radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

De SS in breder perspectief

De SS is één van de beruchtste organisaties uit de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. De organisatie roept beelden op van blonde Ariërs, meedogenloze kampbewakers en de doodseskaders.

De SS, ook wel Schutzstaffel genoemd, werd opgericht in 1925. Haar oorspronkelijke doel: de persoonlijke lijfwacht van Adolf Hitler. De SS richtte haar pijlen op alle aspecten van de samenleving. Zo droeg de SS het nationaalsocialisme over op de bevolking, maar was ook belangrijk voor andere projecten binnen het Duitse Rijk. Met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd de De Waffen-SS opgericht. Het werd het belangrijkste en bekendste onderdeel van de SS. Ook was de SS verantwoordelijk voor de deportatie van Joden naar de vernietigingskampen. Tijdens het Proces van Neurenberg werden 24 kopstukken van het naziregime uit de Tweede Wereldoorlog voor de rechter gesleept. De SS werd toen bestempeld als misdadadige organisatie.

De SS als multiculturele organisatie

Naast de vele moordpartijen en gruwelijkheden zijn er ook zaken die niet belicht zijn. Reden voor het Nationaal Bevrijdingsmuseum om de tentoonstelling De SS: Veelzijdig Extremisme te openen. Volgens Jory Brentjens van het Nationaal Bevrijdingsmuseum moet de SS in een breder perspectief geplaatst worden. "De geschiedenis van de SS is veel breder dan algemeen bekend is. Het beeld van de SS, dat het Arische blonde supersoldaten zijn, klopt niet. Ook gaat de geschiedenis van de kampen veel verder. Het verhaal van de holocaust strekt zich veel verder uit dan alleen de vernietigingskampen. Denk aan het bedrijfsleven en de oorlog zelf. We willen juist het hele brede plaatje laten zien van de SS."

Er zijn allerlei films en documentaires die de geschiedenis van de SS tot in het mytische doornemen

Volgens Brentjens is het goed dat mensen deze tentoonstelling gaan bezoeken. "Er ontstaan veel mythes rondom de SS. Er zijn allerlei films en documentaires die de geschiedenis van de SS tot in het mytische doornemen. De SS zou op zoek zijn naar de heilige graal, beschikken over ufo's en komen voor in pulpfilms over zombie's. Wij willen laten zien wat het echte beeld is."

Sytze van der Zee, auteur van ondermeer 'Voor Führer, volk en vaderland' over de geschiedenis van Nederlandse SS-ers, kijkt kritisch naar de tentoonstelling. Hij valt vooral over de multiculti-cultuur die de samensteller van de tentoonstelling benadrukt. "De SS had maar één cultuur en dat was zijn eigen cultuur."

Geschiedvervalsing

Brentjens vindt dat er sprake is van geschiedvervalsing. " Als jij je beperkt tot een klein stukje van de geschiedenis van een organisatie en de rest buiten beschouwing laat, dan heb je het over geschiedvervalsing. Het beeld dat bij mensen krijgen van het verleden wordt vertekend. En dat is kwalijk. Je ziet dat veel extremisten en neo-nazi's daarmee aan de haal gaan. Men voelt zich verwant met het verleden, terwijl dat niet juist is. Onze tentoonstelling is er juist voor om mensen te laten zien dat de beelden die onterecht bestaan bij een groot publiek niet waar zijn."

De Waffen-SS was een grote en brede organisatie met allerlei culturen

"Veel mensen weten niet dat de SS ook archeologische expedities naar o.a. Tibet organiseerde, kruidentuinen aanlegde in concentratiekampen en dat de Waffen-SS één van de meest multiculturele organisaties op aarde was. Tijdens de oorlog was het meerendeel dat diende niet Duits. Dat is wat in de opvattingen niet wordt meegnomen."

De tentoonstelling is te zien vanaf 15 oktober t/m 15 april 2018 in het Nationaal Bevrijdingsmuseum.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hoe een zonnige dag in Scheveningen uitliep tot gewelddadige rellen onder honderden jongeren: 'Het wordt elk jaar erger'

Het is nog niet duidelijk hoe het gisteravond uit de hand heeft kunnen lopen in Scheveningen. Honderden jongeren raakten in gevecht met elkaar en keerden zich tegen de politie toen die ingreep.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom nieuwe statiegeldwinkels niet de oplossing zijn voor rondzwervende blikjes en flesjes

Waarom nieuwe statiegeldwinkels niet de oplossing zijn voor rondzwervende blikjes en flesjes
Ter illustratie: Statiegeldmachine bij de ingang van een supermarkt
Bron: ANP

Statiegeld Nederland opent deze maand twee winkels waar mensen hun blikjes en flessen kunnen inleveren. De winkels moeten het makkelijker maken om de lege verpakkingen weg te brengen. Dat gaat met het huidige systeem in grote steden niet altijd goed.

Vooral in supermarkten staan nog lange wachtrijen voor statiegeldmachines. Dit zorgt soms voor irritaties tussen klanten en 'statiegeldverzamelaars'. De twee winkels in Rotterdam en Amsterdam moeten het begin zijn van een oplossing voor dit probleem. Maar hoe realistisch is die?

'Niet genoeg'

"Die twee statiegeldwinkels zijn een mooie service voor de supermarkten. Die worden zo ontlast. Maar verder lossen ze helemaal niks op van het probleem waar we nu mee zitten", zegt Dirk Groot, die met zijn stichting Zwerfinator zwerfafval probeert te verminderen. Hij vindt de nieuwe winkels een 'stap in de juiste richting', maar merkt op dat er nog veel moet gebeuren.

Volgens hem zijn er vooral in de grote steden te weinig inleverpunten. En dat is hét grote probleem. "Je kunt overal blikjes en flesjes kopen, maar je kunt ze bijna nergens inleveren. En voor een zo'n winkel ga je niet van Amsterdam-West naar het centrum lopen om je blikje in te leveren", denkt hij.

Bekijk ook

Geen innameplicht

Het kleine aantal innamepunten waar hij zo kritisch over is, zou vooral komen doordat er geen innameplicht is. Mensen zijn het namelijk niet verplicht om gebruikte blikjes, flesjes en kratten in te leveren. Het wordt niet gestimuleerd, zegt Groot.

"De verhouding tussen statiegeld en het product dat je koopt is helemaal zoek. Heel veel mensen vinden het gewoon niet de moeite waard." Juist doordat die stimulans uitblijft, wordt er weinig gedaan om meer innamepunten te creëren. En de drukte echt onder controle te krijgen.

'Hoe slechter ze het doen, hoe meer ze verdienen'

Bedrijven als Statiegeld Nederland maken winst op elk blikje en flesje dat niet wordt ingeleverd, legt Groot uit. "Ze doen niet meer dan nodig is. Ze verdienen er juist aan als er minder wordt ingeleverd."

"Al die miljoenen aan statiegeld die niet worden ingeleverd, dat blijft gewoon bij statiegeld Nederland", vervolgt hij. "Ze zeggen dat ze investeren in allerlei nieuwe innamepunten, verbetering van het systeem, enzovoort, maar daar zien we weinig van. Hoe slechter ze het doen, hoe beter ze verdienen."

Overlast en ongedierten

Een gevolg van dit systeem is dus dat de groep mensen die niet in een lange rij in de supermarkt wil staan, de statiegeldproducten in een normale prullenbak in huis of op straat gooit.

Bij dat laatste komen vervolgens 'verzamelaars' of 'jagers' kijken, die de afvalbakken op straat niet altijd even netjes achterlaten wanneer ze klaar zijn, volgens Groot. In grote steden zoals Rotterdam en Amsterdam zorgt dat voor overlast en soms ongedierten.

Bekijk ook

Wettelijk verplichten

Ook stevige hulp van de politiek om dit probleem op te lossen blijft uit, zegt Groot. Hij vindt dat er meer kan worden gedaan. "Een statiegeldplicht en innameplicht, dat kun je gewoon wettelijk afdwingen. In Duitsland doen ze dat ook. Daar hebben ze het zelfs op zuivelverpakkingen."

"Er worden steeds redenen verzonnen waarom het niet kan", gaat hij verder. "Maar dat is als je iets niet wil. Als je iets wel wil, dan zoek je naar oplossingen."

'Ze hebben de kennis niet'

Wat zouden de bedrijven zelf dan moeten doen om dit op te lossen? "Meer inleverpunten", herhaalt Groot. "Maar ook moet het statiegeldbedrag omhoog en moeten platte blikjes en flessen zonder etiket worden geaccepteerd. Die mag je nu niet inleveren."

Groot roept dit vanuit zijn expertise al langer, maar volgens hem is dit nog niet doorgevoerd omdat er vaak aan de verkeerde knoppen wordt gedraaid. "Ze hebben niet de kennis van de straat, maar alleen de kennis van kantoor."

In Rotterdam en Amsterdam openen binnenkort statiegeldwinkels, waar je lege blikjes en flessen kunt inleveren

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant