De gemeente Haarlem is niet van plan het Frans Hals Museum geld te geven voor een ingrijpende renovatie. Volgens directeur Ann Demeester ligt verloedering ligt op de loer. "Een gemiste kans voor de stad", vindt ze. Het verbouwde en gemoderniseerde museum zal veel meer bezoekers trekken, wat de stad veel extra geld oplevert. 

"Je moet niet wachten tot het dak instort en het binnen regent. We hebben hier heel veel problemen met klimaatbeheersing, en het gebouw is onstabiel.” Ann Demeester noemt het gebouw eigenlijk te gevaarlijk voor oude kunst. “Sinds het begin van de crisis heeft de eigenaar van het museum, de gemeente, zich meer en meer teruggetrokken uit het culturele landschap. Met als gevolg dat er roofbouw is gepleegd. “

Demeester is van mening dat het museum zorgt voor hoogwaardig toerisme. “Als je geen bierfietstoerisme en lallende Britten wilt, moet je inzetten op hoogwaardig toerisme via de culturele instellingen. We hebben die 4,5 miljoen van de gemeente nodig om meer Nederlandse en buitenlandse toeristen te trekken.”

Geen geld

Ondanks alle argumenten en een petitie van Demeester heeft het nieuwe college van B&W heeft besloten de benodigde 4,5 miljoen niet te geven. Wethouder Marie-Thérèse Meijs (Cultuur, GroenLinks) vindt het Frans Hals Museum wel degelijk van belang voor de stad, maar wijst dat er jaarlijks al drie miljoen subsidie naar toe gaat. Maar de extra 4,5 miljoen voor renovatie is er niet.

“We begrijpen de teleurstelling. Maar helaas is er voor extra investeringen geen ruimte. Deze keuze is tijdens de onderhandelingen voor dit college gemaakt. We zetten nu vooral in op woningbouw en een meer groene en sociale stad,” aldus de wethouder.

Sponsoren haken ook af

Ook extern is het voor het museum lastig om extra geld bij elkaar te krijgen. Het museum ontvangt sinds 2008 jaarlijks een bijdrage van 200.000 euro van de BankGiro Loterij. Dit jaar ontving het museum een extra bijdrage van 496.000 euro voor de renovatie. 

Nu de gemeente niet meebetaalt, zal dit bedrag teruggegeven moeten worden.

Communicatieadviseur Chantal Oudenaarden-Pesch legt uit: “De BankGiro Loterij hoopt dat het Frans Hals Museum haar plannen geheel of deels kan uitvoeren. Wanneer de plannen geen doorgang kunnen vinden, wat de BankGiro Loterij zou betreuren, dan kan de Loterij het reeds uitbetaalde extra bedrag van 496.000 euro geheel of gedeeltelijk terugvorderen.”

‘Andere gemeenten investeren wel in cultuur’

Ook buiten het museum heerst ongeloof over de beslissing van de gemeente Haarlem. Museumdirecteur Sjarel Ex van het Rotterdamse Boijmans van Beuningen betreurt de huidige situatie waarin het Frans Hals zich nu bevindt. “Het Frans Hals Museum is het oudste museum van Nederland met een internationale topcollectie. De gemeente moet zich achter de oren krabben dat zij deze niet wil onderhouden en aan haar lot overlaat. Haarlem heeft met haar groeiende bevolking en uitstroom van toeristen uit Amsterdam recht op een goed verzorgd museum.”

Sjarel Ex heeft een geheel andere ervaring met de gemeente Rotterdam, eigenaar van het museum Boijmans van Beuningen. Dit museum is er nog veel slechter aan toe dan het Frans Hals Museum. Regelmatig is er wateroverlast, verouderde elektra betekent brandgevaar en het gebouw zit vol asbest. Daarom moet het sluiten.

De gemeente Rotterdam ziet wel de noodzaak van renovatie en is heel bereidwillig om het museum te helpen. De gemeente verwacht in 2019 te beginnen met een grootschalige verbouwing. Vooralsnog gaat Rotterdam uit van een sluiting van het museumgebouw van zeker drie tot vier jaar.

Kostenplaatje verbouwingen in andere musea

Voor de verbouwing van het Frans Hals museum is 4,5 miljoen euro nodig van de gemeente. Dat is veel geld maar als je kijkt naar vergelijkbare musea lijkt het mee te vallen. De gemeente Leiden betaalde in eerste instantie 16,6 miljoen euro voor de verbouwing van museum Lakenhal. In september 2017 is nog een aanvullend krediet van 3,2 miljoen toegekend. Bij elkaar opgeteld is dat dus een bijdrage van 19,8 miljoen. De gemeente Arnhem trekt zelfs 22,5 miljoen euro uit voor de verbouwing van Museum Arnhem. En dat terwijl die twee musea samen nog niet eens het aantal bezoekers halen van het Frans Hals Museum.
 

De Amerikaanse president Donald Trump komt waarschijnlijk binnenkort met importtarieven op producten uit de EU. Moet Europa dan hard terugslaan? ING-econoom Bert Colijn denkt van niet: "Het beste is om vooral niet impulsief en emotioneel te reageren."

Buurlanden Canada en Mexico, maar ook China kregen al te maken met Amerikaanse importtarieven. De landen waren er snel bij om op hun beurt heffingen in te voeren op Amerikaanse producten. Ook Europese landen kunnen, als het aan Trump ligt, binnenkort importtarieven verwachten. Maar hebben wij iets waarmee we de Verenigde Staten onder druk kunnen zetten?

Kaarten tegen de borst

"De Europese Commissie houdt de kaarten nog tegen de borst als het gaat om mogelijke tegenmaatregelen", ziet Colijn. "Tijdens de eerste termijn van Trump koos de EU voor symbolische tegenmaatregelen, zoals heffingen op Harley-Davidson motoren, Amerikaanse whiskey en spijkerbroeken. Of ze dat pakket nu uitbreiden, is nog onzeker."

Het probleem is volgens hem dat dit soort tegenmaatregelen ook bij ons als Europeanen veel pijn doen. Hogere importtarieven betekenen namelijk hogere prijzen voor consumenten. Dat is nadelig voor de Europese economie, net zoals economen zeggen dat de heffingen die Trump heeft ingevoerd schadelijk zijn voor de Amerikaanse economie.

Hoe moet de EU straks reageren op Amerikaanse importtarieven? 'Vooral niet laten meeslepen in emoties van Trump'

'Ruimte om te onderhandelen'

"Economisch gezien zou je zeggen dat het verstandig is om geen heffingen op te leggen. Dat geeft de minste verstoring", legt Colijn uit. "Maar politiek gezien is onderhandelingsruimte belangrijk. De vraag is hoeveel pijn je op korte termijn accepteert om op lange termijn een gunstige deal te krijgen, namelijk dat de tarieven weer verdwijnen."

Het beste scenario is dat de situatie niet escaleert, maar juist de-escaleert, gaat hij verder. "Voor de economie is het beter als de markt zo min mogelijk verstoord wordt. Hoe vrijer onze bedrijven naar de VS kunnen exporteren, hoe beter. En hoe minder heffingen wij op Amerikaanse producten leggen, hoe voordeliger dat is voor onze eigen consumenten."

Zaken doen met Trump

Hoewel Trump niet al te diplomatiek overkomt, blijft het volgens Colijn nog wel mogelijk om met de Amerikaanse president te praten en op die manier tot een afspraak te komen die voor iedereen voordelig is. "Hij kent wel het concept van deals sluiten, heeft er boeken over geschreven. Er zal dus altijd een manier moeten zijn om te onderhandelen, zonder de situatie onnodig te laten escaleren."

In de tussentijd moet Europa zich vooral niet laten meeslepen in de emoties van Trump en zelf inzetten op die de-escalatie, vindt de econoom. "Daarom is het cruciaal om binnen de wet te blijven opereren. De Wereldhandelsorganisatie biedt mogelijkheden om te reageren en de EU heeft een lijst met potentiële tegenmaatregelen klaar. Maar wat daar precies op staat, dat weten we nog niet."

Extra belasting op Tesla?

Door de vijandelijke taal vanuit het Witte Huis zijn er vanuit de samenleving geluiden te horen om de Amerikanen 'hard' te straffen. Ook in de webchat van EenVandaag worden regelmatig suggesties gedaan voor tegenmaatregelen. Bijvoorbeeld het zwaar belasten van Tesla-auto's, omdat daarmee Trumps rechterhand Elon Musk direct getroffen wordt.

Maar Colijn denkt dat dat geen verstandige actie zou zijn. "Vergelijk het met de discussies rond TikTok: als een bedrijf niet voldoet aan de Europese wet- en regelgeving, dan kun je ingrijpen. Maar het moet dan niet puur politiek gemotiveerd zijn."

Paus Franciscus ligt sinds 3 weken in het ziekenhuis vanwege een dubbele longontsteking. Overal in de wereld komen gelovigen bijeen om voor hun leider te bidden en gister kregen ze eindelijk goed nieuws van de paus zelf: het gaat iets beter met hem.