zwaarder en penetranter."

Veel meldingen

Ze zijn niet de enigen die last hebben van de stank. "Er wordt ook gemeld vanuit Oostvoorne, Rockanje en Brielle, dus niet alleen vanuit ons", vertelt Wil van Barendrecht die naast de kas woont.

"Op dit moment liggen er 1.338 meldingen bij de DCMR", weet Wil. Dat is de Milieudienst Rijnmond die het bedrijf op geuroverlast controleert.

Wel aandacht, geen actie

Daarnaast zijn de inwoners al op verschillende plekken geweest om iets aan de stank te doen. "Bij de gemeente, in de rechtbank." Maar tot nu toe met weinig resultaat.

Wil vertelt: "De aandacht van de gemeente hebben we wel, maar er gebeurt niks omdat die zich verschuilen achter allerlei ingewikkelde procedures, zoals onder dwangsom bepaalde maatwerkbesluiten. En daar hebben ze iedere keer lange termijnen voor, die elke keer totdat het uiterste worden gerekt voordat er eindelijk weer eens actie ondernomen wordt."

Vaststellen normeringen

Het enige wat er voorlopig op zit voor de inwoners, is afwachten. "Op dit moment worden bepaalde normeringen vastgesteld, waaronder de geuroverlast moet blijven. Want er zijn nog niet echt meetinstrumenten ontwikkeld om nou precies te kunnen aantonen wanneer de geuroverlast boven een bepaalde norm uitkomt."

Maar ook als die normering rond is, is het afwachten hoe er vanuit het bedrijf wordt gereageerd. "Tot nu toe verdedigt het bedrijf zich met: 'We zijn nog bezig met maatregelen te nemen, met koolstoffilters neer te zetten en allerlei andere dingen te doen. Dat heeft tijd nodig voordat wij dat allemaal ingeregeld hebben.'"

Geen verandering

"We zijn bezig vanaf augustus 2023 en zitten nog steeds in dezelfde stank", zegt Wil ontzet. "Het blijft maar."

En een nieuwe plek zoeken om te wonen, dat zit er volgens de omwonenden ook niet in. Zelfs al zouden ze dat willen. "Je kan geen kant op, want je huis is gewoon veel minder waard."

Langzamer dan gewenst

Gemeente Voorne aan Zee, waar Hellevoetsluis onder valt, vertelt in een schriftelijke reactie dat ze de zorgen van de omwonenden goed begrijpen en dat ze het belangrijk vinden dat de overlast zo snel mogelijk stopt. "De zorg van onze inwoners staat voorop en daar zetten we ons voor in. Wij voelen ons niet verantwoordelijk voor de productie van wiet ten behoeve van het experiment, iets wat we ook meerdere keren aan Den Haag hebben laten weten."

Daarbij laten ze weten dat er voor de overlast een juridische procedure loopt. "Vanwege wet- en regelgeving en de duur van juridische procedures gaat dat langzamer dan gewenst. Dit komt omdat er in eerste aanleg nauwelijks regelgeving was voor juridische handhaving op geuroverlast."

Inspecteurs aanwezig

"We zijn voor de handhaving ten aanzien van geuroverlast niet gebonden aan landelijke regelgeving voor het Wietexperiment", gaat het statement verder. "Er zijn wettelijke eisen en termijnen waar we ons als gemeente aan moeten houden. Zo zijn wij verantwoordelijk voor de handhaving op de milieuwetgeving."

Volgens de gemeente zijn inspecteurs van DCMR Milieudienst Rijnmond regelmatig aanwezig om vast te stellen of sprake is van geuroverlast. "Dit doen zij zowel op basis van meldingen van inwoners als op eigen initiatief. Bij overtredingen wordt hierop gehandhaafd."

Olie- en gasbedrijven Shell en Total trekken zich voorlopig terug uit een project voor CO2-opslag onder de Noordzee. Ze vinden de aanleg van de pijpleidingen die dit mogelijk moeten maken nog te risicovol.