radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Diederik Gommers kritisch over de crisiscommunicatie van het kabinet: 'Je moet ook perspectief bieden'

Diederik Gommers kritisch over de crisiscommunicatie van het kabinet: 'Je moet ook perspectief bieden'
Diederik Gommers
Bron: EenVandaag

Het kabinet moet duidelijker communiceren en meer perspectief bieden, vindt ic-voorzitter Diederik Gommers. Want dan begrijpen mensen beter waarom ze zich aan de coronaregels moeten houden. "Soms dacht ik: waar blijft de uitleg?"

Hij is voor zijn doen behoorlijk kritisch op het kabinet. Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care en bekende Nederlander tegen wil en dank. De uitleg over mondkapjes was onder de maat, premier Rutte was soms juist te optimistisch, met alle gevolgen van dien. Het bron- en contactonderzoek faalde, tot grote boosheid van Gommers. En een stip aan de horizon, een wenkend perspectief? Het ontbrak bijna volledig. "Bied je geen perspectief, dan zoek je dingen die jou goed uitkomen. En dan kom je bij Viruswaanzin uit."

'Kabinet zendt alleen maar'

Hij wikkelt er geen doekjes om: de communicatie van het kabinet laat vaak te wensen over. En juist die duidelijkheid die het kabinet volgens hem wel degelijk kan bieden, kan een hoop ellende voorkomen. "Soms dacht ik, waar blijft de uitleg als je maatregelen afkondigt? Ik had dan wel eens de behoefte van: mag ik het uitleggen?"

"Als je alleen maar maatregelen afkondigt, door alleen maar te zenden, zonder uitleg en context, dan maak je het moeilijk." En als mensen het niet snappen, dan is de kans dat ze meewerken aan de maatregelen een stuk kleiner. Het is een belangrijke reden waarom hij er uiteindelijk zelf toe is over gegaan uitleg te geven en context te bieden. In talkshows, maar bijvoorbeeld ook op Instagram.

Ic-arts Diederik Gommers blikt bij EenVandaag terug op een heftig jaar. Toch durft hij ook licht optimistisch vooruit te kijken naar 2021.

Onduidelijke boodschap over mondkapjes

Want neem nu de mondmaskers. Als er ergens een onduidelijke boodschap over is verzonden, is dat het wel. Er werd zelfs gezegd dat medische mondmaskers niet zouden helpen. "Mondmaskers helpen echt. Maar ik vond dat in het advies dat het medische mondmasker zelfs een beetje werd weggemoffeld."

De reden kan hij alleen maar naar gissen. "Daar kreeg ik m'n vinger ook niet achter. Had het te maken met de tekorten die we hadden? Er speelden allerlei dingen door elkaar. We waren in de eerste crisis niet gewend dat we wel geld hadden, dingen konden bestellen maar gewoon niet kregen. Daar zijn allerlei beloftes gedaan. Dat we 'aanstaande vrijdag' konden bestellen bijvoorbeeld. En dan kwam er niks."

'Falen' GGD

"Het was hetzelfde met het bron- en contactonderzoek", vervolgt hij. "Die mensen werkten keihard, maar af en toe dacht je van: 'Jongens, had het kabinet niet meer moeten inzetten in de zomermaanden om het op orde te krijgen?' Sommige dingen zijn misschien wel geprobeerd, maar gingen soms mis."

In de zomer is hij ongemeen fel naar de GGD en nam het woord 'falen' in de mond. "Dat is me niet in dank afgenomen. Maar ik bedoelde niet het falen van mensen, maar dat het systeem faalt. Want we hebben gezegd dat bron- en contactonderzoek zo belangrijk is. En dan blijkt het ondoenlijk voor hen om al die controles uit te voeren."

Lees ook

Te positief

"Je ziet hoe belangrijk woorden zijn, dat merk ik zelf ook", legt hij uit. "Je moet heel goed op je woorden letten." En daarmee doelt hij niet alleen op zichzelf, maar zeker ook op de politiek.

"Dus als Mark Rutte op vrijdag na het kabinetsberaad soms iets te positief is, dan zie je dit gewoon terug in de dagen daarna. Je ziet het dan terug in de aantallen, dat op het moment dat er iets te veel positiviteit ontstaat, het aantal ziekenhuisopnamen een week, 10 dagen of 2 weken later toeneemt."

Lees ook

Hoopvol

Dat betekent overigens niet dat het kabinet geen hoopvol toekomstperspectief kan schetsen, vindt Gommers. Iets wat ze nu eigenlijk nalaten. "Je moet ook perspectief bieden. En dat heb ik wel een beetje gemist. Je merkt aan de politiek dat ze dat heel lastig vinden. Maar ja, zij kunnen daar wel op afgerekend worden."

Zelf is hij wat minder terughoudend hierin. "Mensen vragen nu of ze naar een festival als Lowlands kunnen in of na de zomer. Dan zeg ik: 'Met de kennis van nu kan het, met beperkingen.' Als je de verwachtingen van de voorgang ziet dan mag je toch eigenlijk wel verwachten dat het de komende zomer wel kan. Maar je moet perspectief bieden. Als je geen perspectief hebt, dan ga je googlen en dan zoek je dingen die jou goed uitkomen. En ja, dan kom je ook bij Viruswaanzin uit."

Geen vaccinatieplicht

Een belangrijke reden dat hij niettemin optimistisch is, zijn de aangekondigde coronavaccins. Toch is hij niet voor een vaccinatieplicht, ook niet voor zijn eigen ic-personeel. "Nee, als ze niet willen dan vind ik dat echt prima. Het kan nooit zo zijn dat jij iets hebt laten doen waar je later spijt van heb, want als je eenmaal ingespoten hebt, is het gebeurd. De risico's zijn bijzonder klein, maar ze zijn niet nul."

En hoe het verder loopt, blijft ook wat hem betreft spannend. "Komt er nog een golf? Of muteert het virus? Maar ik zie het toch vooral positief. Ik denk dat we weer kunnen bouwen aan iets moois, dat iedereen weer een stukje van zijn oude leven kan oppakken. En vooral dat we die economie weer draaiende houden. Want voor sommige mensen is het ongelooflijk zwaar en moeilijk geweest. Maar ik denk dat 2021 weer hoop gaat geven aan heel veel mensen."

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minder zorgstudenten in het mbo, terwijl personeelstekort groeit: 'We moeten ons rot schrikken als samenleving'

Het aantal studenten op mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen. In de laatste 5 jaar ging het om een daling van 30 procent, terwijl er juist veel vraag is naar zorgpersoneel. De MBO Raad wil nu actie van het kabinet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn
Bron: Unsplash

Een groep astronomen trekt aan de bel, want de kans dat een asteroïde de aarde gaat raken wordt steeds groter. In 2 weken tijd steeg deze van 2,6 naar 3,1 procent. "Historisch, maar niet te vergelijken met de asteroïde die dinosaurus heeft uitgeroeid."

De asteroïde, die volgens NASA op 22 december 2032 de aarde zou kunnen raken, heeft zelfs al een naam: 2024 YR4. Hij heeft een geschatte doorsnee van tussen de 40 en 90 meter, en verplaatst zich met een snelheid van meer dan 10 kilometer per seconde. Mocht hij de aarde raken, dan krijgen we dus met een flinke klap te maken.

'Neem het met een korrel zout'

Zijn we over 7 jaar in gevaar? Als je het aan ruimtevaartspecialist Angelo Vermeulen vraagt, niet. "Je moet het met een grote korrel zout nemen", merkt hij op. "Het is een vrij relatief hoog cijfer. Maar de gemeenschap van astronomen wereldwijd maakt zich eigenlijk geen zorgen."

"Want wat er meestal gebeurt, is dat naarmate men meer en meer informatie te weten komt over de baan en de snelheid van de asteroïde, door meerdere metingen te doen, ze zich eigenlijk realiseren dat de kans kleiner wordt dat hij de aarde zou raken."

Bekijk ook

Nog geen 'doomsdag'

"Dit is dus zeker nog geen 'doomsday-scenario'", zegt Vermeulen. Op het moment van de eerste observatie is de asteroïde namelijk nog ver verwijderd van de aarde. Het is een klein object in de verre verte. Om hem te spotten hebben astronomen een sterke telescoop nodig.

"Dan probeer je zo goed mogelijk de baan en de snelheid op te meten", legt hij uit. "Het percentage gaat dan vaak schommelen, soms omhoog en dan soms weer omlaag. Wanneer hij dichterbij de aarde zit kunnen we hem veel makkelijker observeren en opmeten." Pas dan kunnen astronomen écht spreken over de kans op een inslag. "Maar in het verleden is eigenlijk altijd gebleken dat die kans dan 0 procent werd en dat het dan langs de aarde heen vliegt."

Meerdere asteroïden in zonnestel

Naast 2024 YR4 vliegen er meer dan een miljoen asteroïden door het zonnestel, weet Vermeulen. Tussen Mars en Jupiter zit een asteroïdengordel waar een groot deel van deze 'mini planeetjes' vliegen. "Die zitten daar eigenlijk vrij veilig, want ze draaien in een baan om de zon. Ze zijn geen bedreiging."

"Maar er zijn dus ook asteroïden die los door het zonnestelsel vliegen." En voor die losse - zoals 2024 YR4 - moeten we uitkijken. "Ze zouden mogelijk op de aarde kunnen neerstorten. En dat is in het verleden al gebeurd, er zijn genoeg voorbeelden. De bekendste is natuurlijk het uitsterven van de dinosauriërs, veroorzaakt is door zo'n inslag."

Bekijk ook

Zeer zeldzame gebeurtenis

Ook in de Amerikaanse staat Arizona sloeg zo'n 50.000 jaar geleden een asteroïde in. Onderzoekers schatten in dat deze een diameter van ongeveer 50 meter had en rond de 300.000 ton woog. "Je kan hem bezichtigen, een prachtige geologische formatie", noemt de ruimtevaartspecialist het.

De aarde blijft dus niet gespaard van zulke inslagen, vertelt Vermeulen. "Maar dat het zal gebeuren in een tijdbestek van een mensenleven is zeer zeldzaam."

DART

Ook vertelt de ruimtevaartspecials dat NASA technologie heeft ontwikkeld om de banen van asteroïden te wijzigen, zodat ze de aarde niet raken. "Tijdens die missie, genaamd DART, heeft men met een ruimte toestel van ongeveer 600 kilo recht op een asteroïde laten inslaan om te zien of we de baan van die asteroïde konden wijzigen."

"En dat is een groot succes geworden", gaat hij verder. De baan is zelfs veel meer veranderd dan gehoopt. "Dus we kunnen asteroïden wel van een baan doen afwijken. En als je dat op tijd doet, zelfs al is het een kleine wijziging, dan heeft het groot effect wanneer het in de buurt van de aarde komt."

Bekijk ook

Tsunami als gevolg

Maar stel het gebeurt wel, hoe zou dat er dan uit zien? "De gevolgen van zo'n inslag zijn niet te overzien", antwoordt Vermeulen. "Maar het zal minder apocalyptisch zijn dan wat je ziet in films."

En dat komt vooral doordat het grootste oppervlak van de aarde, ongeveer 70 procent, bedekt is met water. "In het Los Alamos National Laboratory heeft men een computersimulatie laten maken (van een asteroïde inslag, red.). En zo hebben ze ontdekt dat het best meevalt. Wat je krijgt is een tsunami, en het blijkt dat maar een fractie van de totale energie van die asteroïde omgezet wordt in golven. De golven zullen niet zo heel ver reizen. Dus we kunnen daar ook wel wat wat geruster over zijn."

Aardbevingen en klimaatverandering

Wel kan die eventuele inslag op 22 december 2032 voor seismisch effecten zorgen, zoals een aardbeving. "En in een gebied waar veel vulkanische activiteit is, kan het die activiteit gaan uitlokken. Want je krijgt bij een inslag sowieso een enorme schokgolf als een asteroïde in de atmosfeer ontploft of op aarde neerstort." Hij vergelijkt het met honderdmaal de kracht van een bom van Hiroshima.

"En als zo'n ding in de atmosfeer komt, genereert dat verder ook heel veel hitte waardoor het branden kan veroorzaken", gaat Vermeulen verder. "Dat is een effect dat lang na de inslag nog kan blijven doorwerken, het werpt allerlei stoffen in de atmosfeer op, die dan een deel van het zonlicht kunnen blokkeren en waardoor je het klimaat kan gaan verstoren."

Kans op een asteroïde inslag op aarde wordt steeds groter, maar volgens deze ruimtespecialist hoeven we niet bang te zijn

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant