radio LIVE
meer NPO start

Digitaal je zaakjes regelen? Dat is ook bij jongeren een probleem, zegt onderzoeker

Digitaal je zaakjes regelen? Dat is ook bij jongeren een probleem, zegt onderzoeker
Christine Dedding
Bron: EenVandaag

Steeds meer zaken kunnen alleen nog via de computer op internet geregeld worden. Maar het ontbreekt bij 4 miljoen Nederlanders aan de digitale vaardigheden om mee te komen. En dat speelt echt niet alleen bij ouderen, zegt onderzoeker Christine Dedding.

Dedding is medisch antropoloog bij Amsterdam UMC en doet samen met de gemeente al 5 jaar onderzoek naar de groeiende kloof die ontstaat door digitale ongelijkheid. "De overheid zet in op digitale dienstverlening omdat dat effectiever en efficiënter is. Maar mijn boodschap is dat we hiermee de bestaande ongelijkheid vergroten", zegt ze.

Ook jongeren

Onterecht wordt volgens Dedding gedacht dat het alleen ouderen en laaggeletterden zijn die digitaal achterlopen. Het komt voor in alle lagen van de bevolking, zegt ze. Ook bij jongeren.

"Alhoewel armoede en laaggeletterdheid een belangrijke rol spelen, zijn er ook kinderen, jongeren en veel dertigers en veertigers die tegen digitale problemen aanlopen."

Bekijk ook

Online wereld

Volgens de onderzoeker blijkt bijna een kwart van de Nederlanders geen of onvoldoende toegang te hebben tot de online wereld. Ook mensen met een hoge opleiding blijken niet altijd digitaal vaardig te zijn.

"Denk aan internetbankieren, inloggen met DigiD, solliciteren, een afspraak maken bij de arts, contact met de gemeente of de belastingaangifte doen", somt de onderzoeker zaken op die steeds meer digitaal geregeld moeten worden.

'Ander ICT-leven'

Zo sprak het onderzoeksteam van Dedding met een vrouw die al jaren bij een gordijnafdeling in een winkel werkt. "Als je je hele leven hebt gewerkt op de gordijnafdeling en altijd alleen maar getallen hoeft in te vullen, dan leer je niet met de computer omgaan."

Volgens Dedding maakt het dus wat betreft je digitale vaardigheden veel uit waar je werkt. "Als ze elders gewerkt zou hebben, zou ze een ander ICT-leven gehad hebben."

Bekijk ook

Hulp vragen

"Artsen of directeuren zijn soms ook niet digitaal vaardig", zegt Dedding. "Maar die kunnen hun secretaresse of helpdesk om hulp vragen. Die redden het wel."

Het grote probleem speelt vooral bij degenen die niet een netwerk om zich heen hebben waar ze om hulp kunnen vragen. "Dat zijn mensen die moeite hebben met lezen en schrijven, mensen die weinig geld hebben." Onder die groep vallen 'zeker ook jongeren'.

Steeds ingewikkelder

Zij missen hierdoor veel kansen, terwijl juist zij degenen zijn die deze kansen het hardste kunnen gebruiken. "Hoe moet je solliciteren zonder laptop? Hoe regel je een armoedepas of huur- en energietoeslag? Hoe vraag je studiefinanciering en een zorgverzekering aan?", somt Dedding een aantal dilemma's op.

"Juist mensen die er afhankelijk van zijn, hebben minder toegang tot deze dienstverlening. De overheidsdiensten zijn steeds ingewikkelder geworden. Je hebt vaak twee moderne apparaten nodig om iets te kunnen doen, bijvoorbeeld met DigiD. Ook is de informatie op websites vaak te ingewikkeld."

Bekijk ook

Niet meer bij horen

Mensen met weinig digitale vaardigheden maken volgens Dedding weinig gebruik van de online wereld, omdat ze niet weten hoe ze daar moeten komen. Maar er speelt ook angst om iets fout te doen mee. Bij vragen is het lastig om hulp te vragen bij een gemeenteloket.

"Je krijgt daar steeds te horen dat de informatie op de website staat. Het is dan niet gek dat je afhaakt. Je krijgt ook geen post meer op de deurmat. Mensen denken dan dat ze er niet meer bij horen."

Maak website simpeler

Wat volgens Dedding enorm zou helpen als er in de wijk hulp wordt geboden, met gratis wifi en moderne pc's. Ook moeten websitebouwers rekening houden met de groep mensen die geen gebruik kunnen maken van de online wereld.

"Maak de websites simpeler, gebruik minder tekst. En verstop het telefoonnummer niet, maar zet het bovenaan in de tekst." Dat gebeurt volgens Dedding nog veel te weinig.

Bekijk hier de hele reportage.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Israël wil noodhulp in Gaza zelf gaan regelen: 'Probeert internationale gemeenschap buitenspel te zetten'

De nood is hoog in Gaza: omdat de grenzen al 2 maanden worden dichtgehouden door Israël is er een groot tekort aan voedsel, schoon water en medische hulp. Israël zou nu tóch hulp willen toelaten, maar alleen niet meer via internationale hulporganisaties.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Israël overweegt volledige bezetting van Gaza: 'Palestijnen op kluitje in zuiden, waarschijnlijk bouw van nieuwe nederzettingen'

Israël overweegt volledige bezetting van Gaza: 'Palestijnen op kluitje in zuiden, waarschijnlijk bouw van nieuwe nederzettingen'
Bron: EPA

Israël voert de militaire strijd tegen Hamas op en wil delen van de Gazastrook bezetten, zegt premier Benjamin Netanyahu. Maar experts vragen zich af wat het plan is: "Gaza veroveren is niet zo moeilijk, het gebied daarna behouden is veel ingewikkelder."

Premier Netanyahu kondigde vandaag een intensieve militaire operatie aan met als doel om Hamas te verslaan. Volgens hem zal Israël Gaza niet binnenvallen om zich vervolgens weer terug te trekken: "De bedoeling is het tegenovergestelde daarvan."

'Dagen tot paar weken'

Het Israëlische leger heeft inmiddels tienduizenden reservisten opgeroepen voor het aanstaande offensief in Gaza. Een bezetting van de Gazastrook zou dan ook snel een feit kunnen zijn, denkt oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruijf. "Ik denk ook dat het Israël gaat lukken."

Hij verwacht dat Israël de Gazastrook 'binnen een paar dagen of een paar weken' kan veroveren. "Dan heb je heel Gaza wel onder controle. Het probleem is dan alleen: er wonen wel 2,2 miljoen mensen, hoe krijg je die onder controle?", zegt De Kruif. "Land bezetten is iets anders dan land ook daadwerkelijk bezet houden."

Bekijk ook

Situatie van voor 2005

Een nieuw militair offensief zou goed het einde kunnen betekenen van een Palestijns Gaza, denkt Midden-Oosten-deskundige Peter Malcontent: "Je mag concluderen uit de woorden van politici in het Israëlische veiligheidskabinet dat er een herbezetting komt."

Daarmee zouden we teruggaan naar de situatie van voor 2005, toen Israël tientallen jaren ook de hele Gazastrook in handen had, vertelt hij. "En dus zullen er straks ook nieuwe nederzettingen gebouwd gaan worden voor Israëlische Joden in Gaza."

'Terecht op een kluitje'

Netanyahu liet in zijn aankondiging van het nieuwe militaire offensief weten dat de inwoners van Gaza zullen worden 'verplaatst'. Voor hun eigen bescherming, voegde de Israëlische premier daaraan toe. Malcontent verwacht dat de Palestijnen zullen worden verdreven naar het zuiden. "Die komen daar dan terecht op een kluitje."

Een aantal ministers in het kabinet van Netanyahu zijn volgens de Midden-Oosten-expert extreem nationalistisch. "Die hebben deze plannen al veel langer", weet hij. "Eigenlijk kon je op je vingers natellen dat dit zou gaan gebeuren."

Al weken geen hulp

Het Israëlische leger heeft op dit moment al zo'n 70 procent van de Gazastrook onder controle. Volgens persbureau AP zou een totale verovering betekenen dat honderdduizenden Palestijnen hun verblijfplaats kwijtraken.

Daar komt bij dat de mensen in Gaza al weken zonder voedsel, schoon water, medicijnen en medische hulp zitten. Israël houdt de grenzen met Gaza sinds 2 maart dicht voor humanitaire hulp. Internationale hulporganisaties waarschuwden vorige week dat de laatste voorraden inmiddels zijn uitgedeeld.

Bekijk ook

'Moet proportioneel zijn'

De Kruif zet dan ook vraagtekens bij een nog verdere uitbreiding van het bezette gebied. "Ik heb beelden gezien van 7 oktober, die zijn vreselijk", zegt hij over de aanslag van Hamas op Israël. "Maar is dat nou een reden om 2,2 miljoen mensen op een heel klein stukje grond te gaan concentreren?"

De maatregelen die Israël neemt in reactie op de aanslag van 7 oktober 2023 moeten wel proportioneel zijn, zegt hij. "Dus die moeten in verhouding zijn met het gevaar dat er uitgaat van de extremisten van Hamas."

Ander soort oorlog

Een volledige bezetting van de Gazastrook leidt uiteindelijk tot een ander soort oorlog met Hamas, legt de oud-commandant uit. "Wij noemen dat een asymmetrische of een irreguliere oorlog." Dat betekent volgens hem dat er straks bijvoorbeeld meer aanslagen zullen worden gepleegd.

De bestrijding hiervan en het handhaven van de status quo is een kwestie van een lange adem die veel inspanning kost, benadrukt De Kruif. "En als er één ding is wat Israel niet heeft, dan zijn het de vele militairen die daarvoor nodig zijn."

Israël overweegt volledige bezetting van Gaza: wat zijn de gevolgen?

Terughalen van gijzelaars

Los van de strijd met Hamas is bovendien de grote vraag of het andere doel van Netanyahu wel bereikt kan worden: het terughalen van de Israëlische gijzelaars in Gaza. "Bij een totale bezetting is de kans juist groter dat de gijzelaars dood gaan", zegt Malcontent. "Een intensivering van de strijd in Gaza heeft dus gevolgen."

Toch is de verwachting van beide deskundigen dat Israël doorzet. "Ze hebben ook het militaire vermogen", vertelt De Kruijf. "Hamas is relatief verzwakt. Maar vooral heeft Israël - waarschijnlijk - de steun van de president van de Verenigde Staten om dit te kunnen doen."

Internationale steun

Tegelijkertijd denkt de oud-commandant dat internationaal de steun voor Israël sterk zal afnemen bij een nieuw offensief in Gaza. "Israël zou zich dat meer moeten afvragen", zegt hij.

Wat is zo'n kortetermijnsucces om een bufferstrook te creëren je waard als je op lange termijn steun verliest in heel de wereld", legt De Kruif uit. "Terwijl je die steun hard nodig kan hebben. Want de echte vijand van Israël is Iran en die wordt gesteund door Rusland. Dus het conflict is nog lang niet ten einde."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant