tv LIVE radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

'Er gaat zoveel mis in de hulpverlening', ervaringsdeskundigen willen betere zorg voor slachtoffers van mensenhandel

'Er gaat zoveel mis in de hulpverlening', ervaringsdeskundigen willen betere zorg voor slachtoffers van mensenhandel
Voor slachtoffers van mensenhandel schiet de hulp van de politie vaak tekort
Bron: EenVandaag

Hulpvragen die worden genegeerd, aangiftes die niet worden geloofd en daders die niet worden vervolgd. De aanpak van mensenhandel en de zorg voor slachtoffers kan én moet veel beter, zeggen ervaringsdeskundigen.

Daarom beginnen twaalf mannen en vrouwen die ooit zelf slachtoffer waren van seksuele uitbuiting een nieuw platform: stichting H.O.P.E. Met hun ervaringen willen zij zich inzetten voor de strijd tegen kinder- en mensenhandel. En dat is hard nodig, want volgens schattingen krijgen jaarlijks 1300 meisjes te maken met seksuele uitbuiting.

'Alle jongeren kwetsbaar voor seksuele uitbuiting'

"Het is code rood. Door de komst van social media is het alleen maar makkelijker geworden voor handelaren. Met één druk op de knop weten ze alles over je. En als je jong bent, ben je nog zoekende. Wie vindt mij leuk? Waar sta ik voor? Dat maakt alle jongeren kwetsbaar voor seksuele uitbuiting", vertelt Lisa, die het meemaakte.

Op haar 15de werd zij door een loverboy de prostitutie in gedwongen. Werkte ze niet mee dan zou haar zusje of moeder iets worden aangedaan. Zelf werd Lisa bedreigd met messen, werd haar huis gebruikt als drugspand en was ze slachtoffer van groepsverkrachtingen.

Lees ook

Vernederd om naar politie stappen

Nu, jaren later, wil ze niet meer worden neergezet als slachtoffer, maar als ervaringsdeskundige. Met haar ervaringen wil ze nieuwe slachtoffers helpen, want de zorg voor hen verloopt volgens Lisa veel te stroperig: "Het is zo belangrijk dat slachtoffers direct hulp krijgen in plaats van weken moeten wachten, want binnen die weken kunnen er ontzettend veel heftige dingen gebeuren."

Dat maakte zij zelf ook mee: "Ik werd vernederd en gestraft nadat ik bij de politie was geweest. Zo proberen de daders de angst bij je te voeden. Het is daarom cruciaal dat de politie of hulpverleners meteen op een hulpsignaal inspelen en niet vast hoeven te zitten aan wetten en protocollen. Het gevaar is dat slachtoffers in die weken weer uit beeld raken."

Kijk hier de tv-reportage.

Gestalkt, geslagen en bedreigd

Daar is ook Kelly het mee eens. Nadat zij op haar 18de samen was gaan wonen met haar vriendje begon hij haar te mishandelen en dwong hij haar de prostitutie in. Ze raakte van hem in verwachting en 9 maanden later - na de geboorte van haar dochter - besloot ze hulp te zoeken.

Ze belde organisatie Veilig Thuis, het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld, om te vertellen over haar situatie. "Ze beloofden een 'Blijf-van-mijn-lijfhuis' voor me te zoeken, maar 2 weken later was er nog niks gebeurd. Ondertussen word je gestalkt, geslagen en bedreigd, terwijl ik een baby van 6 weken had."

Schaamte

Pas een half jaar later durfde ze weer hulp te zoeken. Maar door haar slechte ervaring met Veilig Thuis vertelde ze de hulpverleners alleen dat ze mishandeld werd door haar vriend. Dat ze gedwongen in de prostitutie zat, verzweeg ze.

"Ik schaamde me en was bang dat mensen me vies of achterlijk zouden vinden, of dat ze zouden denken dat ik het uit vrije wil had gedaan." Maar na veel gesprekken met hulpverleners kwam het zelfvertrouwen van Kelly terug. Na 2 jaar durfde ze eindelijk te vertellen over het gedwongen sekswerk.

Focus op opsporing

Ook stapte ze naar de politie om aangifte te doen, maar daar kreeg Kelly al snel spijt van: "Ik ben tientallen keren ondervraagd. Ik heb vier of vijf rechercheurs gezien. Ze zeiden me te geloven, maar dat gevoel gaven ze me niet. Ze waren continu aan het checken of ik niet loog."

De politie begrijpt dat slachtoffers het aangifteproces als zwaar ervaren: "Er moeten gedetailleerde vragen worden gesteld om vast te stellen of er daadwerkelijk sprake is van mensenhandel. Bepaalde vragen over misbruik kunnen als onprettig worden ervaren. Vanuit de politie zijn we gefocust op opsporing en niet op hulpverlening."

Voorlichting

Volgens Kelly en Lisa ontbreekt het bij veel hulpverleners aan kennis over kinder- en mensenhandel. In samenwerking met het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM) en Defence for Children wil platform H.O.P.E. daarom voorlichting geven bij politie, het Openbaar Ministerie, behandelcentra en andere hulpinstellingen.

Ook gaan ze zich inzetten voor snellere, veiligere en effectievere zorg en het wegnemen van privacy-barrières tussen opsporing en de zorg. Volgens Kelly is actie hard nodig: "Ik lig 's nachts wakker omdat er zoveel honderden, misschien wel duizenden slachtoffers zijn die hulp nodig hebben die het niet krijgen, niet durven te vragen of die de juiste ingangen niet hebben. Dat moet veranderen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Deze landen steunen Rusland in de oorlog tegen Oekraïne

Na 3 jaar oorlog in Oekraïne heeft Rusland te maken met westerse sancties, maar komt er nog wel steun uit andere landen. Waarom en van wie? In deze video zetten we de militaire en economische hulp die president Poetin krijgt op een rij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'
SPD-lijsttrekker Markus Töns en AfD-politica Enxhi Seli-Zacharias
Bron: EenVandaag

Aanstaande zondag zijn er landelijke verkiezingen in Duitsland. Gelsenkirchen, een stad in het Ruhrgebied, was decennialang een links bolwerk maar kan nu een van de eerste steden in West-Duitsland worden met de radicaal rechtse AfD als grootste partij.

Onze verslaggevers waren in Gelsenkirchen, en spraken naast lokale bewoners ook met de lokale lijsttrekkers van de sociaaldemocratische partij SPD en de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD).

Voormalig industriegebied

Gelsenkirchen, een stad met 250.000 inwoners, staat bekend als de armste van Duitsland met hoge criminaliteitscijfers. De verloedering is overal zichtbaar: talloze leegstaande huizen zijn dichtgetimmerd of bedekt met graffiti, terwijl afvalbergen met matrassen en koelkasten op vrijwel elke straathoek te vinden zijn.

De SPD was de afgelopen 75 jaar onafgebroken de grootste partij in Gelsenkirchen. Ze kwamen op voor de vele arbeiders in de staalindustrie en de mijnbouw. Maar die tijden zijn door het sluiten van de mijnen allang voorbij. De partij lijkt haar greep te verliezen wat kiezers écht bezighoudt.

Bekijk ook

Verloedering

In Ückendorf, een wijk in het zuiden van Gelsenkirchen, ontmoeten we SPD-lijsttrekker Markus Töns. Volgens hem is het grootste probleem van Gelsenkirchen dat de gemeente te weinig geld ter beschikking heeft.

Hij legt uit: "Straten worden niet opgeknapt, afval wordt te laat opgehaald, we hebben te weinig plekken in de kinderopvang en niet genoeg sociaal werkers. Dat zorgt voor onvrede onder de bevolking."

Oost-Europese migranten

Als tweede punt noemt hij migratie. "Gelsenkirchen kampt met de uitdaging van economische migratie uit Zuidoost-Europa." Lopend door de wijk vertelt hij dat de goedkope arbeiderswoningen in dit stadsdeel vooral Roemenen en Bulgaren aantrekken. Sinds 10 jaar mogen zij zonder vergunning in Duitsland komen werken.

"In de praktijk maken ze vooral gebruik van uitkeringen omdat ze vaak geen opleiding en diploma's hebben", voegt hij toe. "En dat zorgt voor veel problemen."

Bekijk ook

Aanslagen

De solidariteit van de mijnwerkers heeft in Gelsenkirchen plaatsgemaakt voor wantrouwen richting migranten en asielzoekers. De jonge partij AfD voelt deze onvrede feilloos aan.

Enxhi Seli-Zacharias heeft een Albanese achtergrond en is sinds 5 jaar lid van de AfD. In een koffietentje haalt ze de recente aanslagen in Duitsland aan. "Mensen voelen zich niet langer veilig in hun eigen land. Ik vind het onwijs zorgwekkend dat politici hier geen oog voor lijken te hebben."

'Remigration'

Het doel van de AfD is helder. Enxhi Seli-Zacharias: "We moeten de grenzen sluiten, met de 'remigration' beginnen en migranten met een strafblad die hier illegaal wonen terug naar hun land van herkomst sturen." Deze boodschap slaat ook bij mensen met een migratieachtergrond aan. Dit lijkt op het eerste gezicht tegenstrijdig, maar volgens Exhi, die dus zelf een migratieachtergrond heeft, is het dat niet.

De naturalisatie in Duitsland verloopt op dit moment veel te makkelijk, beargumenteert ze: "Ik vind het oneerlijk tegenover migranten die jaren geleden wel aan alle eisen hebben voldaan. Ook ik voel me ongelijk behandeld."

Bekijk ook

'We zijn allemaal Europees'

Het sluiten van de grenzen is volgens SPD'er Markus Töns geen oplossing. "Wij moeten deze groep mensen juist helpen om aan werk te komen door ze op te leiden." Ook de uitvoering is een probleem: er zijn in Duitsland, net als in Nederland, niet genoeg politie-agenten om de grensposten weer te bemensen.

Het plan van de AfD om migranten terug te sturen slaat volgens hem nergens op. "Wie moet er dan terug? Hoe maak je een onderscheid tussen Roemenen, Bulgaren, Fransen en Nederlanders? Wij zijn allemaal Europees."

Debat over partijverbod

De Duitse rechter heeft sommige afdelingen van de AfD als 'rechts-extremistisch' en 'antidemocratisch' bestempeld. Onzin, zegt Enxhi. Zij vindt dat het debat over een verbod op de partij juist ondemocratisch is. Volgens de na-oorlogse Duitse grondwet kan een partij die een bedreiging vormt voor de democratie worden verboden.

Töns ziet ook dat de AfD steeds sterker wordt in West-Duitsland. In het Oosten is het al hard op weg de grootste te worden. Maar hij heeft de strijd nog niet opgegeven. "Ik blijf me samen met de demokraten inzetten voor een betere toekomst in Gelsenkirchen."

Bekijk ook

'Durf 's avonds niet alleen over straat'

Ook op straat horen we het telkens weer: de onvrede is groot. Gelsenkirchen was ooit een fijne plek om te wonen, maar dat is het niet meer. Veel inwoners voelen zich onveilig, maar ze zijn ook teleurgesteld in de politiek.

Een vrouw van in de 60 legt op de lokale markt haar onvrede tegen ons uit. "Ik durf 's avonds niet alleen op straat te lopen. Ik heb echt het gevoel dat politici in een andere wereld leven. Ik voel me echt in de steek gelaten." Ze weet nog niet zeker op wie ze gaat stemmen. "Sowieso geen SPD. Ik ben nog aan het twijfelen, maar het zou zomaar AfD kunnen worden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant