radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Emma voert actie tegen seksueel geweld in OV: 'Ik ben ook teleurgesteld in de NS'

Emma voert actie tegen seksueel geweld in OV: 'Ik ben ook teleurgesteld in de NS'
Emma de Miranda richtte een platform op tegen seksuele intimidatie en geweld in het OV
Bron: EenVandaag

Maandag is een 19-jarige vrouw 40 minuten lang aangerand in de trein tussen Alkmaar en Amsterdam. De verbazing over dat dit seksueel geweld zo lang kon doorgaan, is groot. Vooral slachtoffers die eerder al aan de bel trokken, zijn ontgoocheld.

Hoe gruwelijk moet het geweest zijn: als je geen kans hebt om weg te komen en er geen conducteur is die je kan helpen. Emma de Miranda startte SAY NO MORE. Het platform 'streeft naar een samenleving waarin een veilige reis met het OV normaal is voor iedereen'. Maar ondanks haar inspanningen en die van anderen, is er nog altijd een lange weg te gaan.

'Wij zijn een afspiegeling van de maatschappij'

De NS laat in een reactie weten dat er cameratoezicht is op stations en in (nieuwere) treinen. Ze wijzen ook op een noodnummer dat per app bereikt kan worden bij onveilige situaties (06 13 18 13 18). "Aan de andere kant denk ik ook van: 'Dat het nu toevallig in de trein gebeurt'", zegt NS-woordvoerder Elvira van der Vis.

"Wat er buiten in de samenleving gebeurt, dat gebeurt ook bij ons. Wij zijn een afspiegeling van de maatschappij. Het moet niet de suggestie wekken dat de trein onveilig is."

Bekijk ook

'Teleurgesteld in de NS'

En precies die reactie vindt Emma niet acceptabel. Begin dit jaar protesteerde ze bij Utrecht Centraal samen met honderden anderen tegen seksuele intimidatie en seksueel geweld in het openbaar vervoer. "We hadden ook allerlei oplossingen en verbeterpunten voor de NS, maar die mochten we dan mailen. Daar is niks meer mee gedaan."

En nu weer dit voorbeeld. "Wat afschuwelijk, waar moet zij doorheen zijn gegaan? Ik ben ook teleurgesteld in de NS."

Zowel verbaal als fysiek

De aanranding is zeker niet de eerste keer dat het misgaat in het OV. Emma wijst op eerdere meldingen die bij haar binnenkwamen: "We hebben begin dit jaar heel veel meldingen ontvangen van vrouwen over onveilige situaties. En na dit verhaal staat het weer roodgloeiend", zegt ze, wijzend op haar Instagram-platform.

"Het is blijkbaar een probleem dat kan blijven bestaan omdat er niet tegen opgetreden wordt. De meldingen die we binnenkrijgen, lopen uiteen van het ongevraagd een hand op iemands been leggen tot echt seksuele handelingen of mannen die hun geslachtsdeel tonen. Het kan zowel verbaal als fysiek zijn."

Bekijk ook

NS ontving genoeg tips

"Wij hebben maanden geleden contact gezocht met de NS toen we verhalen binnenkregen", legt Emma uit. "Eén van de dingen die zou kunnen helpen, is het beter opleiden van personeel. Over hoe bijvoorbeeld te handelen in een situatie van seksueel geweld. De zichtbaarheid en bereikbaarheid van een noodnummer moet beter, je zou ook aan een soort noodknop kunnen denken."

"Maar als je breder gaat kijken, je wil natuurlijk zaken voorkomen in plaats van achteraf ingrijpen. Je moet gewoon zorgen dat iemand die dit gedrag vertoont nooit meer de trein in mag. En werk bijvoorbeeld met posters op perrons, meer voorlichting op stations zelf." Maar de NS gebruikte de tips dus niet.

Victim blaming

Emma ziet ook nog altijd dat het slachtoffer vaak de schuld krijgt. "Zelf zit ik natuurlijk wel in een bubbel waarin dit wordt gezien als 'niet oké'. En ik zie ook wel dat mensen sneller met hun verhaal naar buiten komen. Want de meeste mensen vinden gelukkig wel: 'Blijf met je poten van anderen af'."

"Maar als je dan weer reacties leest onder zo'n bericht, dan zie je toch weer mensen die de schuld bij het slachtoffer leggen. Die zeggen: 'Als het een knap iemand was, dan was het niet erg'."

Bekijk ook

Beter niet in je eentje reizen

De Miranda beschrijft ondertussen hoe vrouwen reizen en dat je altijd waakzaam moet zijn, ook bij treinreizen. Ze gaat niet zo snel in haar eentje 's avonds met de trein. "Je kan natuurlijk niet weg. Je moet echt wachten tot je bij de volgende halte komt. Dat geeft je een opgesloten gevoel."

"En stel je zit in zo'n 'twee-zitter' en iemand komt naast je zitten, dan is ook je uitgang meteen geblokkeerd. Dat zorgt er ook wel voor dat ik in mijn eentje reizen liever niet zou doen."

Luisteren

Emma de Miranda vertelt in de uitzending van EenVandaag over seksuele intimidatie en seksueel geweld in het OV.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Rozemarijn heeft alleen bachelordiploma en daarom geen recht op compensatie, net als 20.000 andere studenten uit 'pechgeneratie'

Rozemarijn heeft alleen bachelordiploma en daarom geen recht op compensatie, net als 20.000 andere studenten uit 'pechgeneratie'
Oud-student Rozemarijn heeft geen recht op een studievoucher
Bron: Eigen foto

Zo’n 20.000 oud-studenten lopen de studievoucher van ruim 2.000 euro mis omdat het behalen van alleen een universitaire bachelor volgens de overheid niet als een volledig diploma telt. "Als ik dat had geweten, had ik andere keuzes gemaakt."

Voor het behalen van een 'volledig universitair diploma' moeten studenten volgens DUO zowel een bachelor als masteropleiding hebben afgerond. Alleen de universitaire studenten die aan deze eis voldoen, komen in aanmerking voor de studievoucher: een compensatie van 2.097 euro voor het niet optimaal kunnen profiteren van de investeringen in het hoger onderwijs.

'Ik schrok'

De regel zorgt voor grote frustratie onder studenten die hier niet aan voldoen, zo ook bij de 25-jarige oud-student Rozemarijn Gierkink. Op een informatiesite dacht zij eerder te lezen dat ze recht had op een studievoucher, maar toen ze via DUO inlogde bleek dit anders te zijn. "Ik zag toen dat het bedrag niet van mijn schuld afgehaald was. Ik schrok, want dit kostte me toch weer 2.000 euro."

"Ik heb tussen 2017 en 2023 een wo-bachelor Kunsten, Cultuur en Media gestudeerd in Groningen en geen aanvullende beurs gehad. Toch krijg ik niets terug."

Studievoucher ter compensatie

Wat bleek nou? Rozemarijn voldoet maar aan twee voorwaarden voor de voucher. En om in aanmerking te komen voor de studievoucher moeten studenten aan de volgende drie voorwaarden voldoen: nog nooit eerder een voucher hebben ontvangen, tussen september 2015 en augustus 2019 zijn begonnen met de studie, én zowel een bachelor als master of een hbo-opleiding binnen 10 jaar hebben afgerond.

Pas wanneer een student aan alle drie de voorwaarden voldoet, komt hij of zij in aanmerking voor de compensatie. Dit jaar is de tegemoetkoming voor de voucher 2.097,08 euro, dit bedrag wordt verrekend met de huidige studieschuld.

Bekijk ook

'Als ik dit had geweten'

Voor Rozemarijn was een master doen destijds geen optie. "Ik heb 6 jaar gedaan over een 3-jarige opleiding en niemand die toen zei: 'misschien moet je doorgaan met studeren, want een wo-bachelor is niet genoeg voor een geldbedrag in de toekomst.' Dat maakt het extra zuur."

Met de kennis van nu had Rozemarijn andere keuzes gemaakt, vertelt ze. "Ik heb bestuursjaren gedaan en daardoor vertraging opgelopen. Als ik dit allemaal had geweten, had ik misschien mijn studie sneller afgerond of meteen een master gedaan."

Schande

Voorzitter van de Landelijke studentenvakbond (LSVb), Abdelkader Karbache hoort verhalen als die van Rozemarijn dagelijks. "Het gaat om zo'n 20.000 oud-studenten die dus geen recht hebben op deze voucher, omdat de overheid alleen een wo-bachelor niet als volledige opleiding ziet."

"Dat is problematisch, omdat juist deze groep vaak vanwege financiële redenen geen master meer kan doen," zegt Karbache. "Zij ronden zo snel mogelijk hun bachelor af en gaan met dat papiertje bijdragen aan de maatschappij door te werken. Dat juist zij financieel gestraft worden door de voucher niet te ontvangen, vind ik een schande."

Bekijk ook

Afspraken herzien

Bij de invoering van het leenstelsel in 2015 is besloten dat alleen een combinatie van een bachelor- en masterdiploma als volledige opleiding geldt. Hoewel DUO destijds studenten hierover heeft geïnformeerd, merkt LSVb-voorzitter Karbache dat veel studenten daar niets van weten.

"De informatievoorziening is gebrekkig, waardoor studenten niet weten waar ze aan toe zijn", merkt hij op. "Het is tijd om de afbakening opnieuw te bekijken en ook wo-bachelorstudenten te compenseren."

'Niemand snapt er nog iets van'

Maar, onderwijsminister Bruins stelt dat het herzien van de regels niet wenselijk is omdat dit de stabiliteit van het overheidsbeleid zou ondermijnen.

Karbache reageert met een lach bij het woord 'stabiel'. "De spelregels veranderen telkens opnieuw. Eerst was de studievoucher een certificaat, nu is het een geldbedrag. De overheid moet stoppen met het bedenken van nieuwe regels, want niemand snapt er nog iets van."

Bekijk ook

Juridische stappen

Volgens de LSVb is dit de zoveelste trap na aan de pechgeneratie. "Wij overwegen inmiddels juridische stappen om de studievoucher ook voor wo-bachelor studenten uit te laten betalen", laat voorzitter Karbache weten.

"Het gaat om een bedrag van ruim 2.000 euro, dat willen en kunnen zij niet missen. En daarnaast zorgt dit opnieuw voor een vertrouwensbreuk tussen studenten en de overheid die niet zomaar is opgelost."

'Toch gun ik het anderen'

Of Rozemarijn ooit nog gecompenseerd wordt voor haar studielening, blijft voorlopig een mysterie. Wel gunt ze anderen de compensatie én een basisbeurs.

"Ik ben blij voor mijn broertje, die nu wel een basisbeurs krijgt. Maar het voelt heel cru. Geef ons dan échte compensatie. Dat is het gevoel dat blijft hangen", zegt ze tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Dit is alles wat we tot nu toe weten over de kunstroof in het Drents Museum

Waar is de helm? Die vraag houdt iedereen bezig na de kunstroof van afgelopen weekend, waarbij Roemeense archeologische schatten uit het Drents Museum in Assen zijn gestolen. Ook kunstdetective Arthur Brand volgt de Drentse kunstroof op de voet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant