Burgemeester en politie hebben in de voorbereidingen van Project X, dat ontaardde in een veldslag in Haren, voortdurend de risico’s onderschat en nauwelijks voorzorgsmaatregelen getroffen. Dat blijkt uit beleidsdocumenten van de gemeente die EenVandaag met een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur in handen heeft gekregen.

Straks om 11.00 komt de Commissie-Cohen, na vijf maanden onderzoek, met een vernietigend rapport over het optreden van burgemeester en politie tijdens de Facebookrellen in het Groningse Haren. Dat rapport verschijnt straks. Lees hier alvast hoe de burgemeester, politie en justitie zich voorbereidden op de uit de hand gelopen Project X rellen in Haren.

Wet Openbaarheid Bestuur

EenVandaag vroeg in oktober al met een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur alle documenten op over dit overheidsoptreden. Maar alle beschikbare documenten, en dat zijn er veel, werden ons geweigerd, ondanks een lange procedure. Tot gisteren. Toeval of niet, pal voor de presentatie van het rapport-Cohen veranderde de burgemeester van gedachten. Onder druk van EenVandaag en GeenStijl WOB-er Brenno de Winter, die de gemeente een kort geding in het vooruitzicht stelde.

Totale onderschatting Project X, nauwelijks maatregelen, geen ME

Uit de stukken blijkt dat de ‘driehoek’ van burgemeester, politie en justitie pas twee dagen voor Project X in actie komt, de risico’s structureel laag inschat en maatregelen tot het allerlaatste moment uitstelt. Nergens wordt uitvoerig gesproken over het achter de hand houden van ME of grootschalig optreden. Dat was wel de boodschap van de bestuurders, na afloop, onder andere in Pauw en Witteman. Op 19 september, twee dagen voor ‘Project X’, wordt pas serieus gesproken over de strategie. Terwijl al duizenden jongeren hebben aangekondigd naar Haren te willen komen en onder de inwoners serieuze onrust onstaat. En er wordt wel gesproken over een ‘worst case scenario’, maar dat wordt door de bestuurders niet uitgewerkt. Het event wordt neergezet als een ‘hype’ waarin men niet wil meegaan. Echte maatregelen, zoals het afsluiten van Haren of het klaarzetten van ME worden niet besproken en genomen. Pas op die avond wordt besloten informatie in te winnen over ervaringen in het buitenland, waar het fenomeen al is voorgekomen. Er wordt een trailer met hekken besteld om straten af te zetten.

‘Niet de kop gek laten maken’

En dag later, om 13.00, werken de autoriteiten nog aan draaiboeken. Het motto: “We moeten dit serieus nemen, maar niet de kop gek laten maken”. “Low profile” is de benadering. Een alternatief feest, aangeboden door de nachtburgemeester van Groningen, wordt overwogen, maar uiteindelijk geweigerd.

Burgemeester ‘afwezig’

De burgemeester vraagt de staf ‘wat is mijn inzet?’ over die bewuste vrijdag. Hij is afwezig in verband met een bezoek van de Commissaris van de Koningin, maar wel bereikbaar.

’s Middags om 15:30 komt de driehoek weer bijeen. Besluit: er komt geen alternatief feest. Haren wordt NIET afgesloten. Toestroom zal worden geleid naar een terrein buiten het dorp.

Op 21 september, ‘D-day’, ligt er een noodverordening klaar, maar die blijkt niet te handhaven. Er moet nog worden nagedacht over een alcoholverbod. Draaiboeken voor de politie zijn nog niet klaar en ook niet uitgereikt aan politiemensen. Een worst case scenario wordt genoemd, maar niet uitgewerkt. De burgemeester besluit de operatie dan nog op te schalen tot een complete rampenstaf (Grip 3). De politie is het niet met hem eens. Maar het gebeurt toch. Pas om 18.00 wordt een alcoholverbod van kracht.

Over de inzet of het klaarzetten van de Mobiele Eenheid wordt niet gesproken. Ook het draaiboek van de politie bevat geen aanwijzingen dat de ME paraat stond. Het is een summier draaiboek, waarin niet is omschreven wat er van de politie verwacht onder welke omstandigheden.

Wat er die avond verder gebeurde is inmiddels bekend.

Uitzending over optreden in Haren

Vanavond in EenVandaag alles over de uit de hand gelopen rellen in Haren, het rapport van de Commissie-Cohen en de reacties van gedupeerden en experts. Ook een uitgebreide reconstructie van de fataal verlopen avond, die door de burgemeester slecht was voorbereid en waar de politie de situatie totaal niet onder controle kreeg. We spraken met de onderzoekers van de Commissie-Cohen, Otto Adang en Gabriel van den Brink.

Over de moeizame openbaarmaking en het gebrek aan transparantie schreef EenVandaag redacteur Daan van de Staaij deze blog.

Mediacircus9 - ©

Mediacircus8 - ©

Mediacircus7 - ©

Mediacircus6 - ©

Mediacircus5 - ©

Het mediacircus4 - ©

Het mediacircus3 - ©

Het mediacircus2 - ©

Het mediacircus1 - ©

Download

Download

Download

Download

Download

Download

Download

Download

Download

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.