Aan de Rijnstraat in Den Haag staat een gloednieuw gebouw met een slechte reputatie: te weinig werkplekken, een naargeestige sfeer en designtrappen die tot struikelpartijen leiden. Nu blijkt dit gebouw de ministeries ook nog enorm op kosten te jagen.
De ministeries van Buitenlandse Zaken en Infrastructuur en Waterstaat spenderen samen jaarlijks tonnen aan de huur van externe vergaderruimtes. In het eigen, gloednieuwe pand is te weinig plek. Ambtenaren moeten voor werkoverleg buiten het gebouw hun heil zoeken. Dat blijkt uit documenten die EenVandaag heeft verkregen na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
Zwarte wanden
Het megaministerie aan de Rijnstraat werd in november 2017 door koning Willem-Alexander geopend, maar wordt sindsdien door veel ambtenaren verguisd. Het was zo mooi bedacht: een oud pand omtoveren tot een walhalla voor ambtenaren. Nu wordt er gesproken van een 'horrorgebouw'. Werknemers klagen over het grote tekort aan werkplekken, de zwart geverfde wanden en een gebrek aan privacy.
Om aan de klachten tegemoet te komen wordt het pand nu opnieuw verbouwd: er komen meer werkplekken, de (te krappe) fietskelder wordt uitgebreid en de muren worden in lichtere tinten geschilderd. Dat werk is nog niet klaar, en het Rijk is hier tot op heden 6 ton aan kwijt.
Vergaderen buiten de deur
Maar niet alleen aan reguliere werkplekken is een tekort, ook voor vergaderingen is er vaak onvoldoende plaats in het gebouw. Er wordt regelmatig uitgeweken naar locaties buiten het pand. En dat kost de overheid tonnen extra, blijkt uit de documenten.
Zo werd er in het eerste half jaar van 2018 voor ruim 560.000 euro aan externe vergaderruimtes ingehuurd. Dat is 230.000 euro méér dan het eerste half jaar van 2017, toen de ministeries in hun oude panden zaten en ook al geregeld moesten uitwijken naar vergaderruimtes buiten de eigen kantoren. De ministeries erkennen dat er 'op piektijden onvoldoende vergaderruimtes van voldoende omvang en functionaliteit' beschikbaar zijn. Geprobeerd wordt 'overlegmomenten beter te spreiden'.
'Handdoekje leggen' om werkplek te claimen
Het tekort aan werkplekken in het gloednieuwe megaministerie aan de Rijnstraat is voor de ondernemingsraden al langer een steen des aanstoots. Ambtenaren klaagden in media anoniem over het fenomeen 'handdoekje leggen', verwijzend naar toeristen op vakantie: wie een werkplek heeft bemachtigd, staat die niet meer af.
Volgens de ondernemingsraden klopt de norm voor het aantal werkplekken niet. Het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat over de huisvesting gaat, zegt dat er 0,7 werkplek per ambtenaar is. Maar volgens de medezeggenschap zijn daar allerlei losse zitjes en vergaderplekken in meegerekend en is de eigenlijke norm slechts 0,5 werkplek per ambtenaar.
Tienduizenden euro's meer voor mineraalwater
Niet alleen de huur van externe vergaderzalen drijft de kosten op. Ook de fors gestegen tarieven voor catering en vergaderfaciliteiten kosten de ministeries naar schatting tonnen per jaar meer dan voorheen. Voor facilitaire diensten is een contract afgesloten met Poort Centraal. Dit consortium van bouwbedrijf BAM en architectenbureau OMA is 25 jaar lang verantwoordelijk voor beheer, onderhoud en dienstverlening in het pand.
Ook de catering is fors duurder in het nieuwe pand. Kostte een liter mineraalwater voorheen 1,66 euro, Poort Centraal rekent daar nu 3,65 euro voor. Een kop koffie (of thee) werd 45 cent cent duurder en kost nu 1,15 euro. Jaarlijks bestellen de beide ministeries vele duizenden flessen mineraalwater en kannen koffie. Dat kost alleen al tienduizenden euro's meer dan voorheen.
Dure ledschermen en microfoons
Ook voor extra vergaderfaciliteiten krijgen de ministeries een fikse rekening van Poort Centraal. Moest voor een projectiescherm 73 euro worden betaald, in de nieuwbouw zijn er LED-schermen te huur voor meer dan het zesvoudige: 474,50 euro. Het tarief van een microfoon ging van 30 euro naar 124 euro. Deze zouden storingsvrij zijn, volgens het ministerie, en niet meer af te luisteren. Ondanks de forse tariefstijgingen zeggen beide ministeries geen tekorten te verwachten in hun bedrijfsvoeringsbudgetten.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.