radio LIVE
meer NPO start

Eindelijk is er na brexit een handelsdeal met Verenigd Koninkrijk: 'Een moment van grote opluchting'

Eindelijk is er na brexit een handelsdeal met Verenigd Koninkrijk: 'Een moment van grote opluchting'
Boris Johnson
Bron: EPA

Na vele verbroken deadlines is er nu op de valreep voor kerst een handelsdeal tussen de EU en de Britten. Vijf vragen aan Brexit-verslaggever Vanessa Lamsvelt van EenVandaag over wat deze overeenkomst inhoudt en wat de gevolgen zijn.

1. De langverwachte deal is eindelijk aangekondigd. Wat betekent dit moment wat jou betreft?

Dit is een moment van grote opluchting. Na 4,5 jaar moeizame onderhandelingen is de tijdsdruk er nu eindelijk af.

2. Wat staat er nu precies in deze handelsdeal?

In deze belangrijke deal is geregeld hoe de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie er na 1 januari uit gaat zien. Het is een ontzettend dik pakket van in totaal rond de 2000 pagina's, en het gaat over van alles: visserijrechten van Europese vissers in Britse wateren, maar ook de uitwisseling van inlichtingen tussen de veiligheidsdiensten en hoe er voor gezorgd wordt dat Britse bedrijven geen concurrentievoordeel krijgen op bedrijven uit andere Europese landen.

Vanessa Lamsvelt
Bron: EenVandaag

Lees ook

3. De EU zegt dat het een eerlijke deal is, Boris Johnson zegt nu dat het VK de controle weer terug heeft. Hebben ze allebei gewonnen?

Ze proberen het natuurlijk allebei neer te zetten als een overwinning. Het is voor beide kanten absoluut het beste dat er nu een overeenkomst is. Ik heb de 2000 pagina's nog niet kunnen lezen, maar het ligt voor de hand dat Boris Johnson toch iets toegegeven heeft op het vlak van Europese regels waarmee het Verenigd Koninkrijk in de pas moet blijven lopen. En ook op visserijrechten heeft de EU een belangrijke overwinning behaald: de Britten wilden daar elk jaar opnieuw onderhandelen. Brussel heeft nu voor elkaar dat de afspraken die nu gelden, voor 5,5 jaar blijven staan.

4. Wat betekent het voor Nederland dat er nu een deal is?

Het heeft de meest directe gevolgen voor ondernemers. Deze deal betekent dat er geen invoertarieven worden ingevoerd op producten die wij aan de Britten verkopen, en dat scheelt een hoop economische schade. Bedrijven halen dus opgelucht adem. Tegelijkertijd gaat de handel wel stroever verlopen, er komen namelijk nog steeds douanecontroles aan de grens met het Verenigd Koninkrijk vanaf 1 januari.

5. Het is kerstavond. Is deze deal het begin van een verzoening tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk?

Brexit heeft echt wel een krater geslagen in de verhoudingen tussen de Europeanen en de Britten. En stel je eens voor dat er geen deal was geweest, dan was die relatie nog steeds verzuurd geweest. Boris Johnson zei in zijn speech vandaag dat het nu het moment is voor verzoening, en EU-president Ursula van der Leyen noemde het einde van deze onderhandelingen ook 'een nieuw begin'. Dus met dit akkoord is er zeker een basis om een nieuwe relatie op te vormen.

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Israël juist nu meer militairen naar de Westelijke Jordaanoever stuurt

Israël treedt steeds harder op in de Westelijke Jordaanoever. Volgens de Israëlische defensie-minister gaat het om een 'langdurige operatie'. En dat veroorzaakt niet alleen spanningen daar, maar vergroot ook de druk op het staakt-het-vuren in Gaza.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Vrachtwagenchauffeurs van buiten Europa worden hier nog steeds uitgebuit, FNV: 'Dit is mensenrechtenschending'

Vrachtwagenchauffeurs van buiten Europa worden hier nog steeds uitgebuit, FNV: 'Dit is mensenrechtenschending'
Vrachtwagenchauffeurs van buiten Nederland worden uitgebuit
Bron: EenVandaag

Ze zijn vaak maanden onderweg, maken extreem lange werkdagen en doen dat voor een hongerloontje. Of erger: geen loon. Uit protest hebben vrachtwagenchauffeurs van buiten de EU hun truck stilgezet in Venlo. "Hier is sprake van mensenrechtenschendingen."

Eind januari is een vrachtwagenchauffeur uit Oezbekistan het zat. Al maanden betaalt zijn Litouwse werkgever het loon niet volledig uit. Ter hoogte van Venlo gaat de truck aan de kant en legt hij het werk neer. Meerdere chauffeurs hebben sindsdien zijn voorbeeld gevolgd.

Maanden onderweg en geen loon

De meeste chauffeurs worden inmiddels bijgestaan door vakbond FNV en een advocaat. Ze willen pas weer aan het werk als hun achterstallig loon is uitbetaald.

"Deze chauffeurs werken voor Litouwse 'bandietbedrijven'", zegt Edwin Atema van vakbond FNV. "Ze zijn maanden onderweg, krijgen loon niet uitbetaald en slapen permanent in de cabines. Medewerkers van deze bedrijven proberen chauffeurs inmiddels uit de trucks te krijgen. Ze intimideren of maken de wagens op afstand onklaar, waardoor ze zonder stroom en warmte zitten. Sommigen houden zich warm met gasbranders."

Bekijk ook

Mensenrechtenschending

Vrachtwagenchauffeurs uit landen als Oezbekistan, Wit-Rusland, de Filipijnen, maar ook Zimbabwe, krijgen - soms tegen betaling - een werkvergunning in EU-lidstaat Litouwen en rijden vervolgens maandenlang door het westen van Europa rond. Volgens vakbond FNV is het een vorm van moderne slavernij en pure uitbuiting.

"Ik denk dat wij zeker kunnen concluderen dat hier op grote schaal sprake is van mensenrechtenschending", vult FNV-vakbondsbestuurder Menno Janssen aan. "Litouwen is op dit moment koploper binnen het internationale wegtransport. Dat heeft niet zozeer te maken met hun strategische ligging of goede chauffeurs, maar omdat daar de werkvergunningen als warme broodjes over de toonbank gaan."

'Tienduizenden chauffeurs in Nederland'

Advocaat Jan Hein Mastenbroek, die verschillende chauffeurs in Venlo inmiddels juridisch bijstaat, hekelt de constructie. "Deze chauffeurs van buiten de EU zijn totaal afhankelijk van hun werkgever. Ze kunnen er weinig tegen doen en kennen de regels ook vaak niet." Volgens de advocaat krijgen deze chauffeurs veel minder betaald dan waar ze recht op hebben, als ze al betaald krijgen.

Alleen al in Nederland gaat het volgens de FNV om tienduizenden chauffeurs. Door heel Europa rijden honderdduizenden chauffeurs van buiten de EU rond. Verantwoordelijk minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Eddy van Hijum zegt het probleem te herkennen. Volgens Van Hijum verstrekt een land als Litouwen de werkvergunningen veel te gemakkelijk. Namens zeven Europese lidstaten heeft hij er daarom bij de Europese Commissie op aangedrongen de regels aan te passen.

Bekijk ook

18.000 euro loon innen

De Oezbeekse chauffeur is volgens advocaat Mastenbroek inmiddels aangemerkt als 'slachtoffer mensenhandel'. In een zaak tegen zijn Litouwse werkgever hoopt hij alsnog zo'n 18.000 euro aan achterstallig salaris te innen.

In een reactie laat het Litouwse bedrijf weten dat zij 'de verplichtingen uit de door haar gesloten arbeidsovereenkomst altijd nagekomen is'. Over het ingehouden loon zegt het bedrijf verder: "Chauffeurs krijgen maandelijks per e-mail een gedetailleerde loonstrook. Mocht daar iets misgegaan zijn, dan kunnen werknemers dit altijd melden om dit te bespreken."

Oplossen in de rechtbank

Het bedrijf wijst er verder op dat deze kwestie in Litouwen in de rechtbank moet worden opgelost en 'niet in een nieuwsprogramma' in Nederland.

Ook ontkent het bedrijf dat er een knokploeg is gestuurd. "Wel heeft zij medewerkers gestuurd om de situatie op te nemen, met de chauffeur te spreken en de vrachtwagen (haar eigendom) te inspecteren."

Vrachtwagenchauffeurs van buiten Europa worden hier nog steeds uitgebuit

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant