radio LIVE
meer NPO start

Flinke stijging streptokokken nog geen reden tot paniek volgens expert: 'Wel belangrijk om te weten dat het speelt'

Flinke stijging streptokokken nog geen reden tot paniek volgens expert: 'Wel belangrijk om te weten dat het speelt'
Keeluitstrijkje
Bron: ANP

Bloedvergiftiging, ontstekingen in je longen, huid, botten of gewrichten: allemaal symptomen van 'groep-A-streptokok' die in opmars lijkt te zijn. Maar er is geen reden tot grote paniek, zegt arts-micobioloog Bart Vlaminckx.

Sinds half januari 2023 zijn artsen en laboratoria verplicht om mensen te melden die ernstig ziek zijn én bij wie de groep-A-streptokok-bacterie wordt aangetoond in hersenvocht, bloed, longvliezen en botten. De cijfers tot en met maart zijn nu bekend: er waren 380 gevallen, waarvan 17 kinderen.

Ongemerkt meedragen

Allemaal hadden ze een groep-A-streptokok-bacterie. "Bij het overgrote deel van de gevallen kan het zonder dat het ook maar een klacht geeft worden meegedragen door mensen", zegt arts-microbioloog Bart Vlaminckx. "Dus op enig moment heeft ongeveer 10 procent van de mensen die en merkt er helemaal niks van. In een enkel geval wordt het echt een infectie en wordt men er ziek van."

"In het overgrote deel van de gevallen hebben mensen een niet-invasieve infectie zoals krentenbaard of een keelontsteking. In een enkel geval wordt het een invasieve infectie", zegt hij. "Dan hebben mensen last van kraamvrouwenkoorts, bloedvergiftiging, hersenvliesontsteking of het afsterven van weefsel. Dat kan amputaties tot gevolg hebben."

Bekijk ook

Druppeltjes vocht

Hoe je het kan oplopen, is vrij simpel. "Veel mensen dragen de bacterie bij zich in de neus- of keelholte of op de huid, zonder daar ziek van te worden. Groep A-streptokokken kunnen overgedragen worden door middel van druppeltjes vocht die vrijkomen tijdens hoesten, niezen en praten", vertelt de arts-microbioloog.

"Mensen kunnen deze druppeltjes inademen en besmet raken. Iemand met de bacterie kan anderen ook besmetten via de handen."

Meeliften

In 2020 en 2021 was het aantal invasieve infecties vrij laag, maar sinds het voorjaar van 2022 neemt het aantal toe. "Er is nu één type dat heel sterk verrijkt is en ook nog eens het meest ziekmakend", vertelt Vlaminckx. "Hij is nog ziekmakender geworden en maakt eiwitten aan die het lichaam ontregelen."

Daarnaast heeft de coronapandemie er iets mee te maken volgens Vlaminckx. "Er was toen een verminderde circulatie van virussen en bacteriën. De kans op een ernstige infectie is dan veel groter. Na corona zijn waterpokken, een ander virus dat de huid kapot maakt, ook toegenomen en de streptokok heeft daarop meegelift."

Bekijk ook

Naar verwachting dalen

"We schrokken van die ongekend hoge aantallen begin dit jaar", zegt Vlaminckx. "Een aanzienlijk deel overleeft het namelijk niet of houdt complicaties. Maar het is geruststellend dat het cijfer niet doorstijgt. In april nam het af en ook in mei zal het naar verwachting blijven dalen."

"Het klassieke beloop door de jaren heen is als een soort 'zaagtand'. Het begint altijd in december- en januari, en dan daalt het in april, mei en juni."

Nog geen vaccin

Helaas is er nog weinig tegen de infectie te doen. "De hoeveelheid hersenvliesontstekingen zijn de afgelopen jaren geweldig gedaald", zegt Vlaminckx. "Maar we zien nu dat streptokokken toeneemt. Voor meningokokken en pneumokokken is er een vaccinatie opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma, maar voor streptokokken is nog geen goedgekeurd vaccin."

En dus is het vooral belangrijk dat mensen weten dat dit speelt, zegt de arts-microbioloog. "Veel artsen kennen dit ziektebeeld, maar er moeten nog meer bellen afgaan als mensen 'onbegrepen' ziek zijn. Op tijd goede zorg is superbelangrijk, want in principe is het goed te behandelen met penicilline. Je moet er alleen op tijd bij zijn", legt hij uit. "En daarnaast: de absolute aantallen zijn zeker toegenomen, maar het blijft relatief zeldzaam."

Luisteren

Arts-microbioloog Bart Vlaminckx legt uit hoe het nou precies zit met streptokokken

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Israël juist nu meer militairen naar de Westelijke Jordaanoever stuurt

Israël treedt steeds harder op in de Westelijke Jordaanoever. Volgens de Israëlische defensie-minister gaat het om een 'langdurige operatie'. En dat veroorzaakt niet alleen spanningen daar, maar vergroot ook de druk op het staakt-het-vuren in Gaza.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Vrachtwagenchauffeurs van buiten Europa worden hier nog steeds uitgebuit, FNV: 'Dit is mensenrechtenschending'

Vrachtwagenchauffeurs van buiten Europa worden hier nog steeds uitgebuit, FNV: 'Dit is mensenrechtenschending'
Vrachtwagenchauffeurs van buiten Nederland worden uitgebuit
Bron: EenVandaag

Ze zijn vaak maanden onderweg, maken extreem lange werkdagen en doen dat voor een hongerloontje. Of erger: geen loon. Uit protest hebben vrachtwagenchauffeurs van buiten de EU hun truck stilgezet in Venlo. "Hier is sprake van mensenrechtenschendingen."

Eind januari is een vrachtwagenchauffeur uit Oezbekistan het zat. Al maanden betaalt zijn Litouwse werkgever het loon niet volledig uit. Ter hoogte van Venlo gaat de truck aan de kant en legt hij het werk neer. Meerdere chauffeurs hebben sindsdien zijn voorbeeld gevolgd.

Maanden onderweg en geen loon

De meeste chauffeurs worden inmiddels bijgestaan door vakbond FNV en een advocaat. Ze willen pas weer aan het werk als hun achterstallig loon is uitbetaald.

"Deze chauffeurs werken voor Litouwse 'bandietbedrijven'", zegt Edwin Atema van vakbond FNV. "Ze zijn maanden onderweg, krijgen loon niet uitbetaald en slapen permanent in de cabines. Medewerkers van deze bedrijven proberen chauffeurs inmiddels uit de trucks te krijgen. Ze intimideren of maken de wagens op afstand onklaar, waardoor ze zonder stroom en warmte zitten. Sommigen houden zich warm met gasbranders."

Bekijk ook

Mensenrechtenschending

Vrachtwagenchauffeurs uit landen als Oezbekistan, Wit-Rusland, de Filipijnen, maar ook Zimbabwe, krijgen - soms tegen betaling - een werkvergunning in EU-lidstaat Litouwen en rijden vervolgens maandenlang door het westen van Europa rond. Volgens vakbond FNV is het een vorm van moderne slavernij en pure uitbuiting.

"Ik denk dat wij zeker kunnen concluderen dat hier op grote schaal sprake is van mensenrechtenschending", vult FNV-vakbondsbestuurder Menno Janssen aan. "Litouwen is op dit moment koploper binnen het internationale wegtransport. Dat heeft niet zozeer te maken met hun strategische ligging of goede chauffeurs, maar omdat daar de werkvergunningen als warme broodjes over de toonbank gaan."

'Tienduizenden chauffeurs in Nederland'

Advocaat Jan Hein Mastenbroek, die verschillende chauffeurs in Venlo inmiddels juridisch bijstaat, hekelt de constructie. "Deze chauffeurs van buiten de EU zijn totaal afhankelijk van hun werkgever. Ze kunnen er weinig tegen doen en kennen de regels ook vaak niet." Volgens de advocaat krijgen deze chauffeurs veel minder betaald dan waar ze recht op hebben, als ze al betaald krijgen.

Alleen al in Nederland gaat het volgens de FNV om tienduizenden chauffeurs. Door heel Europa rijden honderdduizenden chauffeurs van buiten de EU rond. Verantwoordelijk minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Eddy van Hijum zegt het probleem te herkennen. Volgens Van Hijum verstrekt een land als Litouwen de werkvergunningen veel te gemakkelijk. Namens zeven Europese lidstaten heeft hij er daarom bij de Europese Commissie op aangedrongen de regels aan te passen.

Bekijk ook

18.000 euro loon innen

De Oezbeekse chauffeur is volgens advocaat Mastenbroek inmiddels aangemerkt als 'slachtoffer mensenhandel'. In een zaak tegen zijn Litouwse werkgever hoopt hij alsnog zo'n 18.000 euro aan achterstallig salaris te innen.

In een reactie laat het Litouwse bedrijf weten dat zij 'de verplichtingen uit de door haar gesloten arbeidsovereenkomst altijd nagekomen is'. Over het ingehouden loon zegt het bedrijf verder: "Chauffeurs krijgen maandelijks per e-mail een gedetailleerde loonstrook. Mocht daar iets misgegaan zijn, dan kunnen werknemers dit altijd melden om dit te bespreken."

Oplossen in de rechtbank

Het bedrijf wijst er verder op dat deze kwestie in Litouwen in de rechtbank moet worden opgelost en 'niet in een nieuwsprogramma' in Nederland.

Ook ontkent het bedrijf dat er een knokploeg is gestuurd. "Wel heeft zij medewerkers gestuurd om de situatie op te nemen, met de chauffeur te spreken en de vrachtwagen (haar eigendom) te inspecteren."

Vrachtwagenchauffeurs van buiten Europa worden hier nog steeds uitgebuit

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant