radio LIVE
meer NPO start

Bas wil al dagen Oekraïne verlaten, maar zit er nog steeds vast: 'Je gaat nu niet iemands benzine jatten'

Bas wil al dagen Oekraïne verlaten, maar zit er nog steeds vast: 'Je gaat nu niet iemands benzine jatten'
Bas Schuiling
Bron: EenVandaag

Bas Schuiling, tot voor kort werkzaam in Kiev, vluchtte dit weekend de stad uit met zijn gezin. Hij wil ook graag het land uit, maar dat is nog niet gelukt. Ondertussen raakt de supermarkt in Kiev steeds leeg, ziet verslaggever Hans Jaap Melissen.

Bas bevindt zich nu in een dorpje ten zuiden van de hoofdstad. "Toen we aan het rijden waren, aan het vluchten, bleken bijna alle wegen geblokkeerd. Het had toen geen zin om nog door te rijden. Ik hoorde van andere mensen dat ze 3 of 4 dagen hadden gedaan over stukken waar je normaal 5 of 6 uur over doet."

Eindelijk benzine

Ook benzine is een probleem. "Als dat rode lampje aangaat, zit je niet heel lekker. Het vriest hier. Dus we hadden ons voorbereid op kamperen op een grasveld. Gelukkig kunnen we nu in een stadje verblijven, met een supermarkt en een bed. Daar zijn we heel dankbaar voor." Om welke plek het gaat wil hij om veiligheidsredenen niet zeggen.

Gisteren lukte het Bas om benzine te krijgen. Maar of het genoeg is om naar de grens te rijden, weet hij niet. "Ook daar zitten veel mensen vast. Er is weinig onderdak. Ik begrijp dat het ook in Moldavië en Roemenië druk is, omdat daar duizenden mensen de grens over zijn gegaan.

Bekijk ook

Raketaanval Charkov

Bas is vooral bang voor toenemend geweld. "In Charkov gooien ze hele woonwijken plat, naast wat er allemaal in Kiev gebeurt. Het is gewoon niet te overzien." In centrum van Charkov vond vanmorgen een raketaanval plaats. Oekraïense autoriteiten melden dat daarbij burgerslachtoffers zijn gevallen.

"De moeder van mijn vrouw woont in een regio waar op dit moment ook zwaar wordt gevochten. Daar maken we ons ook zorgen over natuurlijk."

Mensen helpen een gewonde vrouw na de raketaanval
Bron: EPA
Mensen helpen een gewonde vrouw na de raketaanval

Regelen

Bas probeert nu de juiste route te bepalen om te vluchten. "We proberen daar nu dingen voor te regelen. Dus echt stilstaan doe je niet, maar je slaapt natuurlijk niet. Ik sta om 6 uur op om te kijken of er geen rare bewegingen zijn geweest."

"Maar je ziet ook mensen met grootouders en kinderen die vastzitten. Dat is nog erger. Laat dat soort mensen maar eerst in veiligheid komen. We willen niet voordringen in de rij, we houden het nog even vol", zegt hij.

Rob Hadders praat je bij over wat er vandaag in Oekraïne gebeuren en we spreken verslaggever Hans Jaap Melissen vanuit Kiev

Geen alcoholverkoop

Verslaggever Hans Jaap Melissen is in Kiev, waar onder deze bizarre omstandigheden het gewone leven ook min of meer doorgaat, vertelt hij vanuit een supermarkt. "Ze hebben de hele sectie waar alcohol verkocht wordt afgesloten. De schappen zijn ingepakt in plastic. Alcoholverkoop mag niet meer van de overheid, staat hier op een briefje."

"Een lokale journalist vertelde mij dat de reden daarvoor vrij simpel is: er zijn veel wapens uitgedeeld in Kiev, oorlog en alcohol is niet de beste combinatie. Mensen hebben natuurlijk ook veel stress, dus de overheid wil niet dat ze zich gaan verdrinken en dat je meer ongelukken krijgt door alcohol en wapens."

Lege schappen

Bij het afbeelding waar normaal het brood ligt, zie je vooral lege schappen. Dat zie je ook waar het zuivel en vlees ligt. "Een meter of 20 is hier helemaal leeg. Duurdere producten zijn er nog wel wat. Je ziet mensen hier dwalen met het idee: misschien is dit wel de laatste dag dat de winkel open is."

"Personeel is er nog wel. Een deel daarvan slaapt hier in het kantoor van de supermarkt, zodat ze niet steeds heen en weer hoeven om naar het werk te gaan. Er is hier ook een schuilkelder. Afgelopen gaat een luchtalarm. Dan werken ze hier door, en de rij met mensen die buiten staat mag dan naar binnen om opgevangen te worden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nabestaanden hopen dat rechtszaak meer duidelijkheid geeft over grafschennis kindergraven: 'Ze hebben mijn gezin kapot gemaakt'

Justitie vervolgt vier vrouwen voor grafschennis op een begraafplaats in Leusden. Zij zouden daar bijna 4 jaar geleden een 'paranormale sessie' hebben gehouden bij kindergraven. Nabestaanden hopen er nu eindelijk achter te komen wat er precies is gebeurd.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'
Songfestival-winnaar Nemo stond vorig jaar met de non-binaire vlag op het podium
Bron: Sarah Louise Bennett/EBU

De Palestijnse vlag of een regenboogvlag op het podium van het Eurovisie Songfestival? Dat is deze editie niet toegestaan: artiesten mogen alleen nog hun eigen vlag laten zien om 'politieke statements' te voorkomen. "De EBU is een bange organisatie."

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het nieuwe vlaggenprotocol zelf niet bekendgemaakt, maar bevestigde wel berichten van de Deense omroep DR hierover. Hans Laroes, die jarenlang betrokken was bij de EBU als adviseur, vindt het een 'nogal onhandig' van de media-organisatie.

Vlag om identiteit te laten zien

De laatste jaren waren op het podium en in de green rooms - waar deelnemers wachten op de uitslag - nog verschillende vlaggen te zien, waaronder de Palestijnse vlag en de regenboogvlag. En op het podium nam zanger Nemo, die uiteindelijk won voor Zwitserland, vorig jaar de non-binaire vlag mee. Vlaggen zijn dan ook echt onderdeel van het Songfestival, zegt Laroes.

"Het hele Songfestival is erop gericht om mensen en landen en allerlei bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden op een vrolijke manier. En dus ook mensen van allerlei identiteiten", legt hij uit. "En ik denk dat daarbij hoort dat die mensen ook hun identiteit laten zien. Dat kan via de vlag van je land, via de regenboogvlag en ook via een vlag waarin je Palestina steunt."

Bekijk ook

'Tegen geest van Songfestival'

Door het besluit van de EBU om alleen nationale vlaggen toe te staan op het podium kunnen deelnemende artiesten hun identiteit straks mogelijk niet volledig uiten. En dat vindt Laroes geen goede zaak: "Het is eigenlijk tegen de geest van het Songfestival in."

Hoe de organisator van het liedjesfestijn precies tot zo'n besluit komt, blijft volgens hem gissen. In principe wordt de uiteindelijke beslissing gemaakt door de producer van het Songfestival in overleg met het gastland, dit jaar dus Zwitserland. Maar de omroepen van andere deelnemende landen hebben volgens hem ook zeker invloed.

Onder hoge druk besloten?

Het zou dus zeker kunnen dat landen in dit geval invloed hebben uitgeoefend op de organisatie, zegt Laroes. "Er zijn ongetwijfeld een aantal omroepen die alvast bezwaar zijn gaan maken of bang zijn geworden." En dan gaan ze onder oplopende druk met elkaar appen, bellen en vergaderen, weet de voormalig EBU-adviseur.

"Het is op dit soort momenten een beetje een bange organisatie", gaat hij verder. "Dus omdat die verschillende standpunten van landen en omroepen eigenlijk boven die hele besluitvorming hangen, wordt er geprobeerd het allemaal zo rustig mogelijk te houden en ieder gedoe waar iemand boos van kan worden te vermijden. Dan ga je dus beslissen om geen vlaggen toe te laten."

'Niet nagedacht over regenboogvlag'

Het 'vlaggenverbod' is volgens Laroes vooral bedoeld om de Palestijnse vlag te weren van het podium. Dat daarmee bijvoorbeeld ook Pride-vlaggen in de ban worden gedaan, heeft de organisatie van tevoren misschien niet helemaal doorgehad, denkt hij.

"Ik denk dat ze vooral geen Palestijnse vlaggen willen laten zien en dat ze toen geaccepteerd hebben dat dan ook andere vlaggen als de regenboogvlag niet meer getoond worden", zegt hij. "Terwijl ik denk dat je daarmee juist een heleboel artiesten - en een heleboel mensen thuis - in hun hart raakt, en dat je daarmee dus ook je eigen Songfestival in het hart raakt."

Door nieuwe regels Songfestival zijn Palestijnse én Pride-vlaggen straks verboden op podium: 'De EBU is bang'

Bekijk ook

Andere manieren zoeken

Overigens verwacht Laroes niet dat de deelnemende zangers zich ook helemaal aan de nieuwe regels gaan houden. "Ik denk dat redelijk wat artiesten op zoek gaan naar manieren om toch iets te laten zien." Als voorbeeld noemt hij Madonna, die in 2019 op het Songfestival in Israël een gastoptreden gaf en toen ook een statement maakte met de Palestijnse én Israëlische vlag.

Het zal hem niet verbazen als meer artiesten op zoek gaan naar manieren om standpunt over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden te laten blijken. "En eigenlijk wordt dat ook uitgelokt door de EBU. Het is dan ook een wedstrijdje van: wie is nu het slimst."

'Onverstandig en niet sympathiek'

In een poging om mogelijk gedoe rond de Palestijnse vlag te voorkomen, veroorzaakt de EBU met deze nieuwe regels juist méér gedoe, constateert Laroes. Het protocol rond de vlagen krijgt nu namelijk heel veel aandacht, ziet hij gebeuren.

En daar zit ook veel negatieve aandacht bij: zo noemde lbhti-belangenverenging COC Nederland het besluit van de EBU afgelopen weekend 'volstrekt belachelijk'. Laroes snapt de verontwaardiging over het vlaggenverbod. "Ik vind het echt een onverstandige en onaardige, niet sympathieke en niet empathische beslissing."

Bekijk ook

AVROTROS 'snapt besluit'

AVROTROS, die namens Nederland meedoet aan het Songfestival, liet eerder in een schriftelijke verklaring weten dat het de nieuwe regels rond vlaggen op het podium snapt. "Het Eurovisie Songfestival is een niet-politiek event en in dat kader begrijpen we deze beslissing."

"Het gaat enkel om de officiële momenten dat het duidelijk moet zijn om welk land het gaat", verduidelijkt de omroep over het doel van het protocol. "Op alle andere momenten staat het ons vrij om te communiceren wat we willen."

Claude zonder Congolese vlag

De omroep voegt daaraan toe dat het het jammer vindt 'dat ook symbolen die verbonden zijn aan inclusiviteit en vrijheid van expressie, zoals de regenboogvlag, nu onderdeel zijn geworden van deze maatregel'. AVROTROS erkent dat een regenboogvlag geen politiek statement is, 'maar het gaat er bij de EBU om dat er één lijn wordt getrokken'.

Zanger Claude doet over 3 weken namens Nederland mee aan het Songfestival. Hij komt uit de Democratische Republiek Congo, maar mag de vlag van zijn geboorteland straks dus ook niet laten zien op het podium en in de green room. Het publiek in de zaal mag wel met elk soort vlag zwaaien, zolang die volgens de Zwitserse wet toegestaan is.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant