"Was het corona of een 'gewone' verkoudheid of griep?" Het is een vraag die veel mensen bezighoudt. Je laten testen is nog niet voor iedereen mogelijk, maar Dorien van Doorn wil daar met een mobiele test op antistoffen snel verandering in brengen.

Tot voor kort had ingenieur Dorien van Doorn het druk met opdrachten bij verschillende hightech-bedrijven, maar door de coronacrisis viel bijna al haar werk weg. De tijd die ze daardoor overhield, gebruikte ze om de Stichting IMtest op te zetten. Een bijdrage leveren om mensen weer vertrouwen en hoop te geven om deze zware tijd te doorstaan, is wat ze wil. Met haar stichting ging ze op zoek naar een test waarbij met één vingerprik duidelijk wordt of je antistoffen tegen het coronavirus in je bloed hebt. Met andere woorden: of je corona hebt gehad. Ze lijkt nu in haar opzet geslaagd: de mobiele test gaat na Pasen het land in.

Lees ook

'Wat kan ik bijdragen?'

De directe aanleiding voor het project was haar eigen ervaring met de ziekte van Lyme. "Net als corona een infectieziekte. Het kostte me een jaar om daar overheen te komen."

Toen ze het virus zag aankomen vroeg ze zich af wat ze zelf kon bijdragen. "Ik zocht contact met het laboratorium Innatoss, dat veel onderzoek doet op het gebied van infectieziektes. Datzelfde lab testte mij destijds ook op de ziekte van Lyme. En ze hebben jaren ervaring met Q-koorts."

Mobiele labs

Met de test die Innatoss ontwikkelde, kun je worden getest als je twee weken klachtenvrij bent. De antistoffen zijn pas zichtbaar in het bloed vier weken na infectie. Voor die tijd is de test onbetrouwbaar. Na een online incheck kun je je vervolgens melden bij een van de mobiele labs van Innatos - het MoLab. "De campers staan na Pasen op centraal gelegen locaties in het land."

De opzet is een soort drive thru. "De prikkers staan achter een scherm", vertelt Dorien. "Door een smalle opening bied je je hand aan voor de vingerprik. Als blijkt dat je antistoffen hebt, dan volgt nog een tweede test. De dag na de prik krijg je de uitslag, via een beveiligde mail, persoonlijk aan jou gericht. In alle processen wordt papier vermeden, vanwege besmettingsgevaar. De positief geteste mensen volgt Innatoss een jaar om te weten te komen of ze niet nog eens corona hebben gekregen."

Corona test 7
Bron: EenVandaag
In een Drive Thru wordt bloed afgenomen

Betrouwbaarheid

Onder critici heerst nog wel de nodige scepsis over de betrouwbaarheid van dit soort testen. "Innatoss werkt samen met een Franse leverancier", legt Dorien desgevraagd uit. "Deze claimt zelf een specificiteit van 99,3 procent." Dat betekent dat de uitkomst van ruim 99 van de 100 tests juist is.

Volgens Dorien heeft Innatoss getest of dit percentage klopt. "Daarvoor nam het laboratorium 100 oude bloedmonsters uit 2019. Toen bestond dit coronavirus nog niet. De Franse test gaf inderdaad voor alle 100 monsters aan dat het bloed geen antistoffen tegen corona bevatte." Ten overvloede doet Innatoss in het geval van een positieve vingerpriktest nog een tweede uitgebreidere laboratoriumtest. "Zo wordt de betrouwbaarheid van de uitslag nog hoger."

Waarom het coronavirus écht geen normaal griepje is

"Het is toch gewoon een griepje?" Hoe langer het coronavirus onder ons is, hoe minder die vraag gesteld wordt. Want nu is wel duidelijk: het virus is geen normale griep. Verslaggever Tom van 't Einde zet op een rij hoeveel erger het coronavirus is.

Ziekenhuis test op het virus zélf

De test van Innatoss is anders dan die in het ziekenhuis, legt Dorien uit. "In ziekenhuizen wordt op het virus zelf getest. Er wordt gemeten of iemand het virus heeft, want daar ligt voor hen de grootste uitdaging: de pandemie onder controle krijgen en het aantal besmettingen beperken."

"Innatoss test op antistoffen, niet op het virus zelf. Dat is iets heel anders. Bloedbank Sanquin en het Erasmus MC zijn ook met antistoffentesten bezig. Maar zij willen daarmee onderzoeken hoe het met de immuniteit van mensen in Nederland staat. Dat doen ze bij bloeddonoren. Die krijgen geen persoonlijke testuitslag, zoals de mensen die wij testen. Het gaat bij hen om de groepsimmuniteit."

Immuun

Immunoloog en microbioloog Huub Savelkoul van de Wageningen Universiteit (WUR) is enthousiast over de test. Hij bestempelt de test als zeer deugdelijk. "Dat komt omdat mensen die na de vingerprik positief getest zijn, daarna nog een keer getest worden in het laboratorium. Dat verhoogt de betrouwbaarheid. Dat vind ik een intelligent testontwerp."

Savelkoul ziet ook maatschappelijke voordelen als de test wordt uitgerold voor mensen met een vitaal beroep. "We weten dat er handen tekort zijn in de zorg. Als deze mensen bijvoorbeeld getest worden en het blijkt dat ze al antistoffen in hun lichaam hebben, dan zijn ze immuun. Ze kunnen het virus dan hoogstwaarschijnlijk niet meer overbrengen. Je kunt dan tegen die mensen zeggen: 'U kunt in principe terug uw beroep in'."

Antistoffen uit bloed van mensen die ziek zijn geweest

Mensen die positief getest worden, kunnen vervolgens ook hun bloed doneren, waar de antistoffen inzitten. Die antistoffen kunnen weer gebruikt worden voor coronapatiënten.

"Als je geïnfecteerd bent met Covid-19, maak je twee fases door", legt Savelkoul uit. "De eerste duurt ongeveer een week. Daarna worden mensen of beter, of de symptomen worden erger, waardoor ze zelfs op de ic terecht kunnen komen. Bij de mensen die in de eerste fase zitten, zou je antistoffen kunnen toedienen uit het bloed van mensen die al ziek zijn geweest. Dan voorkom je dat ze in die tweede fase terechtkomen."

Inschrijven na Pasen

Mensen kunnen zich aanmelden op de site van Innatoss. "De inschrijving opent de dag na Pasen. De MoLabs komen dan op verschillende locaties in het zuiden van Nederland te staan", vertelt Dorien.

Het noorden van het land komt later aan de beurt, want daar is het virus pas later uitgebroken. "Op dit moment heeft het nog geen zin om in Friesland te gaan staan met de MoLabs, want de test kan pas worden uitgevoerd 14 dagen na de dag dat je voor het laatst klachten had."

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.