Het pasgeboren dochtertje van Evi van den Oever werd afgelopen winter ziek door het RS-virus en moest met spoed worden opgenomen. "Wies was nog maar twee weken oud toen ze via haar oudere broer verkouden werd." Toch kan dit najaar nog niet worden geprikt.

Door het RS-virus belanden jaarlijks duizenden jonge kinderen met luchtwegklachten in het ziekenhuis. Begin dit jaar adviseerde de Gezondheidsraad om het nieuwe beschermmiddel tegen het RS-virus aan het Rijksvaccinatieprogramma toe te voegen. In België en andere Europese landen wordt dit najaar begonnen met inenten. Toch kan dit najaar in Nederland nog niet geprikt worden.

Beademing

Toen het dochtertje van Evi eind vorig jaar ziek werd, begonnen de klachten verergeren. "Op een gegeven moment huilde ze niet meer, dronk niet meer en begon ze er grauw uit te zien." Als ze naar de spoedeisende hulp gaan, moet Wies direct aan de beademing.

Bijna een week ligt ze op de IC en mogen Evi en haar man haar niet vasthouden omdat ze zo zwak is. Na een aantal weken gaat het gelukkig weer een stuk beter met Wies. "Maar ze is door het oog van de naald gegaan."

Duizenden gevallen

Jaarlijks worden zo'n 3.500 kinderen opgenomen in het ziekenhuis door het RS-virus, vertelt Patricia Bruijning. Ze werkt als kinderarts en epidemioloog in het UMC Utrecht.

In de meeste gevallen verloopt dit niet zo ernstig als bij Wies. "Toch zijn er een paar honderd kinderen die extreem ziek worden."

Druk op de zorg

Het RS-virus is een seizoensziekte, die vooral piekt van oktober tot maart. "Die kinderen worden dus vaak op hetzelfde moment ziek en dat geeft een enorme druk op de zorg," vertelt Bruijning. De reguliere zorg komt daarmee ook onder druk te staan. "Operaties worden uitgesteld of gecanceld."

De ontwikkeling van een beschermmiddel biedt een oplossing. Het wordt vaak een RS-vaccin genoemd, maar Bruijning legt uit dat het eigenlijk gaat om antistoffen. "Bij een vaccin spuit je iets in dat antistoffen opwekt. Bij dit medicijn worden direct antistoffen ingespoten."

Tussenkop

Een prik met die antistoffen, Beyfortus, kan kinderen 6 maanden beschermen tegen het virus. Verschillende Europese landen, waaronder Frankrijk, Luxemburg en Spanje beschikken al over het middel en enten jonge kinderen er ook al mee in.

Dit najaar kunnen ook in Italië, Zweden, Portugal en België kinderen een prik krijgen.

Prik op z'n vroegst in 2025

In februari dit jaar adviseerde de Gezondheidsraad om het middel zo snel mogelijk in het Rijksvaccinatieprogramma op te nemen. Het ministerie van Volksgezondheid heeft hier geld voor vrijgemaakt en liet deze week weten ernaar te streven het programma in 2025 uit te rollen.

Volgens een woordvoerder van het ministerie van VWS is het nu nog niet beschikbaar, omdat die uitrol tijd nodig heeft. Dat komt omdat het een prik is die al in de eerste twee weken na de geboorte moet worden gegeven. "Dat is eerder dan andere vaccinaties die baby's krijgen. En dus moeten we met het RIVM kijken op welk moment en wie die prik het beste kan geven."

Draagvlak ouders

Daarnaast speelt ook de bereidheid onder ouders een rol. Omdat sommige ouders terughoudend zijn in het vaccineren van hun kinderen, wil het RIVM ervoor zorgen dat er ook draagvlak komt bij ouders om de antistoffen te geven.

Het is vooraf moeilijk te voorspellen, zegt Patricia Bruijning. Maar ze verwijst wel naar de ervaringen in Spanje en Frankrijk. "Die hebben het afgelopen winter gebruikt en daar zag je een grote bereidheid bij ouders." Daar zijn ook de ziekenhuisopnamen lager dan de jaren ervoor.

Impact op gezin

De dochter van Evi is nu gezond verklaard, maar de gebeurtenis heeft een enorme impact gehad op het hele gezin.

En ook nu blijven er zorgen. "Ook al is ze volgens de artsen gezond, we weten niet of het nog gevolgen zal hebben op de lange termijn."

'Trauma besparen'

Was de mogelijkheid er geweest dan had Evi haar dochter graag het beschermmiddel gegeven. Dat het nu nog niet beschikbaar is in Nederland, vindt ze dan ook jammer voor de ouders die er nu nog een seizoen mee te maken krijgen. "Het zou ons een groot trauma hebben bespaard."

Binnenkort zal er een brief naar de Tweede Kamer gaan waarin het ministerie van VWS de aanpak en het tijdspad voor dit vaccinatieprogramma toelicht. De Gezondheidsraad adviseert volgend jaar of ook ouderen in aanmerking komen voor een prik tegen het RS-virus.

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".