Sinds een week kunnen zo'n drieduizend jongvolwassenen een Nederlands paspoort aanvragen, die daar al 14 jaar op wachten. Zo'n zevenduizend anderen die ook onder het generaal pardon vallen, mogen dat nog steeds niet, tot frustratie van Tweede Kamerleden.

Door het generaal pardon kregen zo'n 27 duizend mensen in 2007 te horen dat ze voorgoed in Nederland mochten blijven met een permanente verblijfsvergunning. Voor 10 duizend van hen was het onmogelijk om Nederlander te worden, omdat ze geen geboorteakte en paspoort van het land van herkomst hadden.

Half werk

Na twee aangenomen moties in de Tweede Kamer, besloot staatssecretaris Ankie Broekers-Knol eind april dat iedereen met een generaal pardon die in 2007 minderjarig was, alsnog een paspoort mag aanvragen, zonder de documentatie-eisen. Maar voor de Tweede Kamer is dat niet genoeg.

"Het is heel mooi dat de staatssecretaris na de eerste twee moties heeft gezegd dat iedereen die minderjarig was ten tijde van het generaal pardon een paspoort kan aanvragen, maar daarmee heeft ze half werk geleverd. De moties zijn slechts gedeeltelijk uitgevoerd", zegt SP-Tweede Kamerlid Jasper van Dijk, die samen met Anne Kuik van het CDA de tweede motie indiende.

Derde motie

Hoewel het voor een klein deel van de groep nu wordt opgelost, kunnen de overige 7 duizend pardonners, die in 2007 al meerderjarig waren of na het generaal pardon zijn geboren, nog steeds niet naturaliseren. Voor Van Dijk en Kuik reden om voor een derde keer een motie in te dienen, zodat alle 10 duizend mensen een paspoort kunnen krijgen. Die motie werd donderdag aangenomen.

"Deze groep zit vast door de bureaucratie, we willen dat die mensen verder kunnen leven. We zijn inmiddels 14 jaar verder en ze hebben nog steeds geen paspoort", zegt Kuik. "Hier in de Kamer hebben we het vaak over integratie, dat je succesvol mee moet doen, maar dan moet je mensen ook de gelegenheid bieden. De basisvoorwaarde, een paspoort hebben, is daarbij van groot belang."

Onderzoek afwachten

Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol is het daar niet mee eens: "Als je een permanente verblijfsstatus hebt, kun je heel goed meedraaien in onze maatschappij." Ze voert de derde motie dan ook niet meteen uit, maar wacht nieuw onderzoek af van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) naar de gevolgen.

Broekers-Knol: "Voor de zomer komen ze met hun rapport en dat wacht ik echt af. Ik ga niet blindelings een paspoort geven zonder dat ik precies weet hoe het zit. Het is mijn verantwoordelijkheid."

Tweederangsburger

De pardonners voelen zich Nederlander, maar worden volgens Van Dijk ongelofelijk belemmerd en als tweederangsburger behandeld. "Stel je voor hoe het is om zonder paspoort te leven: van problemen bij het krijgen van een baan tot aan een hypotheek krijgen of stemmen."

Hij gaat verder: "Iedereen weet dat een paspoort voor van alles wordt gevraagd. Ze worden getreiterd en belemmerd in hun bestaan. We roepen allemaal dat iedereen moet meedoen in Nederland, Rutte voorop, en toch wordt hier een groep van een paar duizend mensen ongelofelijk gefrustreerd in hun bestaan."

Mazlum (26) woont al 20 jaar zonder paspoort in Nederland

Veel draagvlak

Volgens Van Dijk is nieuw onderzoek waar Broekers-Knol op wil wachten niet meer nodig. "De afgelopen jaren is het al 4 keer onderzocht. We weten al over welke groep het gaat. De Tweede Kamer heeft in duidelijke meerderheid gesproken: voer dit uit, geef een paspoort aan alle pardonners."

"Ook in de samenleving is er veel draagvlak. We hebben het niet over asielzoekers die nu aankloppen, maar om mensen die hier al meer dan 20 jaar wonen", zegt Van Dijk.