Tikkies, betaalverzoekjes via je bank, zijn helemaal ingeburgerd in Nederland. In 2023 werden vijf Tikkies per seconde betaald. Maar waar kun je een betaalverzoek voor sturen, en waarvoor niet? "Stuur in ieder geval niet onverwacht een Tikkie."

EenVandaag vroeg aan 16.000 deelnemers van het Opiniepanel, die zelf weleens een betaalverzoek sturen, hoe zij denken over 'Tikkie-etiquette'. De meestgenoemde ondergrens (24 procent) voor een betaalverzoekje is 5 euro. "Onder de 5 euro denk ik: laat maar zitten", zegt een deelnemer.

Onder de 1 euro

1 op de 10 deelnemers stuurt voor alle bedragen een Tikkie, ook onder de 1 euro. "Ik kan het geld simpelweg niet missen, dus ik moet wel", legt iemand uit. Voor anderen is het een principekwestie. Zij zeggen bijvoorbeeld dat ze het niet nodig vinden om zaken voor anderen te betalen.

Voor veel mensen hangt het bedrag dat ze terugvragen af van de situatie. Deze deelnemer vertelt: "Als ik bijvoorbeeld lunch voorschiet voor een collega, van 3 euro, wil ik dat wel graag terug. Betaal ik een biertje voor een vriend, van 3 euro, dan doe ik daar niet moeilijk over: de volgende keer betaalt hij dan."

Voor welk bedrag vind je het acceptabel om een Tikkie te sturen of krijgen?

'Kan niet in iemands portemonnee kijken'

En vanaf welk bedrag is het acceptabel om een Tikkie te krijgen? Daar zijn de meeste mensen in het onderzoek vrij coulant in. De grootste groep (35 procent) vindt het prima om een betaalverzoek te krijgen voor minder dan 1 euro. "Ik kan niet in iemands portemonnee kijken", legt een deelnemer uit. "Dus ik ga niet oordelen over het geld dat anderen terugvragen."

Toch is niet iedereen het daarmee eens. "Mensen moeten het zelf weten, maar ik vind je een enorme krent als je bedragen onder de 5 euro terugvraagt", vertelt een van hen. "Dus als je mij een betaalverzoek van 3 euro stuurt, dan betaal ik netjes, en blokkeer ik daarna je nummer."

Grip op je geld

Econoom en financieel journalist Erica Verdegaal vindt dat Tikkies veel voordelen hebben. Volgens haar is het een efficiënte manier om bij te houden van wie je nog geld krijgt. "Het maakt het makkelijker om grip te houden op je geld."

De uitvinding heeft ook sociale gevolgen, ziet Verdegaal. Mensen kunnen niet meer onopgemerkt een rondje overslaan. "Vaak heb je altijd dezelfde mensen die niet betalen, maar door de opkomst van Tikkie worden ze bij de les gehouden. Het kan ophelderen hoe de groep omgaat met het uitgeven en terugbetalen van geld."

Bekijk ook

'Tikkielijers'

De econoom erkent ook dat het niet altijd van een leien dakje gaat. Zo spreekt ze over de ergernis rond 'tikkielijers': mensen die voor alles een Tikkie sturen, of het nou de boodschappen zijn of als iemand wordt uitgenodigd voor een etentje.

In dat soort gevallen is Verdegaal heel duidelijk: "Je kan niet overal een Tikkie voor sturen."

Nooit onverwacht sturen

Volgens haar komt dat doordat er naast financiële, ook sociale normen meespelen. "Als jij iemand wil verrassen omdat je degene heel leuk vindt, kan je nooit met een briefje van 50 aankomen, maar wel met een fles champagne. In sommige situaties hoort een Tikkie geen rol te spelen: je kan iemand ook gewoon trakteren", benadrukt ze.

Om sociaal ongemak te voorkomen, adviseert de econome om van tevoren af te spreken dat er een Tikkie aankomt: "Dan weten anderen waar ze aan toe zijn. Een Tikkie komt dus nooit onverwacht."

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 31 mei tot 6 juni 2024. Er deden 23.105 mensen mee, van wie 15.885 weleens een betaalverzoek sturen. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Bier en wc-papier

Deelnemers aan het onderzoek vinden ook dat je niet in elke situatie een betaalverzoek kan sturen. Als je bijvoorbeeld een fles wijn deelt die je zelf cadeau hebt gekregen, kun je het volgens 82 procent niet maken om daarna de kosten van die wijn te delen.

Een betaalverzoek sturen voor dingen die je zelf al in huis had, zoals olijfolie, water, of toiletpapier, vindt 77 procent niet kunnen. Deze persoon maakte dat mee: "Ik had ooit een feestje bij iemand thuis die later een Tikkie stuurde voor het bier, maar ook voor de schoonmaak na het feestje, en voor de kosten van het wc-papier."

Tikkie na een date

Ook een belangrijke discussie: kun je een tikkie sturen na een date? Daar zijn de meningen in het onderzoek verdeeld over, 37 procent vindt van wel, 43 procent vindt van niet. Jongeren (55 procent) vinden dat een stuk normaler dan 55-plussers (23 procent).

Een jongere legt uit: "Als vrouw deel ik liever de kosten van een eerste date, als die niet leidt tot volgende dates, dat voelt eerlijker." Deze 55-plusser is het daar niet mee eens: "Je betaalt alles, of je betaalt niets. Splitten is zo zakelijk, dat hoort niet bij een date." Of een ander: "De man betaalt, punt."

In welke situaties kun je wel of geen Tikkie sturen?

Eerlijk verdelen

Ook een veelgehoorde ergernis in het onderzoek: Tikkies die niet eerlijk verdeeld zijn. "Ik ging uit eten met familie, waar zij wijn en speciaalbier dronken en ik water, omdat ik krap bij kas zat. Ze hebben daarna wel gewoon de rekening door het aantal mensen gedeeld, dat vond ik echt niet eerlijk", vertelt een deelnemer.

Een ander: "Tijdens een borrel met collega's bestelde ik een simpel drankje en ben daarna vertrokken. De rest heeft zich de hele avond laten vollopen en stuurden daarna een Tikkie voor de hele rekening." Volgens veel deelnemers hoeft het niet 'op de cent uitgerekend' te worden, maar wordt een beetje rekening houden met wat iedereen eet en drinkt wel gewaardeerd.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.