Een bijzonder herkenbaar voorstel vanmorgen uit de D66-hoed. De partij pleit voor een 'designated survivor' tijdens momenten dat alle landelijke politici en het staatshoofd samen zijn, bijvoorbeeld tijdens Prinsjesdag. Een 'aangewezen overlever' verblijft op zulke momenten op een andere locatie, zodat in geval van een aanslag er altijd een democratisch verkozen persoon als bestuurder van het land beschikbaar is. Het voorstel lijkt daarmee wel erg samen te vallen met het grote succes van de Netflix-serie 'Designated Survivor'.

De werkelijkheid volgt fictie, waar hebben we dat eerder gehoord? Filmkenner Frans Wollrabe zocht voor ons naar een paar voorbeelden uit zijn filmcollectie.

In 2012 haalden duizenden jongeren massaal inspiratie uit de komedie 'Project X'. De low-budget film, over een volledig uit de hand gelopen verjaardagsfeest, was een onverwachte kaskraker. En niet zonder gevolgen. In Nederland groeide een sweet sixteen­-feestje van de 16-jarige Merthe uit tot een bijeenkomst van duizenden jongeren, met nachtelijke rellen tot gevolg. Maar ook in andere landen leidde de film tot inspiratie. Uit de hand gelopen feesten onder de ‘Project X’-noemer ontstonden in Duitsland en Frankrijk en in Amerika viel er zelfs een dode toen een dergelijk feest op rellen uitdraaide.

Natural Born Killers

Ondanks alle dramatische gevolgen, werden de feesten vaak met een ludieke insteek georganiseerd. Zoiets kan niet gezegd worden van een ander inspiratievoorbeeld dat Wollrabe noemen. De film 'Natural Born Killers', over een jong stel dat een spoor van moord en geweld achterlaat en daarbij door lokale televisie op de voet gevolgd word, is regelmatig als inspirator genoemd in verschillende moordzaken. Ironisch genoeg gaat de film over de verheerlijking van geweld door media. Beroemde ‘fans’ van de film waren Columbine High shooters Harris en Klebold, die NKB (afkorting van de film) als hun codewoord gebruikten. "De daders fantaseerden destijds zelf al over hoe de filmregisseurs van dat moment hun acties zouden verfilmen", vertelt Wollrabe. "Heel wrang".

Kernreactor

Een wel heel toevallige opeenvolging van werkelijkheid op fictie vond plaats in 1979, toen de film The China Syndrome uitkwam. De film, met Jane Fonda en Michael Douglas in de hoofdrollen, gaat over de meltdown van een kernreactor. "Fonda en Douglas maakten destijds veel maatschappijkritische films", zegt Wollrabe. "De film werd dan ook eerst afgedaan als typische linkse kritiek van Fonda." De nucleaire industrie reageerde verbolgen, noemde het ‘totale fictie’ en ‘karaktermoord van een hele industrie’. Het stomme toeval was dat twaalf dagen na verschijning van de film een kernreactor in Pennsylvania zijn meltdown beleefde. Het is nog steeds de grootste Amerikaanse commerciële kernramp tot nu toe.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.