radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
  1. Homepage
  2. Gemeenten willen structurele financiering voor opvang Oekraïners nu vluchtelingenstroom aanhoudt

Gemeenten willen structurele financiering voor opvang Oekraïners nu vluchtelingenstroom aanhoudt

  1. 09-09-2024 18:46
  2. Binnenland
  3. Auteur: Loes Bomers
Gemeenten willen structurele financiering voor opvang Oekraïners nu vluchtelingenstroom aanhoudt
Oekraïense vluchtelingen arriveren bij een opvanglocatie in Waddinxveen
Bron: ANP

Door de aanhoudende Russische aanvallen wordt er een toename van het aantal Oekraïense vluchtelingen naar ons land verwacht. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten vraagt om structurele financiering voor de opvang van deze groep.

"We hebben de afgelopen twee, tweeënhalf jaar, heel hard gewerkt om de aantallen die we nu hebben goed op te vangen", zegt Mark Boumans, burgemeester van Doetinchem die namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) voorzitter is van de Tijdelijke Commissie Asiel en Migratie (TCAM). Dat lukte lange tijd aardig.

'Niet afwentelen op eigen inwoners'

"Maar wat we wel zien met de verwachte stroom die er nog komt, is dat het moeilijker wordt," concludeert Boumans namens de VNG. Volgens de bestuurder heeft dat vooral te maken met de financiering vanuit de Rijksoverheid. Die is te kort. Het is moeilijk om woonruimte te realiseren en daar goede afspraken over te maken. "Dat vergt financiering en dat ontbreekt."

Doetinchem moet rekening houden met een groei van 'misschien wel 20 à 30 procent', stelt Boumans. "Dat kun je alleen maar doen als je zeker weet dat de financiering ook blijvend is", gaat hij verder. "Want je kunt de kosten hiervan niet afwentelen op je eigen inwoners."

Bekijk ook

Druk groter en groter

Gemeenten staan voor een grote opgave. Boumans zegt dat het ook in samenhang is met de reguliere opvang van asielzoekers. "Met de statushouders die we moeten huisvesten, de gewone doelgroepen die allemaal een woning zoeken. De druk wordt groter en groter", zegt Boumans.

"Dat vergt beleid, geen jojobeleid, wat we de afgelopen jaren hebben gezien", stelt hij. Er zijn landen waar ze een tijdelijke stop op de opvang van Oekraïners hebben. Dat is wat hem betreft nog niet aan de orde. "Uiteindelijk is overal ergens een grens, maar die is wat mij betreft nog niet in zicht, tenzij Den Haag niet thuis geeft."

Taakstelling al twee keer verhoogd

Ook de gemeente Zevenaar ervaart druk op de opvanglocaties. Naast de reguliere opvang van asielzoekers, zijn er statushouders die recht hebben op opvang en woningzoekenden. Voor Oekraïners heeft de gemeente op 7 plekken locaties gerealiseerd.

Dat er meer mensen komen, ondervinden ze 'aan den lijve', zegt wethouder Aad van Orden. Het afgelopen half jaar heeft de gemeente al twee keer extra locaties beschikbaar moeten maken. "Omdat onze taakstelling verhoogd is." Op het moment wordt een stadsvilla verbouwd met plek voor de opvang van 40 personen en op een andere locatie komen nieuwe, verbeterde chalets.

Bekijk ook

info

Ministerie heeft geen zicht op nieuwe locaties

Het ministerie van Asiel en Migratie laat in een reactie weten: "Momenteel zijn er ruim 91.000 plekken en deze zijn allemaal bezet. De grote opvanglocatie in Utrecht is recent gesloten. We zien dat dit niet leidt tot extra toeloop bij gemeenten en/of het op grote schaal rondzwerven van mensen op straat." Vooralsnog is er geen zicht op nieuwe locaties.

'Mensen moeten begeleid worden'

Maar wat de gemeente kan doen, daar zit wel een plafond aan, zegt wethouder Van Orden die belast is met dit dossier. "Niet ineens zozeer vanwege de fysieke ruimte voor de mensen, want we slagen er op dit moment nog steeds in om nieuwe locaties operationeel te maken." Het gaat om wat mensen nodig hebben.

"Er zit natuurlijk ook een heel verhaal achter voor wat betreft de opvang van die mensen", legt hij uit. "Kinderen moeten naar school, gezondheidszorg is een onderdeel. De mensen moeten begeleid worden, komen hier land wat ze niet kennen."

'Model niet houdbaar'

Ook hij kent de verhalen uit het buitenland over een stop. "Ik ben er ook van overtuigd dat als die stroom nog verder toe gaat nemen, dat het model zoals we dat op dit moment hanteren, niet houdbaar is", zegt Van Orden. De oplossing hiervoor ligt niet bij gemeenten, maar op nationaal of Europees niveau. "Oekraïne is maar een deel van de opdracht."

"We hebben ook nog met andere groepen te maken waar we ook oplossingen voor moeten vinden", benadrukt de wethouder uit Zevenaar. "Alles bij elkaar zitten we wel zo onderhand aan de grens van wat nog haalbaar en maakbaar is voor gemeentes."

Doordat Rusland aanvallen blijft uitvoeren worden er meer Oekraïense vluchtelingen naar ons land verwacht.
Doordat Rusland aanvallen blijft uitvoeren worden er meer Oekraïense vluchtelingen naar ons land verwacht.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Tienduizenden door Rusland ontvoerde Oekraïense kinderen inzet van vredesbesprekingen: 'Bang dat ik mijn familie nooit meer zou zien'

  1. 10-04-2025 07:00
  2. Buitenland
  3. Auteur: Josefin Hoenders, Guido Vermeulen
Tienduizenden door Rusland ontvoerde Oekraïense kinderen inzet van vredesbesprekingen: 'Bang dat ik mijn familie nooit meer zou zien'
De 14-jarige Veronika werd ontvoerd door de Russen en bevrijd
Bron: After The Rain: Putin's Stolen Children Come Home

Bijna 20.000 Oekraïense kinderen zijn sinds de invasie door de Russen ontvoerd. President Zelensky wil geen vredesakkoord voordat alle gedeporteerde burgers teruggekeerd zijn, terwijl Rusland ontkent. "Ze beroven ons van onze toekomst."

Twee van deze kinderen zijn Veronika en Sasha. Hun verhaal wordt verteld in de documentaire 'After The Rain: Putin's Stolen Children Come Home' van documentaireregisseur Sarah McCarthy. "Sasha werd als kleuter bij een Russische controlepost van haar vader gescheiden", vertelt McCarthy.

Ontvoerd op zomerkamp

"Haar vader kwam in een detentiekamp terecht en Sasha belandde met haar broertjes en zusjes in een tehuis in Moskou. Na zijn vrijlating moest haar vader zelf uitzoeken waar zijn kinderen waren. Ook Veronika, de dochter van een Oekraïense soldaat, werd gedeporteerd."

''Ze namen ons mee naar een soort kamp in Rusland. De politie pakte onze telefoons af. Ik huilde constant, omdat ik bang was dat ik mijn familie nooit meer zou zien'', vertelt Veronika in de film. McCarthy, die zelf een Oekraïense moeder heeft, reist met haar documentaire nu de wereld rond om zoveel mogelijk mensen te laten zien wat er gebeurt. "Dit is de keiharde realiteit voor duizenden Oekraïense gezinnen."

Bekijk ook

Nieuwe identiteit

Inmiddels zijn er 1.247 kinderen teruggehaald, vertelt Darya Gerasymchuk. Zij is kinderrechtencommissaris en adviseur van president Zelensky. "Maar van heel veel kinderen weten we nog niet waar ze zijn. Ze zijn ondergebracht bij Russische pleeggezinnen en hebben een nieuwe naam en identiteit gekregen.''

Het is heel moeilijk om te achterhalen waar de kinderen zich bevinden. ''Vaak begint het met een tip van een ouder, of beelden op Russische televisie waarin kinderen te zien zijn bij adopties of heropvoedingsprogramma's'', zegt Gerasymchuk. ''Ook Amerikaanse satellietbeelden hielpen bij het opsporen van kinderen. Maar de financiering van dat programma is inmiddels stopgezet door de Trump-regering."

Rusland ontkent

Zodra duidelijk is waar een kind zich bevindt, wordt er door de organisatie Save Ukraine contact opgenomen met de familie. Deze organisatie is opgericht door Mykola Kuleba, voormalig kinderombudsman van Oekraïne, en werkt om de kinderen terug te halen.

Meestal gaat er dan een moeder of oma met een medewerker op pad naar Rusland of bezet gebied, via routes zoals Polen, Belarus en Turkije. Met juridische stappen, onderhandelingen of persoonlijke contacten wordt dan geprobeerd om het kind vrij te krijgen.

Bekijk ook

'Genocide op ons volk'

En dat is niet eenvoudig, vervolgt Gerasymchuck. "Want Rusland erkent zelden dat er sprake is van ontvoering en werkt vrijwel nooit actief mee aan terugkeer. Het belangrijkste doel van de ontvoering van Oekraïense kinderen door de Russen is de genocide op het Oekraïense volk. Door het Oekraïense volk kinderen te ontnemen, proberen de Russen ons van onze toekomst te beroven."

Voor Sasha en Veronika liep het goed af. Sasha woont nu in Letland, en Veronika is terug in Kyiv. Ze hebben inmiddels beiden getuigd bij het Internationaal Strafhof. Maar veel kinderen komen getraumatiseerd terug en zijn geïndoctrineerd door Russische propaganda. Duizenden kinderen zijn nog altijd vermist.

Voorwaarde voor vrede

De vredesonderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne verlopen moeizaam. Voor Oekraïne is de terugkeer van alle gedeporteerde burgers, met als prioriteit de ontvoerde kinderen, een belangrijke voorwaarde voor een akkoord. President Zelensky is stellig: alle kinderen moeten terug zijn voordat er serieus over vrede kan worden gepraat.

Het onderwerp stond bovenaan de Oekraïense agenda tijdens de besprekingen in Saoedi-Arabië eind vorige maand. Volgens de Amerikanen gold de terugkeer van de kinderen als een eerste stap om vertrouwen op te bouwen tussen de partijen, maar ook dat lijkt nog ver weg.

Bekijk ook

Meer steun nodig

Darya Gerasymchuk hoopt dat de aanklacht van het Internationaal Strafhof in het vredesproces een verschil kan maken. "De arrestatiebevelen tegen president Poetin en zijn commissaris voor de kinderrechten Maria Lvova-Belova waren historisch", zegt ze.

"Ze erkenden niet alleen het oorlogsmisdrijf van kinderontvoering, maar ook het bredere patroon van genocide: het systematisch overbrengen van Oekraïense kinderen naar Russische gezinnen.''

Juridische druk

''Hopelijk zet dit juridische druk op Rusland en helpt het ons om meer kinderen terug te krijgen. De wereld ziet nu zwart-op-wit wat wij al lang weten: wat Rusland 'redding' noemt, is in werkelijkheid gedwongen deportatie'', zegt Gerasymchuk.

Ze is ook blij met de internationale coalitie Bring Kids Back UA, een gezamenlijk initiatief van Oekraïne en Canada, waar inmiddels 41 landen aan deelnemen. "Maar we hebben meer steun nodig. Alleen met internationale druk en sancties krijgen we beweging. De terugkeer van deze kinderen is voor ons essentieel", benadrukt ze. "Zolang zij niet thuis zijn, is vrede onmogelijk."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant