radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Hadassah werd 10 jaar lang misbruikt door Jehova's getuigen

Luisteren

Tien jaar lang seksueel misbruik door een oom en tante: het had grote gevolgen voor Hadassah Wiersma, die opgroeide als Jehova getuige. "Van buiten was ik altijd aan het lachen, maar van binnen ging ik kapot."

"Het misbruik begint al op mijn zevende en is bijna tien jaar lang doorgegaan", vertelt Hadassah Wiersma in haar woning in Den Haag. Ze laat foto’s zien uit die periode: een blond meisje met een stralende lach. "Ik lach, maar mijn ogen huilen. Je ziet een meisje dat veel te verbergen heeft."  In een meldpunt dat afgelopen november werd opgericht, zijn bijna driehonderd meldingen binnengekomen. De Jehovah’s Getuigen zelf weigeren onafhankelijk onderzoek naar de zaken.

'We zijn familie, dus dan doe je dat maar'

Op haar zevende is het haar oom die voorstelt Hadassah naar bed te brengen. Voor het slapengaan vertelt hij een zelfverzonnen verhaaltje. "Mijn lichaam werd onderdeel van het verhaal, zodat hij me kon betasten." Toen haar oom en tante trouwden, kregen ze een eigen huis waar Hadassah mocht blijven logeren. "Toen begon de werkelijke ellende. Ik moest zonder pyjama tussen hen in slapen." Dat naakt slapen wordt al snel meer. "Ik vond het raar, maar dacht: het zal wel oké zijn. We zijn familie, dan doe je dat maar."

Haar oom en tante zetten Hadassah onder druk om niemand iets te vertellen. Het zorgt bij het meisje voor een dubbelleven. "Van buiten was ik altijd aan het lachen, maar van binnen ging ik kapot. Dat is je leven, je moet continu op je hoede zijn wat je wel en niet kan zeggen." Naarmate ze ouder wordt, worden de dreigementen die haar moeten laten zwijgen heftiger.

Als Hadassah achttien is, breekt ze. Ze ontmoet iemand die haar helpt te praten. Het balletje begint zo te rollen: haar ouders komen te weten wat er gebeurd is en op die manier komt het ook bij de organisatie van Jehovah’s Getuigen terecht. 

Geen veroordeling

Binnen de Jehovah’s begint een ‘comitézaak’, een rechtszaak die binnen de gesloten gemeenschap van Jehovah’s Getuigen plaatsvindt. Hierbij worden ouderlingen van de Jehovah’s ingeschakeld om de zaak te onderzoeken. Uiteindelijk kan besloten worden een beschuldigde te straffen, bijvoorbeeld door restricties (iemand mag bepaalde functies niet meer uitvoeren), ontheffing uit een officiële functie binnen de Jehovah’s, of uitsluiting. Dat laatste is de zwaarste straf die Jehovah’s opgelegd kunnen krijgen en houdt in dat ieder contact met de uitgeslotene vermeden dient te worden. 

Uitsluiting kan ongedaan gemaakt worden als een veroordeelde berouw toont naar de gemeenschap. In de zaak van Hadassah worden haar oom en tante een tijdje uitgesloten, maar binnen een paar maanden weer opgenomen in de gemeenschap omdat ze berouw tonen. Het toont een groter probleem bij de Jehovah’s: ze proberen de problemen binnenhuis op te lossen, waardoor gemeenten bijvoorbeeld geen informatie krijgen over vermeende kindermisbruikers.

Geen getuigen

Hadassah heeft destijds wél ook aangifte gedaan bij de politie. Daar kwam het nooit tot een zaak, omdat er geen getuigen waren. Ze is daarmee een uitzondering: van de 292 meldingen die binnenkwamen bij Reclaimed Voices, heeft het tot slechts vijf aangiften geleid.  Frank Huiting, oprichter van Reclaimed Voices, denkt dit te maken heeft met de geslotenheid van de organisatie, waardoor slachtoffers bang zijn om alles weer op te rakelen en voor confrontaties met bekenden van Jehovah’s Getuigen.

Huiting hoopt dat de Jehovah’s hun beleid aanpassen om de veiligheid voor kinderen te garanderen. Daarvoor is openheid en transparantie nodig. De Jehovah’s Getuigen geven aan dat leden altijd naar de politie mogen gaan. Maar volgens Huiting, die zelf ex-Jehovah en slachtoffer van misbruik is, is er angst om naar buiten te treden met het verhaal. 

"De drempel om aangifte te doen is heel hoog. Dat komt door angst om het trauma op te rakelen, maar ook door angst voor de gemeenschap. De signalen die wij binnenkrijgen zouden moeten leiden tot een onderzoek." Dat is tot nu toe niet gelukt. Sterker nog: de Jehovah’s weigeren met Reclaimed Voices in gesprek te gaan.

Kijk en lees ook: 

Drie zelfmoordpogingen 

Hadassah zelf zegt nooit excuses of erkenning van hen gekregen te hebben. Omdat ze samenwoont met iemand van buiten de Jehovah-gemeenschap, wordt Hadassah zelf uitgesloten. "Ik was alles kwijt: familie, vrienden... De wereld waar alles om draaide, viel in duigen. Ik was alleen op de wereld. Voor je gevoel word je niet geloofd, ben je iedereen alleen maar tot last.’" Het resulteert in totaal in drie zelfmoordpogingen. 

Jaren therapie zorgen ervoor dat Hadassah er weer een beetje bovenop komt. Het omslagpunt volgt ongeveer een jaar geleden, op het sterfbed van haar vader. "Op het laatst hadden we voor het eerst echt goede gesprekken. Hij heeft me toen gezegd: je hebt een strijd te leveren, ga die strijd aan. Op de crematie waren zo’n vierhonderd mensen, allemaal Jehovah’s. Er was maar een handjevol mensen dat mij kwam condoleren. Ik heb niks meer te verliezen, ik ben alles al kwijtgeraakt. Als mijn verhaal er voor zorgt dat een of twee kindjes de moed hebben om te praten, dan heb ik al gewonnen."

reactie
clock 11-06-2018 14:55

Reactie Jehovah's Getuigen

"Het is lastig om iets over het door de stichting genoemde aantal meldingen te zeggen, omdat verdere details ons niet bekend zijn. Wij hebben niet de illusie dat seksueel kindermisbruik helemaal te voorkomen is, maar kunnen wel vaststellen dat het binnen ons kerkgenootschap om incidenten gaat. Hoewel wij geen statistieken bijhouden is het aantal meldingen van seksueel kindermisbruik dat wij in de loop van de afgelopen tientallen jaren hebben ontvangen gering. Wij herkennen ons dan ook niet in het door de stichting gecommuniceerde aantal. Een onafhankelijk onderzoek zou ons inziens daarom ongegrond en buitenproportioneel zou zijn.

Het relatief geringe aantal van seksueel kindermisbruik binnen onze geloofsgemeenschap is mede te danken aan de reeks artikelen die wij in de loop der jaren in onze publicaties en op onze website www.jw.org hebben opgenomen en waarin ouders en voogden worden gewaarschuwd voor de gevaren waaraan kinderen blootgesteld kunnen worden. Om de geloofsgemeenschap te beschermen worden tegen daders middelen als excommunicatie en levenslange ontheffing uit het ambt niet geschuwd. Niettemin is elk geval van seksueel kindermisbruik voor ons natuurlijk een teveel.

Onze inspanningen zijn geformuleerd in het document Bijbelse standpunt van Jehovah’s Getuigen over de bescherming van kinderen. Door ons protocol voor de behandeling van seksueel kindermisbruik in de openbaarheid te brengen, heeft iedereen nu inzage in onze werkwijze.

Anders dan wel wordt beweerd, verlenen wij pastorale zorg aan elk slachtoffer dat ons daarvoor benadert. Er mag dan ook geen misverstand over bestaan dat wij graag bereid zijn om met individuele slachtoffers te spreken en hen de persoonlijke aandacht te geven die zij nodig hebben. Dat is vele malen productiever dan communicatie middels open brieven in de media, zoals de stichting kennelijk voorstaat. Rechtstreekse communicatie met de afzonderlijke slachtoffers heeft dan ook onze absolute voorkeur."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Truckhandelaar Ad is bang dat zijn klanten de grens over gaan als contante betalingen boven de 3.000 euro verboden worden

Truckhandelaar Ad is bang dat zijn klanten de grens over gaan als contante betalingen boven de 3.000 euro verboden worden
Truchandelaar Ad van Ekeren
Bron: EenVandaag

Een verbod op contante betalingen boven de 3.000 euro is bijna een feit. Dinsdag debatteert de Eerste Kamer erover. Ondernemer Ad van Ekeren maakt zich zorgen over de gevolgen. "Klanten gaan de grens over."

Al meer dan 50 jaar is Ad van Ekeren (73) actief in de truckersbranche. Hij exporteert tweedehands vrachtauto's naar landen overal ter wereld. Dit werk is zijn lust en zijn leven, maar de laatste jaren ergert Ad zich steeds meer aan alle regels die er vanuit de politiek op hem afkomen.

Tweede Kamer heeft al ingestemd

Een nieuwe ergernis is het kabinetsplan om de grens van contante betalingen omlaag te doen. In dit plan wordt het ondernemers en consumenten verboden om cash-transacties boven een bedrag van 3.000 euro uit te voeren.

De Tweede Kamer heeft al met deze nieuwe limiet ingestemd. Morgen is het aan de Eerste Kamer om een oordeel te vellen over dit voorstel.

'We zijn gewoon ondernemers'

Ad heeft het gevoel dat de overheid en politiek hem nu in het 'verdachtenbankje' plaatsen. "Ik zit al 50 jaar in deze handel, mijn vader zelfs vanaf 1948. En in één keer word je weggezet alsof je in de criminele hoek zit."

"We zijn gewoon ondernemers, we dragen bij aan de economie en betalen keurig belasting, ik word er echt boos over. Bovendien is contant geld nog steeds een wettig betaalmiddel."

Bekijk ook

'Verbod hoog nodig'

Maar volgens hoogleraar financieel recht en integriteit Tom Loonen is het hoog nodig dat er een verbod op contante betalingen boven de 3.000 euro komt. Want uit onderzoek blijkt dat in Nederland jaarlijks een bedrag van rond de 16 miljard euro wordt witgewassen.

"Het is een noodzakelijke manier om criminelen vleugellam te maken. Je zorgt ervoor dat zij contante middelen niet meer in de bovenwereld kunnen uitgeven. Door de limiet op 3.000 euro te zetten kunnen ze geen luxegoederen meer kopen, zoals dure sieraden en auto's van contant geld", zegt Loonen.

Omzetverlies

Maar truchandelaar Ad vreest dat de limiet zorgt voor een fors omzetverlies: "Ik ga klanten kwijtraken. Er zijn mensen die alleen maar contant willen betalen. En als je dan tegen die mensen zegt dat je maar 3.000 euro cash mag aannemen, dan gaan ze ergens anders heen. Waar ze wel trucks van 15.000 euro met cash kunnen betalen. Je raakt toch een deel van je handel kwijt hierdoor."

In zijn branche is het volgens de ondernemer zeer gebruikelijk om zaken te doen met contant geld. Vooral omdat hij vaak zaken doet in landen waar het bancaire systeem lang niet zo betrouwbaar is als in Nederland, zoals Azerbeidzjan en Georgië.

Bekijk ook

'Acceptabele grens'

Hij is bang dat deze klanten naar Duitsland gaan: "Daar ligt de grens straks op 10.000 euro cash, net als in veel andere Europese landen. Dan gaan ze daar naartoe, of naar Polen of Tsjechië. Waarom wordt dat niet over heel Europa gelijk getrokken?"

Hoogleraar Loonen snapt Ads kritiek, maar denkt dat het niet zo'n vaart zal lopen. "Ik begrijp die zorgen op zichzelf wel, maar laten we het wel praktisch blijven bekijken. De kans dat iemand tegenwoordig een briefje van 100 of 200 euro op zak heeft, schat ik niet zo hoog in. Uit onderzoek blijkt dat nog maar 20 procent van de betalingen contant wordt gedaan, dus voor een groot deel van de mensen is het acceptabel de grens af te bouwen naar 3.000 euro."

'Elke dag iets nieuws'

Van Ekeren ziet de toekomst niet heel positief in. "Kijk, het is nu al een grote papierwinkel. En het wordt alleen maar gekker. In politiek Den Haag verzinnen ze elke dag weer iets nieuws. De lol begint er op deze manier wel echt vanaf te gaan. Die is op deze manier wel gezakt tot het nulpunt."

Morgen debatteert de Eerste Kamer over het verlagen van de cashlimiet naar 3.000 euro. Volgende week dinsdag zal erover dit voorstel gestemd worden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Het belang van computerchips en waarom steeds meer landen ze zelf willen produceren

Het belang van computerchips en waarom steeds meer landen ze zelf willen produceren
De chipindustrie is voor veel landen erg interessant
Bron: ANP en AFP

Het maken van chips voor in apparaten: voor veel landen wordt dat een steeds interessantere industrie. Zeker nu de Chinese app DeepSeek op het toneel is verschenen. Maar hoe zit dat precies? "Heeft grote gevolgen voor een land."

Smartphones, stofzuigers en elektrische auto's: in een heleboel apparaten die we dagelijks gebruiken, zitten computerchips. "Maar, ze zitten ook in drones, wapens en in militaire systemen", vertelt Maaike Okano-Heijmans. En dat is een belangrijke reden waarom de industrie voor veel wereldleiders zo interessant is.

Wat is een chip?

Maaike Okano-Heijmans is onderzoeker bij het Clingendael instituut en programmaleider Geopolitiek van Technologie en Digitalisering, en weet daardoor alles over chips en het belang van deze technologie. "Wie de beste chips heeft, heeft ook de beste aanvals- of verdedigingskracht." Een goede reden om erin te investeren, dus.

Maar wat is een chip precies? Okano-Heijmans legt uit: "Het is een heel klein plaatje dat wordt gemaakt van silicium, een halfgeleidend materiaal, dat gegevens kan opslaan of doorgeven via piepkleine elektronische schakelingen."

Geheugenchip en processorchip

Chips kun je daarom ook wel de 'hersenen' noemen van heel veel apparaten die we tegenwoordig gebruiken. "Denk bijvoorbeeld aan een stofzuigers en lichtschakelaars die je op afstand kan bedienen, dus steeds intelligenter worden."

Volgens de onderzoeker zijn er twee type chips die belangrijk zijn voor de chipindustrie: de geheugenchip en de processor-chip. "De ene chip slaat informatie op en de ander geeft opdrachten door aan een apparaat, zoals je smartphone."

Maaike Okano-Heijmans
Bron: Clingendael
Maaike Okano-Heijmans

Bekijk ook

Hoe kleiner, hoe krachtiger

Chips worden al decennialang gebruikt en worden nog steeds verfijnd, gaat ze verder. "De ontwikkeling en massaproductie van chips begon in Silicon Valley."

Al zagen die er toen nog wel heel anders uit: "Computers waren vroeger ook een stuk groter, omdat de chips minder sterk waren. Doordat de chips steeds krachtiger werden en steeds meer konden doen, hadden we minder ruimte nodig. Het gevolg: chips werden automatisch kleiner."

Evolutie van chips

"Het feit dat wij nu met een telefoon kunnen rondlopen in plaats van dat die ergens in huis moet staan, heeft alles te maken met de evolutie van chips", gaat de onderzoeker verder.

"Hoe meer geleiders op de chips geprint kunnen worden, hoe krachtiger de chip." Daarom zijn kleine chips erg in trek bij verkopers van alledaagse 'slimme' apparaten.

DeepSeek

Naast smartphones en drones worden chips ook gebruikt voor datacentra en slimme AI-modellen. Dat is waar de interesse van veel landen vooral ligt. "2 jaar geleden werd ChatGPT gelanceerd en deze week zagen we de Chinese variant DeepSeek daarop volgen."

Tot nu toe werd gedacht dat voor dit soort modellen de slimste chips gebruikt moesten worden, maar volgens China is dat bij DeepSeek niet het geval.

Gevolgen voor ASML

Die ontwikkeling is spannend voor de chipindustrie, legt de onderzoeker uit. "DeepSeek laat zien dat het met minder slimme chips ook mogelijk is." Dat kan bijvoorbeeld grote gevolgen hebben voor de Nederlandse chipmachinebouwer ASML, dat zich al jaren bezighoudt met de ontwikkeling van snellere en efficiëntere chipmachines.

Na de lancering van DeepSeek kregen de aandelen van ASML en andere chipbedrijven daarom een flinke klap op de beurs. Toch is nog niet helemaal zeker of het Chinese DeepSeek ook de precieze waarheid vertelt over de chips in hun AI-chatbot.

Bekijk ook

Grote spelers van de chipindustrie

Verschillende landen hebben verschillende expertises op het gebied van chips. "In Nederland is ASML dus een topspeler in het maken van machines die geavanceerde chips produceren. Maar om een chip te maken heb je vervolgens software nodig die daarop komt. Hier zijn Amerikanen weer vreselijk goed in."

Dan zijn er ook nog bedrijven nodig die de software daadwerkelijk op de chip zetten. "Veel van dit soort bedrijven zitten in Oost-Azië zoals Taiwan, en Zuid-Korea.

'Niet altijd slimme chips nodig'

ASML is het enige bedrijf ter wereld dat chipmachines maakt voor de allerslimste chips, gaat Okano-Heijmans verder. "Maar niet iedere fabrikant heeft de slimste chips nodig, want een stofzuiger kan prima een eenvoudige chip bevatten."

Nu de doorbraak van het Chinese DeepSeek laat zien dat mogelijk ook een eenvoudigere chip ingewikkeld werk kan verrichten, zet dat de techindustrie aan het denken. "We hebben geprobeerd de technologische ontwikkeling in China af te remmen, bijvoorbeeld door een exportverbod op de meest geavanceerde technologie. Het lijkt er nu op dat dit onvoldoende effect heeft."

info

EenVandaag Vraagt

In dit artikel zijn antwoorden verwerkt op vragen die zijn ingestuurd via EenVandaag Vraagt. Met EenVandaag Vraagt heb je invloed op wat we maken. Wil je meedoen? Download dan de Peiling-app van EenVandaag, ga dan naar 'Instellingen' en zet je notificaties voor EenVandaag Vraagt aan. Je vindt de vragen en antwoorden terug bij 'Doe mee'. De Peiling-app van EenVandaag is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.

Afschrikwekkend effect

India is een van de landen die hard bezig is om zelf een eigen industrie op te bouwen. "Want iedereen realiseert zich dat wanneer je een fabriek op eigen grond hebt staan, het makkelijker wordt om chips te blijven maken", vertelt Okano-Heijmans. "Maar daar heb je wel toegang tot bepaalde grondstoffen voor nodig, zoals germanium en gallium. Die heeft India niet veel op eigen bodem."

Het hebben van een chipindustrie kan daarnaast ook een afschrikwekkend effect hebben omdat de hele wereld chips nodig heeft, zegt de onderzoeker. "Dit is het geval voor Taiwan. Het land heeft een enorme chipindustrie en deze is belangrijk voor China en de rest van de wereld." China, dat Taiwan beschouwt als opstandige provincie, zal het land daarom mogelijk minder snel aanvallen.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant