Drugsgebruik Wilhelmina had invloed op regeerstijl

Koningin Wilhelmina was tijdens de oorlogsjaren voor haar ministers een ramp om mee te werken. In een nieuw boek legt rechtshistoricus Marcel Verburg een verband met haar medicijngebruik, ze gebruikte middelen die we tegenwoordig als hard drugs zouden betitelen.

De vorstin gebruikte pervetine – een methamfetamine dat tegenwoordig bekend staat als crystal meth.  De drug werd in de oorlog ook door soldaten gebruikt om vermoeidheid tegen te gaan.

De geschiedenis van het ministerie van Justitie

Verburg schreef een boek over de geschiedenis van het ministerie van Justitie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Aan het begin van de oorlog vluchtte koningin Wilhelmina naar Londen samen met haar ministers. Wilhelmina groeide in Londen uit tot een onverzettelijke oorlogsvorstin die met gebalde vuist voor Radio Oranje opriep tot verzet tegen Nazi Duitsland.

Wilhelmina-biograaf Cees Fasseur schreef al eerder in de marge over haar drugsgebruik, maar hij legde nooit het verband met haar functioneren als koningin. ‘Ik kwam op het idee om dat verband wel te leggen toen ik las welke vreemde beslissingen ze nam waarna de ministerraad zich afvroeg of hare majesteit wel normaal was’, zegt Verburg in EenVandaag.

Volgens drugsdeskundige Daan van der Gouwe van het Trimbosinstituut is pervetine ‘een langwerkend stimulerend middel waardoor de vermoeidheid verdwijnt. Het lijkt op speed maar is intenser.’ Volgens Van der Gouwe wordt het gebruikt om langer door te kunnen werken. ‘We weten ook dat je door dit middel je remmingen een beetje verliest en veel heftigere dingen doet dan je normaal gesproken zou doen.’

Meer onderzoek noodzakelijk

Historica Dorine Hermans, die verschillende boeken over het koningshuis schreef, noemt het middel ‘een gangbare pijnbestrijding in die tijd’.  ‘Maar in feite gaat het om verdovende middelen.’

Hermans: ‘Toen ik er voor het eerst over las was ik heel verbaasd. Wat me nog meer opviel is dat niemand er op inzoomde.’

Zij vindt het drugsgebruik van Wilhelmina relevante informatie omdat het haar functioneren beïnvloed moet hebben. ‘Het heeft ook absoluut politieke gevolgen gehad, zeker in de oorlog toen de koningin veel macht naar zich toetrok.’

Hermans pleit voor meer onderzoek, ‘We weten nu dat ze het deed, maar het antwoord op de vraag waarom ze het deed vinden we vast in het Koninklijk Huisarchief. Maar we hebben slechts toegang tot dat archief tot 1934. Het is aan koning Willem-Alexander om daar coulanter in te worden.’

Koning Willem-Alexander heeft op 29 november 2013 in een dankwoord bij de ontvangst van de drie biografieën van Koning Willem I, II en III in Amsterdam, het volgende gezegd:

Het belang van gedegen en kritisch historisch onderzoek is evident. In dergelijk onderzoek wordt geprobeerd door gevestigde beelden heen te breken en mensen uit het verleden opnieuw tot leven te brengen.

Dorine Hermans zegt nu: ‘Laat de koning dat dan waarmaken en het Koninklijk Huisarchief opengooien.’