Het politieke reces is voorbij, maar de coronacrisis nog niet. Wat kunnen we verwachten van politiek Den Haag, dat zich ook opmaakt voor de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart volgend jaar? Politiek commentator Marloes Lemsom blikt vooruit.

Het belooft een bijzondere verkiezingscampagne te worden, nu we in 'de grootste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog' zitten, om premier Rutte te citeren. En het zal veel om geld draaien. Er zijn al miljarden euro's vanuit de overheid naar bedrijven en werknemers overgeheveld om de economie en werkgelegenheid overeind te houden.

Coronacrisis rode draad

De aanpak van de coronacrisis zal als een rode draad door de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen lopen, ziet Lemsom. "Het komt in elk onderwerp terug. We hebben door alle steun in deze coronatijd bijvoorbeeld een veel hogere staatsschuld."

De economie staat er totaal anders voor dan een paar maanden geleden. "De meeste politieke partijen willen investeren om de economie zoveel mogelijk draaiende te houden. De vraag is nog hoeveel ze precies willen investeren en waarin."

Woningtekort

"De begroting is inmiddels af, maar die moet nog geheim blijven tot Prinsjesdag. Vorig jaar floreerde de economie nog en heerste er een feeststemming op Prinsjesdag, nu zal er een hele andere toon te horen zijn bij Rutte en bij de koning. De begroting wordt overschaduwd door de crisis en de oplopende werkloosheid", blikt Lemsom vooruit op september.

Een ander probleem in Nederland dat ook in het nieuwe politieke seizoen zal voortslepen: de wooncrisis. Er was al een tekort aan woningen en door de stikstofcrisis zijn bouwprojecten stil komen te liggen.

Geen goed nieuws voor huizenzoekers

Geen goed nieuws voor wie op zoek is naar een woning, en dat zijn er veel in Nederland. Binnen 10 jaar moeten er 845.000 woningen bijkomen om het tekort terug te dringen, blijkt uit een recent rapport van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Maar gaat dat ook lukken?

Het kabinet wil waarschijnlijk de overdrachtsbelasting voor starters schrappen, waardoor het iets goedkoper zou worden een nieuwe woning te kopen. Mensen die een tweede huis willen kopen zijn daar dan de dupe van, want gaan juist meer overdrachtsbelasting betalen.

Stikstofcrisis

Maar de verkiezingscampagne zal niet alleen over corona gaan, denkt Lemsom. "We zouden het bijna vergeten, maar er is ook nog een stikstofprobleem waardoor er minder woningen gebouwd kunnen worden. De boeren hebben afgelopen jaar veel van zich laten horen en dat zal het komende politieke seizoen niet veranderen. Omdat de stikstofuitstoot nog steeds te hoog is, zullen er ingewikkelde keuzes gemaakt moeten worden door een volgend kabinet."

En dan zijn we er nog niet, want ook het klimaat blijft een heet hangijzer. Moeten we het coronatijdperk juist wél of niet aangrijpen om meer te verduurzamen? En kunnen we de vergroening van onze huizen eigenlijk wel betalen in crisistijd? Allemaal vraagstukken waar de partijen zich over moeten uitspreken.

Lees ook

Hypotheekrente-aftrek

Ook het 'H-woord' is weer terug van weggeweest: de hypotheekrente-aftrek. Het lijkt een thema te worden in de campagnes voor de Tweede Kamerverkiezingen. Inmiddels lijkt de VVD de enige partij te zijn binnen de coalitie die hier nog steeds hard voor pleit.

"Zelfs CDA-minister Hoekstra zegt nu dat het verstandig zou zijn het belastingvoordeel van woningeigenaren te versoberen", vertelt Lemsom. En dat heeft alles te maken met de coronacrisis. "Want dat zou ons kunnen helpen meer geld uit het Europese steunpakket te krijgen. De EU eist economische hervormingen in ruil voor steun, en dit zou een goede maatregel zijn volgens Brussel."

Tweede Kamerverkiezingen

Dat waren in grote lijnen de belangrijkste onderwerpen, maar dan zijn er nog de lijstrekkers. Zij zijn hét gezicht van de verkiezingscampagne. Eén kleine fout in een debat kan grote gevolgen hebben. Voor Lilian Marijnissen van de SP, Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren en Sigrid Kaag van D66 is het de eerste keer dat ze lijsttrekker zijn bij landelijke verkiezingen.

"Hugo de Jonge van het CDA is ook corona-minister en Mark Rutte, die vast en zeker weer VVD-lijsttrekker wordt, is ook premier. Dan sta je natuurlijk vaker in de schijnwerpers, dat is gunstig. Maar tegelijkertijd is het een risico, want er is ook kritiek op hun beleid. Zijn er genoeg testen, hebben ze genoeg gedaan om een tweede golf te voorkomen in de zomer?" Uit de laatste peiling van het EenVandaag Opiniepanel blijkt dat de populariteit van Rutte en De Jonge en de tevredenheid over het coronabeleid afneemt.

Lees ook

De oppositiepartijen

Bij de oppositiepartijen is vooral het interessant om te zien hoe Jesse Klaver van GroenLinks, die 4 jaar geleden een grote winst boekte, het doet. En de ogen zullen ook gericht zijn op Thierry Baudet van Forum voor Democratie en Lodewijk Asscher van de PvdA.

"Interessant is wat Lodewijk Asscher kan klaarspelen na de verpletterende nederlaag van 4 jaar geleden. Er staat hem nog iets te wachten, want er wordt onderzoek gedaan naar de kinderopvangtoeslag-affaire en Lodewijk Asscher was in die tijd minister van Sociale Zaken. In de PvdA zijn ze nu al aan het spinnen dat dat onderzoek 'operatie beschadiging Asscher' zou zijn. Om hem in een slecht daglicht te zetten net voor de verkiezingen. En natuurlijk kijkt iedereen naar Thierry Baudet, die de winnaar was bij de Provinciale Statenverkiezingen. De vraag is of hij daar nog overheen kan, en daar lijkt het vooralsnog niet op", zegt Lemsom.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.