De voorzitter van de Europese Commissie (EC), Ursula von der Leyen, hoeft zich voorlopig niet in het openbaar te verantwoorden over haar rol in de vaccin-deal met medicijnfabrikant Pfizer tijdens de coronapandemie.

Het besluit van de politieke leiders in het Europees Parlement (EP) om zelf met Von der Leyen te spreken achter gesloten deuren, is tegen het zere been van de Covid 19-commissie van het Parlement. Die onderzoekt de aanpak van de coronapandemie. Deze tijdelijke commissie wil de EC-voorzitter zelf ondervragen, in het openbaar.

Teleurstelling

PvdA-Europarlementariër Mohammed Chahim is lid van de Covid 19-commissie. Hij is teleurgesteld dat de leiders van de politieke groepen niet voor transparantie kiezen.

"Ik vind het niet goed. In een democratisch proces is het heel belangrijk dat je in een crisis achter de leider gaat staan, maar dat je daarna ook met elkaar gaat evalueren: hebben we het allemaal wel goed gedaan? Er zijn gewoon te veel vragen ontstaan over haar rol en over de directeur van Pfizer en daar moet gewoon heel snel helderheid over komen."

Verdwenen sms'jes

Chahim zegt dat er nog veel onduidelijk is over het proces rondom het bestellen van de vaccins. "Het is belangrijk om te weten hoe dat is gegaan en wat we ervan kunnen leren. En ook of het transparant is gegaan en of er experts om advies zijn gevraagd voordat Von der Leyen of anderen tot een besluit zijn gekomen."

Tijdens de coronapandemie bemoeide Von der Leyen zich persoonlijk met de onderhandelingen met Pfizer over de aanschaf van vaccins voor de Europese Unie. Ze zou sms'jes gestuurd hebben aan de hoogste baas van de medicijnfabrikant. Toen journalisten inzage vroegen in de sms'jes bleken ze gewist te zijn. De Europese Ombudsman sprak van 'wanbeheer'. Uiteindelijk sloot de Europese Unie een deal met Pfizer voor de levering van 900 miljoen doses vaccin. Daarmee was 35 miljard euro gemoeid.

Bekijk ook

Rechtszaak New York Times

De Covid 19-commissie van het Europees Parlement wil de Commissie-voorzitter ook ondervragen over de gewiste sms'jes. "In Nederland hebben we ervaring met ministers die sms'jes kwijt zijn geraakt die later toch weer werden gevonden. Hopelijk zal dat ook hier het geval zijn."

De New York Times sleept de Europese Commissie voor de rechter om inzage in de sms'jes te krijgen. Mohammed Chahim juicht dat toe. "Ik hoop dat snel naar boven komt op basis waarvan Von der Leyen de deal heeft gesloten en daar spelen de sms'jes een hele belangrijke rol in."

Bekijk ook

Dwang

De speciale covid-commissie heeft geen mogelijkheden om mensen te dwingen voor de commissie te verschijnen. Wat de PvdA'er betreft moet dat veranderen. "Ik denk dat wij met z'n allen goed moeten nadenken dat, als je zo'n onderzoekscommissie instelt, dat je die ook moet equiperen."

"Op het moment dat je een commissaris of een minister vraagt om te komen, dan moeten we niet wachten op vrijwillige medewerking, dan moeten we die mensen ook echt kunnen dwingen."

Eerst met politiek leider spreken

Het is nog niet helemaal uitgesloten dat Von der Leyen alsnog naar de commissie komt, zegt Chahim, maar duidelijk is wel dat ze eerst met de politieke leiders wil spreken.

"Ik hoop dat de fractievoorzitters haar kunnen overtuigen dat ze naar het Parlement moet komen, maar dat ze ook snel medewerking verleent aan een vragenuur met de Covid-commissie." Naar verwachting is het onderzoek naar de aanpak van de pandemie vlak voor de zomer af.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.